Tip 1 diyabetli hastalarda glukoz izleme sistemi memnuniyet ölçeği`nin Türkçeye uyarlanması: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Amaç: Diyabetes Mellitus; insülinin yetersiz olması ya da hiç olmamasısonucunda karbonhidrat, yağ, protein metabolizmaları ve damar yapısında oluşanbozukluklar ile karakterize, komplikasyonları ağır seyredebilen ve erken mortaliteyesebep olabilen kronik bir hastalıktır. Diyabeti olan kişinin evinde kendi kendine kanşekeri düzeylerini ölçebilmesi, ani kan şekeri düşmeleri ve yükselmelerinin erkensaptanabilmesi ve gereken önlemlerin alınabilmesi için son derece önemlidir. Glikozizleme cihazlarının tedavi memnuniyetini ve kalitesini değerlendirmek ve geçerli biryöntem geliştirmek için Polonsky ve arkadaşları tarafından 4 faktörlü 15 soru içeren`Glikoz İzleme Sistemi Memnuniyeti Ölçeğini` geliştirilmiştir. Biz bu çalışmadaGlikoz İzleme Sistemi Memnuniyeti Ölçeği'nin Türkçe formunun geçerlik vegüvenirliğini aynı zamanda, HbA1c, sosyo-demografik bulgu ve değişkenlerle olanilişkisini inceledik.Gereç-yöntem: Araştırmada araştırmacı tarafından oluşturulan anket sorularıve Glikoz İzleme Sistemi Memnuniyeti Ölçeği kullanılmıştır. Anket sosyodemografikdurum, Glikoz İzleme Sistemi Memnuniyeti Ölçeği ile ilişkili olabilecek 37 soru ve 1ölçekten (15 soru) oluşan toplam 52 sorudur. Çalışmamıza 01.04.2018-31.09.2018tarihleri arasında İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi İç HastalıklarıPolikliniği ve Endokrinoloji Polikliniğine başvuran tip 1 diyabetli 152 gönüllü hastakatılmıştır.Bulgular: Araştırma 102'si kadın, 50'si erkek olmak üzere toplam 152 Tip 1diyabet hastası üzerinde yürütülmüştür. Verilerin istatistiksel analizi IBM SPSS 22istatistik programıyla yapılmıştır.Bu çalışmada ölçeğin güvenirliği iç tutarlılık hesaplanmış olup Cronbach alfaiç tutarlılık güvenirlik katsayıları 0.814 bulunmuştur. Ölçeğin genel korelasyonu(r=0,927, p<0,0001) pozitif yönlü ve yüksek düzeyde anlamlı bulundu (p<0001).Türkçeye uyarlanan ölçeğin maddelerin faktör yükleri 0.38 ile 0.76 arasındadeğişmekte olup kabul edilebilir faktör yük değerine sahip geçerlilikte olduğusaptandı.HbA1c değerleri ile glikoz izleme sistemi memnuniyet ölçeği toplam puanlarıarasında anlamlı, ters korelasyon belirlenmiştir. ( p<0,0001, r= -0,389).IXEğitim iyilik algısı iyi olan hastaların ortalama puanları, istatiksel olarakanlamlı şekilde daha yüksek bulunmuştur. Yapılan regresyon analizinde insülinkullanım şekli, HbA1c, yaşam kalitesi ve eğitim iyiliği değişkenlerinin yordadığıbelirlenmiş ve bu işlemin sonucunda düzeltilmiş R2=0.265 olarak saptanmıştır.Sonuç: Çalışmamızda elde ettiğimiz sonuçlar neticesinde glikoz izlemecihazlarının tedavi memnuniyetini ve kalitesini değerlendirmek ve geçerli bir yöntemgeliştirmek için Polonsky ve arkadaşları tarafından 4 faktörlü 15 soru içeren `Glikozİzleme Sistemi Memnuniyeti Ölçeği` ülkemizde uygulanabilecek geçerli ve güvenilirbir ölçektir. Ayrıca diyabet eğitiminin glisemik kontrolü sağlamak için çok önemliolduğunu da hatırlatmak isteriz.Anahtar Kelimeler: Diyabet , Glikoz İzleme Sistemi Memnuniyeti Ölçeği ,Evde Kan Glukoz Ölçümü

Aim: Diabetes mellitus is a chronic disease with the characteristics of carbohydrates,lipids and protein metabolism disorders and vessel structure defects caused bydeficiency or lack of insulin and it can progress with heavy complications and lead toearly mortality. It is very important for a diabetic patient to be able to measure theirown blood sugar levels by themselves at home to detect any rise or fall and to take anynecessary preacautions. In order to evaluate treatment satisfaction and quality ofglucose monitoring devices and to establish a validated method `Glucose MonitoringSistem Satisfaction Scale` with 4 factors and 15 questions is developed by Polonskyet al. In this study, we investigated the validity and reliability of Turkish form ofGlicose Monitoring Sistem Satisfaction Scale and at the same time ,its association withHbA1c, sociodemographic findings and variables.Material-Method: Research survey questions created by the author and GlicoseMonitoring Sistem Satisfaction Scale were used in the investigation. Survey iscomposed of a section for sociodemographic status and 52 questions,37 of those areabout Glicose Monitoring System Satisfaction Scale and the scale itself contains theremaining 15 questions. The patients who attended to Katip Çelebi University,Internal Medicine and Endocrinology Policlinics between 01.04.2018 and 31.09.2018were voluntarily included in this study.Findings: Investigation is conducted on 102 female, 50 male, in total 152 Type IDiabet patients. Statistical analysis of data were processed by using IBM SPSS 22statistics program.In this study, reliability of the scale is calculated with internal consistency and,Cronbach alfa internal consistency reliability coefficients was found as 0.814. Generalcorrelation of the scale (r= 0.927 p < 0.001) is found to be positive and highlysignificant (p< 0.001).Factor loads of the items of the scale which is adapted to Turkishvary between 0.38 and 0.76, so they were detected to have validity with acceptablefactor loads.Between HbA1c values and total scores of Glicose Monitoring System SatisfactionScale, a significant and reverse correlation was identified (r=0.389, p<0.001)The patients with good educational perception were found to have statisticallysignificant higher mean scores. Regression analysis indicated that insulin usagemethods, HbA1c, quality of life and decent education variables regressed and as theresult of the analysis ,corrected R2 =0.265 is detected.Conclusion: According to our study results, . In order to evaluate treatmentsatisfaction and quality of glucose monitoring devices and to establish a validatedmethod , Glucose Monitoring Sistem Satisfaction Scale with 4 factors and 15questions developed by Polonsky et al is a reliable and valid scale which can be usedin our country. We would also like to remind you that diabet education is veryimportant to attain glisemic control.Keywords: Diabet, Glucose Monitoring Sistem Satisfaction Scale, Blood Sugartesting at home.