Amasya merkez yer adları üzerine halk bilimsel bir inceleme

Abstract

Amasya merkeze bağlı yerleşim birimlerinde 2543 adet yer adı, bölge halkından katılımcı yöntem ile tespit edilmiştir. Bölgedeki yerleşim yerlerinde oturanlar tarafından bilinen yer adlarının veriliş sebepleri üzerinde durulmuştur. Amasya merkeze bağlı yerleşim birimlerinin mikrotoponimleri incelenerek bölge halkının kültürel belleğine inilmeye çalışılmıştır. Bu çalışma iki ana bölüme ayrılmıştır. giriş bölümde, ad verme geleneği ve yer ad bilim çalışmaları üzerinde durulmuştur. Bu bölümün en önemli kısmı toplanan malzemeyi nasıl tasnif edileceği ile ilgili çalışmalara yer verilen kısmıdır. Amasya şehrinin tarihçesi ve sosyo-ekonomik yapısı ele alınmıştır. Amasya merkeze bağlı köylerin de tanıtımı yapılmıştır. Böylece ilk önce köylerin adlarının kaynağı araştırılmıştır. Birinci bölümde, mevcut tasnif çalışmalarının içinde İbrahim Şahin'in tasnif çalışması ele alınarak, Amasya merkeze bağlı 103 köyde bulunan yer adları harita üzerinden değil, katılımcı gözlem yoluyla saha çalışması yapılarak tespit edilmiş ve toplanan malzeme kısımlara ayrılmıştır. İkinci bölümde, tezin ana eksenini oluşturan meseleye yer adlarının anlamlandırılması yapılarak ulaşılmaya çalışılmıştır. Yer adlarının, yöre halkının nasıl verdiği, zihninde yarattığı anlamlandırma ve kültürel bellekte sakladığı tespit edilmeye çalışılarak sonuç bölümünde değerlendirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Yer adları, Amasya, Halk Bilimi

2543 region names were determined via participatory method with the help of community in the center regions of Amasya city. The scope of this study focused on identifying the reasons of choosing the current names of the residental areas as far as the locals knew. The cultural memory of the community was searched by analysing the microtoponyms of the residental areas of Amasya city center. There are two main sections in this study. In the entrance section, the denomination and scientific foundations of region names were studied. The most important part of this section is the subsection as to how to classify the obtained data. The history of Amasya city and socio-economic status were studied. In this section, the introduction of the villages in Amasya were included, as well. Thanks to this, it was tried to searched the origins of the names of the villages which were included in the study. In the first part, 103 village names in Amasya city center were determined by means of visiting the residental areas rather than checking on the map and the obtained data was classified into categories. This practice was conducted according to İbrahim Şahin's classification study in the literature. In the second part,, the study was finalized by making sense of the village names. In discussion section, it was evaluated that how the inhabitans named the villages and what kind of the cultural image there were in their minds while doing this practice. Key Words: Region Names, Amasya, Folklore Studies