Doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve makroekonomik değişkenler üzerine etkisi

Abstract

1999-2018 yılları arasında doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının makroekonomik değişkenler üzerindeki etkisinin kantil regresyon yöntemiyle incelendiği çalışma, belirtilen yıllarda gerçekleşen yıllık bazdaki verilerle incelenmiştir. Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının etkisinin incelendiği değişkenler ise TÜFE, GSYİH, işsizlik oranları ve dış borçlardır. 1999-2018 yılları arasında gerçekleşen DYSY'nın GSYİH üzerindeki etkisine yönelik gerçekleştirilen analizler neticesinde doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının GSYİH üzerinde etkisi olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca 1999-2018 yılları arasında gerçekleşen DYSY düzeyleri GSYİH'nin %42,18'ini açıklamaktadır. Araştırma sonucunda elde edilen ilk sonuç doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının TÜFE üzerinde etkisidir. Elde edilen sonuca göre 1999-2018 yılları arasında gerçekleşen DYSY düzeyleri TÜFE'nin %32,16'sını açıklamaktadır. DYSY'nın dış borç üzerindeki etkisine bakıldığında doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının dış borç üzerinde etkisi olduğu tespit edilmiştir. Bu etkinin 1999-2018 yılları arasında gerçekleşen DYSY düzeyleri dış borcun %51,2'sini açıkladığı görülmektedir. 1999-2018 yılları arasında gerçekleşen DYSY'nın işsizlik oranları üzerindeki etkisine bakıldığında ise doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının işsizlik oranları üzerinde anlamlı etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: DYSY, GSYİH, TÜFE, dış borç, işsizlik oranları

The study, which examined the effect of foreign direct investment on macroeconomic variables between 1999 and 2018, was analyzed by using the quantile regression method with the annual data in the specified years. The variables that examine the effects of FDI are CPI, GDP, unemployment rates and foreign debt.As a result of the analysis conducted on the impact of FDI on GDP between 1999 and 2018, it was determined that foreign direct investments had an impact on GDP. In addition, the FDI levels realized between 1999 and 2018 explain 42.18% of GDP. The first result obtained from the research is the effect of foreign direct investment on CPI. According to the results obtained, FDI levels between 1999-2018 explain 32.16% of CPI. When the effect of FDI on foreign debt is analyzed, it is determined that foreign direct investments have an effect on foreign debt. It is observed that this effect explains 51.2 % of the foreign debt levels of FDI realized between 1999-2018. When we look at the impact of FDI on unemployment rates between 1999 and 2018, it is determined that foreign direct investments have no significanteffect on unemployment rates.Keywords: FDI, GDP, CPI, foreign debt, unemployment rates