Akut hepatit b ve kronik hepatit b hastalarında serum fikolin-2 düzeylerinin hastalık aktivasyonu ile ilişkisinin araştırılması

Abstract

AKUT HEPATİT B VE KRONİK HEPATİT B HASTALARINDA SERUM FİKOLİN-2 DÜZEYLERİNİN HASTALIK AKTİVASYONU İLE İLİŞKİSİNİN ARAŞTIRILMASIGİRİŞ VE AMAÇ: Hepatit B virüs (HBV) enfeksiyonu tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de önemli mortalite ve morbiditeye neden olan önde gelen sağlık sorunlarından biridir. HBV enfeksiyonlarında karaciğerdeki inflamasyon ve hasara immün mekanizmaların yol açtığı gösterilmiştir. Bu çalışmada akut hepatit B ve kronik hepatit B hastalarında hastalık aktivitesi ile serum fikolin-2 düzeyinin karşılaştırılması ve klinik pratikte hastalık aktivasyonunu göstermede kullanılabilirliğinin araştırılması amaçlanmıştır.MATERYAL-METOD: Çalışmaya akut ve kronik hepatit B tanısı ile takip edilen toplam 80 hasta dahil edildi. Hastalar akut hepatit B, kronik hepatit B; HBeAg (+) kronik enfeksiyon, HBeAg (+) kronik hepatit, HBeAg (-) kronik enfeksiyon, HBeAg (-) kronik hepatit kriterlerini karşılayan ve tedavi altında HBV DNA düzeyleri negatif olarak izlenen hastalar olmak üzere 5 alt gruba ayrılarak incelendi. Olguların; cinsiyet, yaş, aile öyküsü, olası hepatit B bulaş yolu gibi demografik verileri sorgulandı. Tüm hastalardan hemogram, biyokimyasal testler, koagülasyon testleri, hepatit serolojisi, HBV DNA düzeyi, AFP, otoantikorlar, tiroid fonksiyon testleri ve batın ultrasonografisi görüldü. Çalışma amacıyla hastalardan 5 ml kan alınarak serumu ayrıldıktan sonra fikolin-2 çalışılmak üzere -80°C'de çalışma gününe kadar saklandı. Serum fikolin-2 düzeyi ELISA yöntemi ile değerlendirildi. Hasta gruplarının serum fikolin-2 düzeyleri istatistiksel olarak karşılaştırılarak, fikolin-2 düzeyleri ile ALT/AST, HBV DNA ve AFP düzeyleri arasındaki korelasyon incelendi. BULGULAR: Hastaların 8 (%10)'i akut hepatit B, 72 (%90)'si kronik hepatit B idi. Kronik hepatit B hastaları da tüm hastalar içinde değerlendirildiğinde 5 (%6.25)'i HBeAg (+) kronik enfeksiyon (immuntoleran), 32 (%40)'si HBeAg (-) kronik enfeksiyon (inaktif taşıyıcı), 11 (%13.75)'i tedavi başlanması planlanan aktif hepatit ve 24 (%30)'ü tedavi alan hastalardı. Serum fikolin-2 düzeyleri ile ALT arasında negatif korelasyon saptandı. HBV DNA ve AFP düzeyleri ile serum fikolin-2 düzeyleri arasında bir korelasyon tespit edilmedi. Serum fikolin-2 düzeyleri ile lökosit, lenfosit düzeyi arasında pozitif korelasyon saptandı. İmmuntoleran hastalarda fikolin-2 düzeyleri diğer tüm gruplara göre daha düşük tespit edildi. TARTIŞMA: Bugüne kadar yapılmış yapılmış olan çalışmalarda fikolin-2'nin hepatik aktivasyon ve inflamasyonu gösterdiği, hastalığın prognozunda önemli olduğu gösterilmiştir. Bizim çalışmamızın sonuçlarına göre; akut hepatit B hastalarında yüksek fikolin-2 düzeylerinin erken inflamasyon ve hepatik klirens belirteci olarak yararlı olabileceği düşünülmüştür. Ayrıca fikolin-2 immuntoleran dönemden immun klirens döneme geçiş kararı ve takibinin yapılması açısından faydalı olabilir. SONUÇ VE ÖNERİLER: Serum fikolin-2 düzeyi ile ALT, AST, AFP ve HBV DNA arasında pozitif korelasyon yoktur. İmmuntoleran hastalarda hepatik inflamasyon minimal düzeyde olup bununla uyumlu olarak serum fikolin-2 düzeyleri diğer gruplarla karşılaştırıldığında daha düşük bulunmuştur. Bu çalışma ülkemizde hepatit B hastalarında hastalık aktivasyonu ile fikolin-2 düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmış olan ilk çalışma olup, çalışmamızda kontrol grubunun olmaması ve hasta sayımızın az olması nedeniyle farklı bölgelerde ve daha çok sayıda hasta grubu ile daha kapsamlı çalışmaların yapılması gerektiğini düşünmekteyiz.ANAHTAR KELİMELER: fikolin-2, hepatit B, aktivasyon, inflamasyon

