Fıstıkçamı (Pinus pinea L.)`nın tohum-fidan ilişkileri ve fidanlıkta fidan yetiştirme teknikleri

Abstract

Bu çalışmada, fıstıkçamının tohum-fidan ilişkisinin ve fidanlıkta yetiştirilmesine yönelik uygun kap tipi ve bu kaplarda kullanılacak uygun büyüme ortamının tespiti amaçlanmıştır. Bu bağlamda, fıstıkçamının fidanlık tekniğine yönelik bilgiler verilmiştir. Bu amaç için; Ege Bölgesinde fıstıkçamının doğal yayılış gösterdiği iki yöreden (İzmir-Bergama/Kozak, Aydın/Koçarlı) tohum toplanmıştır. Tohum-fidan ilişkisine yönelik; kozalak, tohum ve fidecik morfolojik karakterleri ölçümlendirilmiştir. Fidanlıkta fidan yetiştirme tekniklerine yönelik; beş farklı kap tipi ve büyüme ortamında fıstıkçamı fidanı yetiştirilmiştir. Uygun kap tipi ve büyüme ortamını belirlemek için yetiştirilen fidanların fidan morfolojik karakterleri ve bulundurdukları bitki besin elementleri (Ca, Mg, Na, K, P, N, Fe, Cu, Zn, Mn) saptanmıştır.Yetiştirilen fidanların arazideki tutma başarısı ve arazideki birinci yıl sonunda ki boy gelişimi ortaya konmuştur.Yapılan fidan morfolojik karakterlerinin değerlendirilmesine göre, en iyi fidan boyu ve kök boğazına sahip fidanlar toprak (%50)+gübre (%20)+perlit (%20)+orman toprağı (%10), turba (%90)+ orman toprağı (%10) ve Muradiye Orman Fidanlığı'nda kullanılan [Toprak (% 30)+ humus (% 25)+ torf (% 25)+koyun gübresi (% 10)+volkan curufu (%10)] ortamlar olmuştur. En iyi fidan boyu ve kök boğazına sahip fidanlar büyük hacimli (sırasıyla, 1200cm3, 800 cm3 ve 600 cm3) kap tiplerinde yetiştirilmiştir.Arazide fidanlar fidan yüzdesi açısından fark göstermemişlerdir. Arazideki fidanların boy gelişimleri açısından, kap tipi*büyüme ortamı*orijin etkileşimi 0.05 olasılık düzeyinde, tekerrür ve büyüme ortamları ise 0.001 olasılık düzeyinde önemli olduğu bulunmuştur. Bu etkileşimin sonucunda, orijine ve büyüme ortamlarına göre en iyi boy gelişimini yapan kap tipleri, yine orijin ve kap tiplerine göre en iyi boy gelişimini yapan büyüme ortamlarının değiştiği tespit edilmiştir.Anahtar kelimeler: Fıstıkçamı, fidan büyüme ortamı, fidan kap tipi2008, 168 sayfa

In this study, it is aimed at determining relationship between stonepine seeds and seedlings and suitable container types and growing media in nurseries. In this connection, some information for nursery practices of stonepine has also been given in this study. For this purpose, seeds have been colleted from two stonepine stands of natural distribution of İzmir-Bergama/Kozak, Aydın/Koçarlı. For determining seed-seedling relationships some morphological characteristics of cones, seeds and seedlings have been studied. For this purpose, Stonepine seedlings have been produced in five different container types and growing media relating to nursery practices of the species. Morphological characteristics and plant nutritional elements (Ca, Mg, Na, K, P, N, Fe, Cu, Zn, Mn) of growing seedlings have also been investigated to find out the suitable container types and growing media.Survival percent and height growth and one year old of seedlings have been deteremined by the end of first growing season, as well. The results are given below;According to the assessment carried out, the best hight growth and root collar diameter have been found from growing media of the compizations (soil %50+fertilizer %20+perlite %20+forest soil %10; peat %90+ forest soil %10, and medium soil % 30 + humus % 25 + peat % 25 + fertilizer % 10+volcanic slag (%10),) used at Muradiye State Forest Nursery. The seedlings with the best height growth and root collar diameter have been produced in the large volume (1200 cm3, 800 cm3 and 600 cm3 respectively) container type.The analysis also shown that there are not significant differences between the survival percent of container types and growing media tested in the field. However, it is found that there are significant differences at 0.05 level for interaction of container type*growing media*seed orijin significant, 0.001 level for replications and growing media significant in term of height the growth seedling, recpectively. As a result of this interaction, best container types for hight development regarding orijin and growing media and best growing media regarding orijin and container types have been differented.Key words: Stonepine, growing media, container type2008, 168 pages