Sismik kırılma verileri ile Burdur ili merkezi yeraltı yapısının iki boyutlu modellenmesi

Abstract

iiiÖZETKarmaşık bir jeolojik yapıya sahip Burdur ili'nde jeofiziğin sismik kırılma yöntemikullanılarak, yer altı yapısı çözülmeye çalışılmıştır. Buradan hareketle, sismikkırılma verisine ters çözüm uygulayarak yeraltı yapısının geometrisi ve yanalsüreksizlikleri daha duyarlı bir şekilde ortaya konmuştur. Sismik kırılma sistemindeyeni atış sistemi olan çoklu atış serim düzeni uygulanarak Burdur İli merkezindealınan sismik kırılma verileri alınmıştır. Yeni teknik çoklu atış serim düzeninde birserilimde yedi adet atış yapılmıştır. Dijital olarak kaydedilen kırılma verileriSeisImager2D modelleme programında değerlendirilmiştir. SeisImager2Dmodelleme programı ile değerlendirilen kesitlerden her serilim üzerindeki 7 atışa aitsismik kırılma verilerinin tek bir zaman-uzaklık (x-t) grafiğinde birliktedeğerlendirilmesi sığ ve daha derin yapıların çözümünde avantaj sağlamıştır. Sismikkırılma atışları ile elde edilen zaman-uzaklık verileri kullanılarak, düzensiz veondülasyonlu kırılma yüzeyleri haritalanmış ve kırılma yüzeyi hızı kestirilmiştir. Busismik kesitlerin doğrultuları üzerinde açılan mekanik sondaj verileri ile sismikkesitler birbirleriyle ilişkilendirilmiştir. Ayrıca kırılmalı sismikte çoklu atışsisteminin alışılmış atış sistemine göre avantaj ve dezavantajlar ortaya konmuştur.ANAHTAR KELİMELER:sismik kırılma, çoklu atış sistemi, SeisImager2D

ivABSTRACTBy applying the seismic refraction method of geophysics, it was tried to solve and tomodel complex underground geology of the Burdur municipality the tecnique used toconstruct the underground seismic model representing the geology was the inversiontecnique which is capable to emerge the lateral and vertical discontinuity. Refractiondata belongs to the centrum of the Burdur was acquired with multiple-shootingsystem and convinient geophone array. Then data was treated with SeisImager 2Dmodelling software to contruct the underground structure. Additionaly, from thetime-distance plots, variations in the layer surfaces indicating the velocities were alsomapped. Correlations between drilling results and seismic sections were also shown .In the study, advantages and disadvantages of the multiple shooting systems werepointed out at the end.KEY WORDS: seismic refraction, multiple-shooting system,SeisImager 2D