Afganistan`da SSCB müdahalesiyle başlayan savaş yılları ve barışı koruma çabaları (1979-2014)

Abstract

Savaş koşulları insanî kalkınmanın tahrip edilmesine elverişli ortamlar doğurmaktadır.Siyasi, ekonomik, kültürel ve sosyal alanlarda yaygın yolsuzluklara neden olur vetoplumu çeşitli sorunlarla karşı karşıya bırakır. Ancak, savaşın aksine barış, herkesinihtiyacına en iyi şekilde hizmet eder ve insani gelişim döngülerini yüksek seviyelereçıkarır. Afganistan, tarih boyunca dünyanın sömürgeci ülkelerinin savaş alanı olaraktelakki edilir. Sömürgeci ülkeler arasındaki bu rekabet Afganistan'ınkendi yolundayürümesini engellemiştir. Britanya'nın müdehalesinden Sovyetler Birliği'nin işgalinekadarki süreç, gelişmeye engel olan tüm politikalara ortam hazırlamış ve Afganistan'daiç savaşın çıkmasını tetiklemiştir.Afganistan, sümürgeci ülkelerin saldırısına ek olarak, daima etnik siyasetin kurbanıolmuştur. Afganistan'da etnik siyasetin olumsuz getirileri çoktur. Ancak bunlardan enyıkıcı olanının ulusal kimlik krizi olduğunu söylemek mümkündür. Diğer yandanAfganistan'da etnik siyaset kısmen başarılı olmuştur. Bu durumgünümüz Afganistanı ileHorasan'ın görkemli uygarlığına dayanan geçmişi arasındaki ilişkiyi tamamen kesintiyeuğratmıştır.Ülkenin, bu zorlu krizleri aşması için rasyonel ve barışçıl yollar aramasına ihtiyaçduyulmaktadır. Bu durumlarda, Afganistan'ın iç sorunlarını diplomasi gibi etkiliunsurları kullanarak çözmek daha tutarlı bir yol olur. Afganistan'da barış ve istikrarınsağlanmasında diplomasi çok önemli bir rol oynar. Zira ülke politikacıları, diplomatikaraçları kullanarak Afganistan'da kalıcı barış ortamı yaratabilir ve ülkede ilerlemeumutları sağlayabilirler.Anahtar kelimeler: Afganistan, Diplomasi, Etnisite, Kriz, Savaş

War conditions cause favorable stituations for the destruction of human development. Ithas caused widespread corruption in political, economic and cultural fieldand confrontedsociety with various problems. However, in contrast to war condition, peace serves theneeds of everybody in the best possible way and raises human development cycles tohigh levels. Throughout history, Afghanistan has been regarded as the battlefield of thecolonial countries of the world. This rivalry between colonial countries has harmedAfghanistan and prevented Afghanistan from building its own future. This process,which was ongoing from British intervention to invansion of Soviet Union createdpolitical contitions that hinder the development and triggered çivil war in Afghanistan.In addition to the attacks of colonial countries, Afghanistan has always been a victim ofethnic politics. Besides, In Afghanistan, ethnic politics have a lot of negativeconsequences. However, it is possible to say that the most destructive one is the nationalidentity crisis. Ethnic politics in Afghanistan have been partially successful. Thisstiuation interrupts relations between to-days Afghanistan ve its past that base onglorious civilization of Afghanistan.Afghanistan needs to seek rational and peaceful means to overcome these challengingcrises. In these cases, it would be more consistent to resolve Afghanistan's internalproblems by using influential elements such as diplomacy. Diplomacy plays a veryimportant role in ensuring peace and stability in Afghanistan. Because, by usingdiplomatic means, country politicians can create lasting peace in Afghanistan andprovide hope for progress in the country.Keywords: Afghanistan, Diplomacy, Ethnicity, Crisis, War