Bazı vişne (Prunus cerasus L.) tohumlarının çimlenmesi üzerine araştırmalar

Abstract

Bu çalışma, bazı uygulamaların vişne tohumlarında dormansinin kırılması ve çimlenme üzerine etkisinin belirlenmesi amacıyla 2009-2010 yıllarında yürütülmüştür. `Kütahya', `Rubin' ve `Stockton Morello' vişne çeşitlerine ait tohumların bir kısmı %12 neme kadar kurutularak 5°C' de, bir kısmı da kurutulmadan 15°C'de katlama zamana kadar saklanmıştır. Her iki tohum grubuna değişik katlama protokolleri uygulanmıştır. Kurutulan tohumlar doğrudan katlamaya (3ºC'de 90, 120 ve 150 gün) (rejim1) alınırken, kurutulmayan tohumlara ise buna ilave olarak; 2 hafta 20-25ºC + 12 hafta 3ºC'de (rejim2) ve 2 hafta 20-25ºC + 2 hafta 3ºC + 2 hafta 20-25ºC + 12 hafta 3ºC'de (rejim3) katlama uygulamaları yapılmıştır. Katlamadan çıkarılan tohumlar, dış koşullarda çimlendirmeye alınarak çimlenme oranları belirlenmiş ve çöğür gelişimleri takip edilmiştir.Araştırma sonuçlarına göre, çeşitler dormansiyi kırmak için yapılan uygulamalara karşı farklı tepki göstermişlerdir. Meyveden çıkarıldıktan sonra kurutulmadan nemli kumda saklanan tohumların çimlenme oranları, kurutulanlara kıyasla daha yüksek olmuştur. Kurutulmadan 15°C'de saklandıktan sonra farklı katlama rejimleri uygulanan tohumlarda en yüksek çimlenme; `Kütahya' çeşidinde (% 30) rejim2 uygulamasından, `Rubin' ve Stockton Morello çeşitlerinde ise (sırası ile % 80, % 64) +3°C'de 150 gün katlama uygulamasından (rejim1) elde edilmiştir. Tüm çeşitlerde kurutulmadan nemli kumda saklanan tohumların çöğürlerinin boy/çap gelişimi, kurutulan tohumlardan elde edilen çöğürlerin boy/çap gelişimlerine göre daha yüksek olmuştur. Ayrıca katlama süresi arttıkça çöğürlerde boy/çap gelişimleri de artmıştır.

This research was carried out to determine effects of some applications on breaking seed dormancy in sour cherry. Seeds taken from cultivars of `Kütahya?, `Rubin? and `Stockton Morello? were used for all treatments. Fully ripe seeds were collected and stored until the germination experiments either without drying at 15°C in moist sand or after drying to about 12 % moisture at 5°C in plastic bags. Different stratification progress was applied to overcome dormancy in these seed lots. While dried seeds were stratified for 90, 120, 150 days at 3°C (regime1), undried seeds were kept for 2 weeks at 20-25ºC and 12 weeks at 3ºC (regime2), 2 weeks at 20-25ºC and 2 weeks at 3ºC and 2 weeks at 20-25ºC and 12 weeks at 3ºC (regime3). After stratification treatments, all of the seeds lots were germinated in the field conditions. Seedling growths were evaluated during vegetation period.The results showed that cultivars different gaver reactions to treatments for breaking dormancy in sour cherry. The germination percentage of seeds without drying which were kept in moist sand after harvest was higher than the dried seeds. The highest germination rate of seeds without drying and stored at 15°C was 30 % in `Kütahya? (regime2), 80 % in `Rubin? (regime1) and 64 % in `Stockton Morello? (regime1). The height/with growth of seedlings obtained from seeds without drying which were kept 15°C in moist sand was higher than the seedlings of dried seeds. Furthermore increasing the stratification period resulted in the height/with growth of seedlings.