Endometriozisde serum CA 125, CA 19.9 ve CA 549 düzeylerinin değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Ankara Hastanesi Kadın Hasalıkları Doğum kliniğinde ve Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastanesi infertilite kliniğinde 1 Eylül 1992 - 28 Ağustos 1993 tarihleri arasında infertilite veya pelvik ağrı nedeni ile laparoskopi yapılan hastalardan seçilen 40'ı endometriozisli ve 30!u kontrol grubunu oluşturan toplam 70 hastada Serum CA 125, CA 19.9 ve CA 549 düzeylerinin endometriozisli grubta kontrol grubuna göre yüksek olup olmadığı, eğer yüksek ise bunun istatistiksel olarak anlamlı olup olmadığı amaçlanan çalışmamızda hastalara laparoskopi uygulandıktan hemen sonra antekübital venden 10 cc kan alındı, kan örnekleri 3000 devir/dk'da santrifüj edildikten sonra -20C°de çalışılmcaya kadar bekletildi. Kan örnekleri Ankara Hastanesi Endokrinoloji ve Radyobioloji labaratuvarmda Immünoradyometrik Assay (IRMA) yöntemi ile hazır ticari kitler kullanılarak ölçüldü. Veriler student's t testi kullanılarak iki grupta karşılaştırıldı. Ayrıca endometriozisli grup ve kontrol grubu belli yaş grubu, yaş ortalaması, menarş yaş ortalaması, dismenore, disparoni ve kronik pelvik ağrı yakınmaları, hirsutizm, galaktore ve mestruasyon bozuklukları, infertilite, gravida, parite ve habitual abortus öykülerine göre tablolarda karşılaştırıldı. Endometriozisli 40 hastadan 11 tanesi (% 27,5) Evre I, 12 tanesi (% 30) Evre n, 10 tanesi (% 25) Evre m, 7 tanesi (% 17,5) Evre IV idi. Endometriozisli grupta yaş ortalaması 26,4 ± 4, kontrol grubunda 26,4 ± 7 idi. Serum CA-125 düzeyleri EVre I endometriozisli 11 hastanın 10'unda (% 90), Evre II 12 hastanın tamamında (% 100), Evre HI 10 hastanınn 9'unda (% 90), Evre IV 7 hastanın 2'sinde (% 29) ve konrolgrubunu oluşturan 30 hastanın tamamında cut off değeri olarak aldığımız 35 U/ml değerinin altında idi.Evre I'de 1 hastada (%9), Evre IE'de 1 hastada (% 10) ve Evre IV'de 5 hastada (% 71), endimetriozisli toplam 7 hastada (% 17,5) serum CA 125 düzeyleri 35 U/ml 32üzerinde idi. Ortalama serum CA 125 düzeyleri Evre I'de 33,36 ± 42 U/ml, Evre H'de 15,5 ± 5.0 U/ml, Evre lirde 28,1 ± 33 U/ml, Evre IV'de 120 ± 75 U/ml ve toplam endometriozisli grupta 42 ± 75 U/ml, ve kontrol grubunda 1 1,76 ±5.0 U/ml idi. Evre Il'de, Evre IV'de ve toplam endometriozis grubunda fark kontrol gruubuna göre istatiksel olarak anlamlı idi (P<0,05). Serum CA 19.9 değerleri endometriozisli grubda Evre 1 ve n'deki hastalarını tamamında (% 100), Evre IITdeki 10 hastanın 9'unda (% 90), Evre F/'deki 7 hastamnn 4'ünde (% 57,4) ve toplam endometriozisli grubu oluşturan 40 hastanın 36'smda (% 90) ve kontrol grubunu oluşturan 30 hastanın tamamında (% 100) cut off değeri olarak aldığımız 37 U/ml altında idi. Evre m'de 1, (% 10) ve Evre IV'de 3 hastada (% 43) olmak üzere toplam endometriozisli 4 hastada (% 10) serum CA 19.9 düzeyleri cut off değerinin üzerinde idi. Ortalama serum CA 19.9 değerleri Evre I'de 11,09 ± 8.0 U/ml, Evre E'de 10,67 ± 5.0 U/ml, Evre Hl'de 15,45 ± 20 U/ml, Evre IV'de 29,9 ± 27 U/ml, toplam endometriozisli grupta 15,35 ± 17 U/ml ve kontrol grubunda 11,11 ±'15 U/ml idi. Bu değerler hem endometriozis evrelerinde hem de toplam endometriozis grubunda kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamsızdı. Serum CA 549 değerleri hem endometriozisli grupta hem de kontrol grubunda cut off değeri olarak aldığımız 10 U/ml altında idi. Ortalama serum değerleri ;Evre I endometriozisde 2,82 ± 2.0 U/ml, Evre E'de 2,22 ± 00 U/ml, Evre m'de 2,45 ± 1.0 U/ml, Evre IV'de 2,24 ± 1 U/ml, toplam endometriozisli grubta 2,45 ± 1.0 U/ml ve kontrol grubunda 2,42 ± 1.0 U/ml idi. Bu değerler istatiksel olarak anlamsızdı. Biz bu çalışmamızda serum CA 125 değerinin ilerlemiş endometriozis vakalarında hastalığın erken tanı ve tedavinin takibinde yararlı bir yardımcı labaratuvar bulgusu olduğu kanaatine varırken serum CA 19.9 ve CA 549 değerlerinin bu konuda kullanılamayacağı görüşündeyiz. 33 V