Adli tıp açısından yaş tayini istenen olguların değerlendirilmesi

Abstract

Yaş tayini antropolojik çalışmaların ve ölü muayenelerindeki adli kimliklendirmenin önemli ve rutinde sık kullanılan bir parçasıdır. Adli tıp uygu-lamalarında canlılarda yaş tayini için kullanılan fiziksel gelişim ve yaşlanma bul-guları arasında ise kemikten yaş tayini ayrı bir öneme sahiptir. Ülkemizde sağlıklı olmayan nüfus kayıtları nedeniyle kimliği bilinen kişilerin gerçek yaşlarının tespi-tine yönelik değerlendirmeler adli tıp bölümlerinde yaygın olarak kullanılan ?Gök Atlası? başta olmak üzere Greulich Pyle, Tanner Whitehouse gibi batı toplumları-nın standartlarına göre hazırlanmış atlaslar ile yapılmaktadır.Bu çalışmada; yaşayan olgularda yaş tayini yapılması istemi ile 2002 ? 2011 yılları arasındaki 10 yıllık dönemde Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalına gönderilen yaş tayini olgularının özelliklerini ortaya koymak, elde edilen bulgular ve literatürler ışığında kullanılan yöntemin verimliliğini değerlendirmek ve yaş tayini konusunda ileride yapılacak çalışmalar için Ülkemiz veri havuzuna katkı sağlamak amaçlanmıştır.Vakaların, doğum yeri, cinsiyeti, kimlik yaşı, ifade ettiği yaş, rapor yaşı, gönderen kurumun türü, yaş tayinine gereksinim duyulan olayın niteliği, yaş tayini istenen kişinin olaydaki konumu (mağdur, sanık vb.), kimlik yaşları ve rapor yaşları araştırıldı. Rapor ve kimlik yaşları arasındaki farklar karşılaştırıldı. Gök Atlasına göre tespit edilen yaşları tek bir yaş şeklinde raporlanabilen (kesin yaş tayini yapılabilen) 0 - 22 yaş arasındaki vakalar, çalışmaya alınan vakaların yarısına yakın bir kısmını oluşturan cinsel istismar/saldırı vakaları ve kimlik yaşı ile ifade ettiği yaş arasında fark olmayan, rapor istemlerindeki talep ve çıkarları da incelenmek suretiyle kimlik yaşlarının gerçek yaşları oluğu kanaatine varılan vakalar ayrı birer grup olarak irdelendi. Elde edilen verilerin analizleri SPSS-18 kullanılarak yapıldı.İncelenen 10 yıllık dönemde 58'i (% 28,3) erkek, 147'si (% 71,7) kadın olmak üzere toplam 205 yaş tayini istemi bulundu. Kimlik yaşlarına göre en küçük yaş 1, en büyük yaş 73, ortalama yaş 20,47 idi.Yaş tayinlerinin büyük kısmı (n=90, %43,9) Hukuk Mahkemeleri tarafın-dan istenmişti. Olay türleri incelendiğinde kadınlarda cinsel istismar/saldırı vaka-ları (n=97, %66,0) erkeklerde yaş tashihi vakaları (n=46, %79,3) ilk sıradaydı.Kesin yaş tayini yapılabilen 0-22 yaş grubundaki vakalarda raporla tespit edilen yaşları ile kimlik yaşları arasındaki ortalama fark 2,35'ti. Sadece 15 vakada (%9,8) rapor yaşları kimlik yaşları ile uyumlu bulundu.Raporlarında kesin bir yaş belirtilen cinsel istismar/saldırı vakalarında ra-porla tespit edilen yaşları ile kimlik yaşları arasındaki ortalama fark 2,21 iken kimlik yaşlarının doğru olduğu kanaatine varılan 57 vakada ise bu fark ortalaması 1,72 idi.Sonuç olarak gerek bizim çalışmamız gerekse Türkiye'de günümüze kadar yapılan çalışmalarda Gök Atlası yöntemi ile tespit edilen yaşların kimlik yaşına göre 1-2 yaş fazla olmak şeklinde sapma gösterdiği anlaşılmaktadır. Ülkemizde Greulich Pyle ve Tanner Whitehouse yöntemlerinin uygunluğuna ilişkin az sayıda literatür bulunmakla birlikte, bu yöntemlerin Gök Atlasına göre daha doğru sonuçlar verdiği ancak yine de kronolojik yaş ile tespit edilen yaşlar arasındaki fark-ların istatistiksel olarak anlamlı olduğu anlaşılmaktadır. Thiemann-Nitz yönteminin Ülkemizdeki yaş tayini istenen olgularda faydalı olabileceği düşünülebilir. Bu tür yeni yöntemlerin Türk toplumuna uygulanabilirliği konusunda yapılacak ça-lışmaların daha isabetli yaş tayini konusunda katkısı olabileceği düşünülse de Ül-kemizin başka toplumlar için hazırlanmış yöntemleri uygulamak yerine kendi coğrafyasından seçilen yeterli sayıdaki örneklemlerle diş erüpsiyon ve mineralizasyon derecelerini de içerecek şekilde özgün bir yöntem oluşturulmasına ihtiyaç duyduğu açıktır.Anahtar kelimeler: Yaş tayini, kemik yaşı, adli tıp.

