ABO uygunsuzluğuna bağlı indirek hiperbilirubinemilerde erken tanıda ve sarılığın ciddiyetini göstermede maternal anti-A, Anti-B titresinin rolü

Abstract

ÖZET Temmuz 1995-Mayıs 1997 döneminde S.B. Ankara Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kliniğine yenidoğan sanlığı nedeniyle yatırılan ve ABO uygunsuzluğu saptanan 55 çocuk çalışmaya alındı. Maternal anti-A, anti-B titresi ile sarılığın şiddeti arasındaki ilişki ve ABO hemolitik hastalığın erken tanısında bu titrenin rolü araştırıldı. Olgular pik bilirubin değeri fototerapi gerektirmeyenler Grup I, fototerapi sınırına ulaşanlar Grup II, kan değişimi sınırına ulaşanlar ise Grup III olarak ayrıldı. Olguların 50'si (%91) miadında doğum iken, 5'i (%9) premetüre doğan bebeklerdi. Pik bilirubin değerleri 4.7-37 mg/dl arasında değişiyordu. Tüm vakalara 1-6 gün arasında fototerapi uygulandı. Kan değişimi ise 14 vakaya (%25.4) yapıldı. O-A kan grubu uygunsuzluğu 29 vakayla (%53) en sık görülen ABO uygunsuzluğu tipiydi. Bunu 14 vakayla (%26) O-B kan grubu uygunsuzluğu izledi. Direk Coombsu (+) olan ve kan değişimi yapılan olguların tamamında anne kan grubu O'dı. Anne kan grubu A veya B olan olguların sayısı 12 idi. Bu grupta sarılık daha hafif seyretti. Maternal anti-A, anti-B antikor titresi ile anne yaşı arasında ve gebelik sayısı arasında ilişki saptanmadı. Sarılığın şiddeti ile antikor titresi arasında yapılan incelemede O-A kan grubu uygunsuzluğunda Grup l'de, direk Coombs (+) dahi olsa, anti-A ortanca değeri 1/256 iken, Grup lll'te ise 1/8192 idi. Yapılan istatistiksel analizde ise O-Akan grubu uygunsuzluğunda anti-A titresi Grup III'te, Grup II'ye nazaran anlamlı olarak yüksekti. O-B kan grubu uygunsuzluğunda ise anti-B titresi Grup III'te, Grup II'ye göre daha yüksek olmasına karşın istatistiksel anlamlı fark bulunmadı. O-A ve O-B kan grubu uygunsuzluğunun Grup lirlerinin anti-A, anti-B fitrelerinin karşılaştırılmasında anti-A titresi O-A, anti-B titreside O-B kan grup uygunsuzluğunda anlamlı olarak daha yüksekti. Tüm bunlar bize uygunsuzluk tipine göre bebekdeki hemolizden sorumlu maternal izoantikor titresinin sarılığın şiddeti ile doğru orantılı olarak arttığını gösterdi. İndirek hiperbilirubinemi seyrinde gelişebilen hidrops fetalis, kernikterusu önlemek kan değişimi ihtiyacını veya sayısını azaltmak için ABO uygunsuzluğunda erken tanı ve uygun tedavi şarttır. Erken tanıda da maternal izoantikor titresi yenidoğan hemolitik hastalık gelişme riskini hekime gösteren önemli bir veridir.