Alkol bağımlılarında aşerme ile ilişkili etmenlerin araştırılması

Abstract

Aşerme alkol bağımlılarında relaps sıklığını artıran en önemli etmenlerdenbirisidir. Daha önce yapılan çalışmalarda aşerme ile ilişkili bir çok bilişsel, duygusalve davranışsal etmen tanımlansa da bu etmenler arasındaki karmaşık ilişkiler dikkatealınmamıştır. Bu çalışmada aşerme üzerine etkili etmenlerden birbirine zıt bilişselsüreçler olarak ruminasyon ve supresyon, bilişsel ve duygusal bileşenlerinetkileşimiyle oluşan endişe ve yeterli öngörü olmaksızın hareket etme eğilimişeklinde tanımlanan dürtüselliğin aşerme üzerine etkisi araştırılmıştır. Böylece bu önçalışma ile bilişsel, duygusal ve davranışsal etmenler arasındaki karşılıklıetkileşimlerin aşerme üzerine etkisi hakkkında genel bir fikir edinmek amaçlanmıştır.Çalışmaya AMATEM polikliniğine başvuran ve AMATEM servisindeyatarak tedavi gören, detoksifikasyon periyodunu tamamlamış 31 alkol bağımlısıhasta alınmıştır. Tüm hastalara Ruminatif Düşünme Biçimleri Ölçeği, Beyaz AyıSupresyon Envanteri, Öfkeye İlişkin Derin Düşünme Ölçeği, Penn State EndişeÖlçeği, Obsesif Kompulsif İçme Ölçeği ve Barratt Dürtüsellik Ölçeği olmak üzere özbildirim ölçekleri uygulanmıştır.Bağıntı analizlerii sonucunda aşerme toplam puanları ile dürtüsellik (r=0.72,p<0.01), ruminasyon (r=0.64, p<0.01), öfke ruminasyonu (r=0.54, p<0.01), endişe(r=0.59, p<0.01) ve supresyon (r=0.49, p<0.01) puanları arasında anlamlı ilişkibulunmuştur. Aşerme bağımlı değişken olmak üzere yapılan regresyon analizinde ise(B=0.602, SH=0.154, Beta=0.607, t=3.909, p<0.01) dürtüselliğin tek anlamlı etmenolarak aşermeyi yordadığı bulunmuştur.Çalışmamızda önceki çalışmalarla uyumlu olarak tüm etmenler birbirlerindenbağımsız olarak aşerme üzerinde etkili bulunmuştur. Farklı bilişsel, duygusal vedavranışsal etmenlerin etkileşimini mümkün kılan bir modelde, aşerme üzerinde tekbelirleyici etmenin dürtüsellik olduğu ortaya çıkmıştır. Bu sonuçlar zihin işleyişindeaşağıdan yukarı süreçler üzerinden etki gösteren nörobiyolojik faktörlerden kaynaklanan dürtüselliğin, yukarıdan aşağı süreçler üzerinden etki gösteren yanlıbilişsel işlemlemeye kıyasla aşerme davranışını öngörmeye daha eğilimli olduğunuöne sürmektedir. Bununla birlikte nörobiyolojik yatkınlıklardan kaynaklanandürtüselliğin aşerme üzerinde sadece öngördürücü öncül bir etmen olmayıp, alkolalımı sonucunda oluşan, duygusal ve davranışsal etmenlerin organizasyonundansorumlu bilişsel yetilerin kaybı ile oluşan bir durum olması da olasıdır.Anahtar kelimeler: Alkol bağımlılığı, Aşerme, Ruminasyon, Dürtüsellik

THE FACTORS RELATED TO CRAVING IN PATIENTS WITHALCOHOL DEPENDENCECraving is one of the most important factors which increases relapce rates inalcohol dependence. Many cognitive, affective and behavioral factors were found asrelated with craving by previous researches without taking the complex relationshipsbetween different parameters into attention. In this study, the predictive role ofrumination and thought suppression as reverse cognitive processes, worry arisingfrom the interaction of emotional and cognitive factors and impulsivity as thetendency to act prematurely without foresight on craving has been investigated.Thereby, we aimed to have a general idea about the effect of reciprocal interactionsbetween different cognitive, emotional and behavioral factors on craving in apreliminary study.Thirty one patients with alcohol dependence in detoxification period wereincluded in the study. All participants were investigated with self-reported scales ofObsessive-Compulsive Drinking Scale, Ruminative Thought Style Questionnaire,White Bear Supression Inventory, Anger Rumination Scale, Penn State WorryQuestionnaire and Barratt Impulsivity Scale.The correlational analyses revealed that significant relationships betweencraving total scores and impulsivity (r=0.72, p<0.01), rumination (r=0.64, p<0.01),anger rumination (r=0.54, p<0.01), worry (r=0.59, p<0.01) and thought supression(r=0.49, p<0.01). In a regression model, impulsivity was the only factor significantlypredicting craving (B=0.602, SH=0.154, Beta=0.607, t=3.909, p<0.01) when cravingscores were held as dependent variable.Consistent with previous findings, all factors were found to be related withcraving independently. Impulsivity was the only factor predicting craving in a modelallowed the interactions of different cognitive, emotional and behavioral factors.Results suggest that alcohol seeking behaviour is more likely related to impulsivity as a bottom-up procesess arising from neurobiological factors compared to top-downbiased cognitive processing. However, impulsivity may not only be an antecedentfactor predicting craving due to neurobiological vulnerabilities but it may be a resultof the negative influence of alcohol consumption on cognitive capabilities organizingemotional and behavioral factors.Keywords: Alcohol dependence, Craving, Rumination, Impulsivity