Diz osteartritli hastalarda sarkopeni varlığının çok boyutlu değerlendirilmesi

Abstract

ÖZETAmaç: Bu çalışmada diz osteartritli (OA) hastalarda sarkopeni varlığını klinik, ultrasonografik ve biyokimyasal parametreler kullanarak çok boyutlu değerlendirmek ve bu sayede hem diz OA ve sarkopeni arasındaki ilişkiyi araştırmak, hem de sarkopeni tanısı koymak için kullanılan yöntemler arasında en pratik, kolay ulaşılabilen ve maliyeti düşük yöntemi belirlemek amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Klinik ve radyolojik olarak diz osteartriti tanısı konulan 102 hasta ve 33 sağlıklı kontrol birey çalışmaya dahil edildi. Çalısmaya alınan toplam 135 birey sarkopeni varlığı açısından European Working Group on Sarcopenia in Older People (EWGSOP ) tanı kriterleri ile değerlendirildi. Sarkopenik olan OA hastaları 1. grubu, sarkopenik olmayan OA hastaları 2. grubu ve kontroller 3. grubu oluşturdu. Sarkopeni tanısı için Dual-X-Ray Absorbsiyometri (DEXA) ve ultrasonografi ile ölçülen vücut kompozisyon parametreleri ve kas kütle ölçümleri, izometrik kas gücü değerlendirmeleri, el kavrama gücü ve yürüme hızları değerlendirildi. Biyokimyasal parametreler olarak Adiponektin ve Leptin seviyeleri ölçüldü. Her bireye Kısa form -36, Mini-nütrisyonel değerlendirme, Western Ontario and McMaster Üniversiteleri osteoartrit indeksi, uluslararası fiziksel değerlendirme anketi kısa form, ve epidemiyolojik çalışmalar merkezi depresyon skalası uygulandı.Bulgular: Sarkopenik olan grubun yaş ortalaması diğer iki gruptan istatistiksel olarak daha yüksekti (p<0.001). Sarkopenik OA hastalarının kilo, vücut kütle indeksi, bel çevreleri, kalça çevreleri, üst orta kol çevreleri, uyluk ve bacak çevreleri sarkopenik olmayan ve kontrol grubuna göre istatistiksel olarak daha düşüktü (p<0.01-p<0.001). Sarkopenik olan grupta olmayanlara ve kontrollere oranla yağ kütlelerinin, yağsız kuru ağırlıklarının ve iskelet kas indeksi değerlerinin ( sırasıyla p<0.001, p=0.001, p<0.001) daha düşük olduğu, sarkopenik hastaların olmayanlara göre yağ kitlesi indeksi değerlerinin (p=0.012) daha düşük olduğu saptandı. Sarkopeni belirleyiciliği açısından Adiponektin ve Leptin seviyelerinin etkisi tespit edilmedi. DEXA ile ölçülen vücut kompozisyonu değerlerinin, ultrasonografik ölçümlerin, izokinetik kas gücü değerlendirmesinin, el sıkma gücü ve yürüme hızının sarkopeni tanısında prediktif değerleri olduğu tespit edildi.Sonuç: Osteoartritli hastalarda sarkopeni oranını yaklaşık %12 olarak saptadığımız çalışmada sarkopenik OA hastalarının daha yaşlı, daha zayıf, daha güçsüz, beslenmeleri bozuk ve fiziksel aktivite düzeyleri kısıtlı olduğunu saptadık. Sarkopeniyi belirleme de prediktif değeri olan yöntemler arasında ultrasonografinin pratik, ucuz ve kolay ulaşılabilir olması özellikleriyle öne çıkmakta olduğunu gözlemledik. Çalışma sonuçlarımızın OA hastalarında sarkopeni varlığı konusundaki farkındalığı artıracağını düşünmekteyiz.Anahtar kelimeler: Sarkopeni, osteoartrit, ultrasonografi, DEXA, vücut kompozisyonu, izokinetik değerlendirme, leptin, adiponektin

ABSTRACTAim: In this study, we evaluated the presence of sarcopenia multidimensionally in patients with knee osteoarthritis (OA) using clinical, ultrasonographic and biochemical parameters, and in this respect, it was aimed to investigate the relation between OA and sarcopenia and to identify the most practical, easily accessible and inexpensive method for investigating sarcopenia.Materials and methods: 102 patients with clinical and radiological diagnosis of knee osteoarthritis and 33 healthy control subjects were included in the study. A total of 135 subjects were evaluated by the European Working Group on Sarcopenia in Older People (EWGSOP) for the diagnosis of sarcopenia. The first group consists of (OA) patients with sarcopenia, the second group consist of OA patients without sarcopenia and the third group is controls subjects. Dual-X-ray absorptiometry (DEXA) is used to measure Body composition parameters and muscle mass measurements, isometric muscle strength evaluations, hand grip strength and walking speeds for diagnosis of sarcopenia. Short form -36 (SF-36) The Nutritional Assesment-short form (MNA), the Western Ontario and McMaster Universities Osteoarthritis Index (WOMAC), the International Physical Assessment Questionnaire Short Form (IPAQ-SF) and the Center for Epidemiologic Studies Depression Scale (CES-D scale) were administered to every patients.Results: The mean age of the group with sarcopenia was statistically higher than the other two groups (p <0.001). The weight, body mass index (BMI), waist circumference, upper mid-arm circumference, thigh and leg circumference of osteoarthritis (OA) patients with sarcopenia were statistically lower than those of non-sarcopenic and control group (p <0.01-p <0.001). Body composition parameters results showed that sarcopenic patients had statistically lower values as fat mass, lean body mass and Skeletal Muscle Index (p <0.001, p = 0.001, p <0.001, respectively) than those of non-sarcopenic and control group and Fat Mass Index values (p = 0.012) are lower than non sarcopenic group. With respect to sarkopenia, the effect of adiponectin and leptin levels were not detected. It was determined that body composition values measured with DEXA, ultrasonogrphic measures, isokinetic muscle strength assessment, hand grip strength and gaid speed had predictive values for sarcopenia.Conclusion: We found that patients with sarcopenic OA were older, weaker, less powerful, undernourished, and restricted in their level of physical activity in the study in which we identified sarcopenia as approximately 12% in patients with osteoarthritis. Among the methods of determining sarcopenia, ultrasound becomes prominent with its practical, cheap and easily accessible features. We think that our results will increase the awareness of the presence of sarcopenia in OA patients.Key words: Sarcopenia, osteoarthritis, ultrasound, Dual-X-ray absorptiometry, body composition, isokinetic evaluation, leptin, adiponectin