Alkol bağımlılarında ve kardeşlerinde beyaz cevherin ve gri madde hacminin incelenmesi

Abstract

Alkol bağımlılığı, genetik geçiş gösteren bir hastalıktır ve alkol bağımlılarında beyinde beyaz ve gri cevherde çeşitli yapısal değişiklikler olduğu gösterilmiştir. Etkilenmemiş birinci derece akrabalardaki yapısal beyin görüntüleme bulguları alkolün nörotoksik ve metabolik etkilerinden bağımsız olarak hastalığa yatkınlıkla ilişkili beyin yapılarını belirlemede önemli veriler sağlayabilir.Çalışmada 15 alkol bağımlısı hasta (AB), 10 etkilenmemiş kardeş ve 14 alkol bağımlılığı için aile öyküsü bulunmayan sağlıklı kontrolden (SK) elde edilen beyin görüntüleme verileri gri madde hacmi ve beyaz cevher bütünlüğü açısından voksel bazlı morfometri ve difüzyon tensör görüntüleme yöntemiyle karşılaştırmalı olarak analiz edildi. Voksel bazlı analizde p < 0,01 ve küme büyüklüğü > 50 voksel; DTG analizinde ise pFWE < 0,05 anlamlı olarak kabul edildi. AB'de, SK grubuna gore sağ üst frontal girus, ön singulat girus, sağ insula hacmi artmış, sağ serebellar tonsil hacmi azalmış olarak bulundu. AB'de kardeşlere göre sol insulada artmış, sağ kuneus, prekuneus ve orta frontal girusta azalmış gri madde hacmi saptandı. Kardeşler SK ile karşılaştırıldığında, arka singulat girusta ve tuber serebellumda artmış, sol parahipokampal girusta da azalmış gri madde hacmi saptandı. Kardeşlerde üst longitudinal fasikülde fraksiyonel anizotropi sağlıklı kontrollere göre azalmışken, AB'lerde SK'ya göre fark bulunmamıştır. Hem alkol bağımlılarında hem de etkilenmemiş kardeşlerde saptanan sağ serebellum hacmindeki değişiklikler, alkol bağımlılığına ailesel yatkınlıkla ilişkili potansiyel bir endofenotip adayı olabileceğini düşündürmektedir. Alkol bağımlılğı fenotipi ile ilişkili gri madde hacmi değişikliklerisağ üst frontal girus, uvula, ön singulat korteks ve serebellar tonsilde saptanmıştır. Alkol bağımlılığına ailesel yatkınlıkla ilgili olabilecek bir yapısal farklılık ise superior longitudinal fasikülde azalmış beyaz cevher bütünlüğüdür. Bu bulguların uzunlamasına ve geniş örneklemli çalışmalarda tekrar edilmesine ihtiyaç vardır. Anahtar Kelimeler: Alkol Bağımlılığı, Beyin Görüntüleme, Voksel Bazlı Morfometri, Difüzyon Tensör Görüntüleme, Endofenotipler

Alcohol dependence is a hereditary disorder and several structural deficits has been shown in gray matter (GM) and in white matter (WM) in patients (ADP). Structural brain abnormalities in unaffected first-degree siblings may reveal neuroanatomical structures that are associated with vulnerability without the confounding effects of neurotoxic and metabolic effects due to alcohol use. Brain imaging data that had been collected from 15 ADP, 10 unaffected siblings and 14 healthy controls (HC) with no family history of alcohol dependence was analyzed using voxel-based morphometry and diffusion tensor imaging methods.Group comparisons were controlled with a threshold of p < 0,01 and minimum cluster size of 50 voxels for voxel-based analysis and of pFWE < 0,05 for DTI. Increased GM volume in right superior frontal gyrus, right uvula, anterior cingulate gyrus and decreased GM volume in right cerebellar tonsil was detected in ADP compared to HC. Increased GM volume in left insula and decreased GM volume in right precuneus, left middle frontal gyrus, right cuneus was detected in ADP compared to siblings. Comparing siblings to HC, increased GM volume in posterior cingulate gyrus, right tuber cerebellum and decreased GM volume was detected. While fractional anisotropy in superior longitudinal fasciculus (SLF) in siblings was lower than HC, there were no WM differences between ADP and HC.Volumetric differences observed in right cerebellum in both ADP and in unaffected siblings might be a potential endophenotype candidate that is related to familial vulnerability to alcohol dependence. Increased GM volumes in the right superior frontal gyrus, right uvula, right anterior cingulated gyrus and decreased GM volume in the right cerebellar tonsil was detected regarding alcohol dependence phenotype. Decreased WM integrity in the right SLF may be related to genetic vulnaribility to alcohol dependence. However, these findings are needed to be replicated in longitudinal studies with larger sample size.Keywords: Alcohol Dependence, Brain Imaging, Voxel-Based Morphometry, Diffusion Tensor Imaging, Endophenotypes