Age determination is an important procedure which is frequently used in anthropologic studies and daily practice of forensic medicine for identification of victims. Nevertheless, in live cases, bone age determination is also a unique method as one of the marker of the physical development and aging. Due to the inconclusive population registry in our country, we used charts prepared according to western civilization standarts such as ?Gök Atlas?, Greulich-Pyle and Tanner Whitehouse methods etc. to determine actual age of case although we know his/her ID.In this study, in live cases, we aimed; to determine characteristics of age determination cases referred to Forensic Medicine Department of Akdeniz University School of Medicine between 2002 and 2011 to evaluate findings and efficiency of used method by comparing literature and to provide data about age determination in purpose to lead future studies will be conducted in our country.We reviewed following characteristics of the cases: place of birth, gender, age at ID, claimed age, reported age, type of institution who request age determination, nature of event which requires age determination, position of consulted case (victim, defendant etc.). We compared reported ages and ages at IDs. We assessed cases into three groups: 1) cases between 0-22 years old whose ages could be determined as a whole number according to ?Gök Atlas?, 2) cases of sexual abuse/assault who constitute almost half of the included cases and 3) cases in whom we confirmed that there was no difference between claimed age and age at ID. Statistical analyses were performed by using SPSS-18 for Windows.In 10 years study period, 58 male (28,3%) and 147 female (71,7%), total 205 age determination were performed. The mean age according to ID was 20,47 (1-73).Most of the age determination cases (n=90, 43,9%) were requested by Civil Courts. The leading purposes for age determination were sexual abuse/assault in women (n=97, 66,0%) and correction of age for men (n=46, 79,3%).The average difference between determined ages and ages at ID was 2,35 in cases between 0-22 years old. Only 15 cases (9,8%) had matched determined and ID ages. The average differences between determined ages and ages at ID were 2,21 and 1,72 for sexual abuse/assault cases and 57 confirmed ID age cases, respectively.As a conclusion, our study and other studies from Turkey has revealed deviation that ages determined according to Gök Atlas were 1-2 year above than ages at ID. Although there is limited literature in Turkey which assessed availability of Greulich Pyle and Tanner Whitehouse methods, these methods seem to be provide more accurate results, however, there is statistically significant difference between chronological and determined ages. Thiemann-Nitz method may be useful in age determination cases in Turkish people but we proposed that instead of using methods suitable for other societies, a unique method should be formed for Turks via examining also tooth eruption and mineralization levels in a sufficient number of eligible samples selected from the country.Keywords: Age determination, bone age, forensic medicine