Üniversite öğrencilerinde elektronik sigara hakkındaki bilgi düzeyi ve elektronik sigara kullanım sıklığının değerlendirilmesi

Abstract

Üniversite Öğrencilerinde Elektronik Sigara Hakkında Bilgi Düzeyi ve Elektronik Sigara Kullanım Sıklığının DeğerlendirilmesiGiriş: E-sigara, görünüm olarak sigaraya benzeyen, kullanımı sırasında sigara benzeri keyif veren bir üründür. Günümüzde yeni mekanizmalara vegörünüme sahip cihazların tamamına verilen adıyla, elektronik nikotin taşıyıcı sistemler (ENDS) olarak adlandırılan e sigaralar, sigaradan daha az zararlı olarak sunulması, sigara kullanımını ve bağımlılığını azaltıcı etkisinin olduğu söylenmesi, dünya çapında bu ürünün yaygınlaşmasının en önemli sebeplerindendir. 2011 yılında % 4,5 olan e-sigara kulanım oranı 2014 yılında % 13,4 olmuştur (20).Amaç: Bu çalışmanın amacı, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi'nde eğitim öğretim gören üniversite öğrencilerinin elektronik sigara kullanımı hakkındaki bilgi düzeyini ve elektronik sigara kullanım sıklığını belirlemektir.Gereç ve Yöntem: Çalışmaya İzmir Katip Çelebi Üniversitesi'nde öğrenim gören 374 kişi dahil edilmiştir. Örneklem büyüklüğü, open epi sample size hesaplama aracı ile hesaplanmıştır. İKÇÜ' de eğitim alan öğrenci sayısı 12.845 olduğundan ve daha önce ülkemizde e-sigara kullanım sıklığı ile yapılan bir prevalans çalışması olmadığından sıklık, bilinmeyen sıklık olarak %50 alınarak, %95 güven aralığı, % 80 güç, %5 hata payı ile örneklem büyüklüğü en az 373 kişi olarak belirlenmiştir. 15.06.2019-30.07.2019 tarihleri arasında sorumlu araştırmacı tarafından yüz yüze görüşme tekniği ile anket çalışması şeklinde yapılmıştır.Bulgular: Çalışmaya 374 kişi katılmayı kabul etmiştir. Yaş ortalaması 21.20±1.91 (median=21.00, Min: 18, Max 26) idi. Katılımcılara elektronik sigara ile ilgili farkındalık durumu sorgulandığında %88.5 (n=331)' i daha önce duyduklarını belirtmişlerdir. Katılımcıların %95.7 (n=358)' si sigaranın sağlığa zararlı olduğunu belirtirken; %73.5 (n=275)' i elektronik sigaranın sağlık için zararlı olduğunu bildirmiştir. %21.9 (n=82)' u elektronik sigaranın sigara bırakmada yardımcı olarak kullanılabileceğini bildirmiş, %36.9 (n=138)' u bu konuda karasız olduğunu bildirirken, ancak %41.2 (n=154) kişi sigara bırakmada bir yöntem olarak kullanılamayacağını bildirmiştir. Katılımcıların elektronik sigara kullanım durumları sorulduğunda, %29.9 (n=112)' u daha önce elektronik sigara kullanmayı en az bir kez denemiş olduğunu ifade etmiştir. Daha önce elektronik sigara kullanımı deneyenlerin %10.7 (n=12)' si halen elektronik sigaraiçmekteydi. Katılımcıların %3.2 (n=12)' sinin e-sigara içtiği tespit edilmiştir. Yanıcı sigara kullananların %55.6 (n=79) daha önce en az bir kez e-sigara kullanmayı denemiş olduğu gösterilmiştir.Sonuç: Yaptığımız bu çalışma Türkiye'de üniversite öğrencilerinde elektronik sigara kullanımı ve elektronik sigara hakkındaki bilgi ve farkındalığı gösteren bir çalışmadır. Bulgularımız öğrencilerin yaş gurubu itibariyle özellikle teknoloji ile iç içe olmaları sebebiyle e-sigarayla ilgili farkındalığın oldukça yüksek olduğunu göstermektedir. E-sigaranın zararlarının birçok katılımcı tarafından bilinmesinin yanı sıra buna rağmen zararsız olduğunu düşünen birey sayısı da azımsanmayacak düzeydedir. Dolayısıyla e-sigaranın zararsız olduğu algısı yıkılmaya başlamış olmakla beraber bu konudaki bilgilendirmelerin artması adına daha çok özverili çalışmalara ihtiyaç vardır.Anahtar Kelimeler: Elektronik sigara, üniversite öğrencileri, yanıcı sigara

Evaluation of the frequency electronic cigarette habits and knowledge level about it in undergraduateIntroduction: E-cigarette, which is alike cigarette from all appearences, is a pleasure-inducing product like cigarette when it is used.E-cigarettes,which is called as electronic nicotin carrier systems whose name is given for the all devices having new mechanism and appearance nowadays,are presented a less harmful than cigarettes and are said that they have the effect of reducing smoking addiction and smoking habit that is the most important reason of being widespread in using this product worldwide.E-cigarette usage rate which is %4.5 in 2011 has become %13,4 in 2014 (20).Aim: The aim of this study is to specify the knowledge level on electronic cigarette of university students who are studying in Katip Çelebi University and frequency of their electronic cigarette habit.Material and method: 374 people who are studying in İzmir Katip Çelebi University have been included in this study. Sample size has been figured out by open epi sample size which is a kind of calculation device. Due to the fact that there are 12.845 students who have still been studying in İKÇÜ and there has been no prevelance studies about frequency of electronic cigarette usage in our country before, sample size has been determined as at least 373 people with frequence which is taken %50 as unknown, %95 confidence range,%80 power and %5 margin of error.The study of Questionnaire which is taken by using face-to-face interview method has been made by principal investigator between 15.06.2019 and 30.07.2019.Results: 374 people have accepted to participate in the study. Average of age is 21.20 +- 1.91 (median=21.00, min:18, max:26). When awareness of electronic cigarette was asked to participators, %88.5 (n=331) of them said that they had heard before. %95.7 (n=358) of participators indicated the harm of cigarette and %73.5 (n=275) of them stated that electronic cigarette is harmful for health. %21.9 (n=82) of participators stated that electronic cigarette can be used as a way to quit smoking and %36.9 (n=138) of them remarked that they are indecisive about it, but %41.2 (n=154) indicated that electronic cigarette can not be used as a way to quit smoking. When the usage of electronic cigarette was asked to participators, %29.9 (n=112) of them indicated that they have tried to use electronic cigarette at least once %10.7 (n=12) of participators trying electronic cigarette before indicated that they have still been smoking electronic cigarette. It is remarked that %3.2 (n=12) of participators are using e-cigarette. Also,it is stated that %55.6 (n=79) of participators using cigarette have tried e-cigarette at least once before.Conclusion: This study is a kind of study that has showed usage of electronic cigarette among university students in turkey also the awareness and knowledge level about electronic cigarette. The result of the study has stated thatstudents' awareness on electronic cigarette has been considerably high because of their age level and technological tendency.Although the harm of e-cigarette is known by lots of participators, the number of individuals, who consider that e-cigarette is harmless, is a considerable amount.Therefore it needs to make more devoted studies in order to increase informing about electronic cigarette and break the perception about being harmless.