HBsAg taşıyıcısı annelerin saptanması ve yenidoğan bebeklerin aşılanması

Abstract

37 ÖZET Bu çalışma, Nisan 1990-Aralık 1991 tarihleri arasında S.B. Ankara Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kliniği'nde yapıldı. Bu çalışmada son trimestrde olan gebe kadınlarda HBsAg sıklığı, HBV'nın Yenidoğan bebeklere hangi oranda geçtiği tetkik edildi. HBV'nin geçmediği yenidoğan bebeklere hepatit B aşısı uygulandı ve aşı sonrası aşıya karşı kazanılan immünite araştırıldı. HBsAg ve özellikle HBeAg pozitif anneden doğan çocukların % 80'inden fazlası kronik HBsAg taşıyıcısı haline gelirler. Hayatın erken döneminde HBV ile enfekte olmak kronik HBsAg taşıyıcılığını artırır. Kronik HBsAg taşıyıcısı olanlarda ise ileride Siroz ve hepatik karsinoma olma riski daha yüksektir. Bu nedenle, yaptığımız çalışmada sağlıklı gebelerde HBsAg sıklığını araştırarak, pozitif bulunanların bebekle rinin, eğer intrauterin veya perinatal dönemde HBV ile enfekte olmamışsa, HBV'ye karşı aşılanması amacımızı oluşturmuştur. Çalışmamızda, 505 gebe kadının 33(% 6.5) ünün HBsAg'i pozitif bulundu. 505 gebe kadının sanlık geçirme öyküsü 28(% 5.5) inde mevcut idi. Sanlık geçirme öyküsü bulunan 28 gebenin 4(% 14) ünde HBsAg pozitif bulundu HBsAg pozitifliği yönünden sanlık geçirmiş olmak istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı (p>0.05). Sağlıklı HBsAg taşıyıcısı olduğu belirlenen anne adaylarının diğer HBV marker- lan incelendiğinde enfektivitesinin yüksek olduğunu gösteren HBsAg 4(% 12) olguda, antiHBe 24(% 73) olguda, aktif enfeksiyonu geçirdiğini gösteren antiHBcigM 1(% 3) olguda pozitif idi. Olgulardan 4(% 12) ünde HBsAg pozitifliği dışında HBeAg,38 antiHBe, antiHBcigM negatif idi. HBsAg pozitif 33 gebenin karaciğer fonksiyonlarını gösteren tetkikleri normal değerlerde idi. HBsAg pozitifliği tespit edilen 33 gebeden ikisinden ikizler olmak üzere 35 bebek doğdu. HBV'nin anneden bebeğe geçtiği 1(% 2.8) olguda tespit edildi. Bu ol gunun HBsAg ve antiHBe'si pozitif ve karaciğer fonksiyonlarını gösteren tetkikleri normal değerlerde idi. Diğer 34(% 97.2) bebek ise HBsAg, antiHBcigM ve antiHBs negatif, karaciğre fonksiyonlarını gösteren tetkikleri normal değerlerde idi. HBsAg po zitif olan annelerden doğan bebeklere ilk 48 saat içinde HBIG ve 7 gün içinde hepatit B aşısı uygulandı. Tüm bebekler 0.1, 2.6 ve 12 aylarında serolojik ve biyokimyasal tet kikler için çağrıldılar ve doğumdan sonra HBsAg negatif bulunan bebeklere doğumdan sonra ilk 48 saat içinde HBIg ve ilk 7 gün içinde, 1. ve 6. aylarında hepatit B aşısı yapıldı. Bebeklerin ortalama takip süresi 5.5 ay olarak belirlendi. 32 bebeğin, bulun dukları ay itibariyle antiHBs durumları incelendiğinde % 94 oranında antiHBs pozitif liği tespit edildi. Bebeklerin takip edildikleri süre ve yapılan aşı sayısı arasında yapılan karşılaştırmada, aşı sayısı istatistiksel olarak önemsiz bulundu (p>0.05). HBV enfeksiyonunun etkili, spesifik tedavisinin olmaması, HBsAg'inin kronik taşıyıcılığı siroz, hepatik karsinoma gelişebilme risknin yüksek olması nedeniyle asıl çözüm HBV enfeksiyonundan korunmadır. Bu nedenle kan transfüzyonu yapılaca kişilerin emniyeti yönünden donör kanlarında HBsAg taraması yapıldığı gibi yeni- doğanlann da güven altında olması için ülkemizde tüm gebelerin doğum öncesi HBsAg taşıyıcılığı yönünden taranması gerekmektedir. HBsAg'i pozitif bulunan annelerin çocuklarının rutin olarak aşılanması kanısına varılmıştır.