INVESTIGATION OF SERUM FICOLIN-2 LEVELS IN ACUTE HEPATITIS B AND CHRONIC HEPATITIS B WITH THE DISEASE ACTIVITYINTRODUCTION AND AIM: Hepatitis B virus (HBV) infection is a worldwide health problem that causes significant mortality and morbidity, also in our country. It has been shown that HBV infections lead to liver inflammation and impaired immunological mechanisms. In this study, it was aimed to investigate the use of serum ficolin-2 level in patients with acute hepatitis B and chronic hepatitis B in relation to disease activity and to demonstrate disease activation in clinical practice.METHODS: Totally, 80 acute and chronic hepatitis B patients were included in the study. Five sub groups were determined as: acute hepatitis B, chroinc HBeAg (+) infection, chronic HBeAg (+) hepatitis, chronic HBeAg (-) infection, chronic HBeAg (-) hepatitis and HBV DNA (-) patients that were under antiviral treatment. Demographic features such as sex, age, family history, possible hepatitis B transmission route were questioned. Hemogram, biochemical tests, coagulation tests, hepatitis serology, HBV DNA levels, AFP, autoantibodies, thyroid function tests and ultrasonography were seen in all patients. After 5 ml of blood sample was taken from the patients for the study, the serum samples were extracted and stored at -80 °C until the day of testing for serum ficolin-2 level. Serum ficolin-2 levels were assessed by ELISA. The serum ficolin-2 levels of the patient groups were statistically compared and the correlation between ficolin-2 levels and ALT / AST, HBV DNA and AFP levels was examined.RESULTS: Of 80 paients, 8 (10%) of the patients were acute hepatitis B, 72 (90%) were chronic hepatitis B. Five (%6.25) HBeAg (+) chronic infection (immune tolerant), 32 (40%) HBeAg (-) chronic infection (inactive carrier), 11 (13.75%) active hepatitis planned to start treatment and 24 (30%) under anti-viral treatment patients were evaluated as chronic hepatitis B in all patients. There was a negative correlation between serum ficolin-2 levels and ALT. There was no correlation between HBV DNA and AFP levels and serum ficolin-2 levels. There was a positive correlation between serum ficolin-2 levels and leucocyte and lymphocyte levels. Ficolin-2 levels were lower in immune tolerant patients than in all other groups.DISCUSSION: Previous studies have shown that ficolin-2 exhibits hepatic activation and inflammation and is important in the prognosis of the disease. According to the results of our study; it is thought that high phycolin-2 levels in patients with acute hepatitis B may be useful as indicators of early inflammation and hepatic clearance. It can also be helpful in making follow-up transition from immune tolerant to immune clearance phase.CONCLUSIONS AND RECOMMANDATIONS: There is no positive correlation between serum ficolin-2 levels and ALT, AST, AFP and HBV DNA. In immune tolerant patients, hepatic inflammation is minimal and concomitantly, serum ficolin-2 levels are lower when compared to other groups. This study was the first study to investigate the relationship between disease activation and ficolin-2 levels in hepatitis B patients in our country. The major limitations of the study were absence of a control group and low number of patients. We believe more comprehensive studies with more number of patients and control groups would be beneficial.KEY WORDS: ficolin-2, hepatitis B, disease activation, hepatic inflammation