Normal spontan doğum fazlarında kan glikoz ve FFA düzeyleri ile ilişkili hormon düzeylerinin araştırılması

Abstract

ÖZET Bazıları doğum eyleminin başlamasına neden olan ve bazıları da eylem sırasında ortaya çıkan birçok endokrin değişiklikler meydana gelmektedir. Yüksek enerji gereksinimli bir eylem olan doğum total vücut enerji metabolizmasında yeni ve ileri modifikasyonların olması gerektirmektedir. Bu çalışmada; normal vajinal doğumda, latent ve aktif fazlarda, fetal ve plezental ekspulsiyonda ve postpartum dönemde insülin, kortizol, glukagon ve glikoz, FFA düzeyleri ve bunlar arasındaki ilişkiyi araştırmayı amaçladık. Çalışmaya yaşlan 18-26 arasında değişen, 14 sağlıklı termde gebe alınmıştır. Olguların tümü; primagravid, baş gelişi olan, termde normal spontan vajinal doğum özelliğindedir. Doğum, Friedman 'm servikal dilatasyon eğrisine göre dört bölüme ayrılmıştır: faz Al veya latent faz, faz A2 veya aktif faz, faz B veya fetal ekspulsiyon fazı, faz C veya erken postpartum period(PP)(plasental ekspulsiy ondan sonraki 1 saat). Bu evrelerde ve postpartum 1. gün içinde olgulardan ayrı ayrı damarlardan kan örnekleri alınarak glikoz, insülin, glukagon, FFA ve kortizol düzeyleri ölçüldü. Doğumun evrelerinde ve postpartum dönemde serum glikoz değerlerinin dağılımına bakıldığında: postpartum dönemde 83.0 ±3.0 mg/dl olup, doğumun Al B ve C fazlarmdaki değerlerden istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermektedir. Doğumun ilerleyen aşamalarında birbirini izleyen Al, A2, B ve C fazlarında serum glikoz düzeyleri gittikçe artış göstermiştir. A2, B ve C fazlarmdaki bu artış Al fazındakine göre istatistiksel olarak anlamlıdır(A2 için pO.01, B ve C için pO.001). Doğumun Al fazında ve postpartum dönemde bir birine yakın ve anlamlı fark olmayan değerler elde edilmiştir. A2 ve B fazlarında ise bu değer gittikçe artmış, fakat Al 'e göre anlamlı fark göstermemiştir(p>0.05). 46Ancak plasental ekspulsiyon (C fazı) fazında maksimuma ulaşmış(38.7 ±1.8 mıu/1) ve Al, A2, B ile postpartum dönemlere göre istatistiksel anlamlılık göstermiştir(p<0.001). Serum glukagon değerleri, Al fazından sonra stabil seyreden bir artış göstermiştir ve postpartum döneme göre tüm doğum fazlarında anlamlı farklılık görülmüştür. Doğumun dört fazından, yalnız B fazında Al fazına göre istatistiksel anlamlı fark vardır(p<0.05).En düşük serum kortizol düzeyi postpartum dönemde olup(25.4 ± 3.0 ug/dl) A2, B ve C fazlarına göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermektedir(p<0.05). Al fazından itibaren artış gösteren kortizol düzeyleri B ve C fazlarında başlangıca göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermektedir(sırasıyla pO.001, p<0.05). En yüksek değer ise fetal ekspulsiyon döneminde görülmüştür(67.4 ± 13.7 ug/dl). Serum FFA değerleri doğumun ilerleyen evrelerinde gittikçe artış göstermekle beraber fark Al fazına göre anlamlı değildir. Ancak postpartum dönemdeki düşük değer (155.6 ± 14.8 uEq/l), doğumun tüm fazlanndaki değerlerden istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermektedir. Sonuç olarak; normal spontan doğumda kan glikoz düzeyleri artırılmakta ve ilgili hormonlarda önemli değişiklikler meydana gelmektedir. Bu glikoz ve FFA artışı, doğumun yüksek enerji tüketimli bir proçes olduğunu göstermektedir. Diabetik olmayan normal gebeliğin seyrinden sonra spontan normal vajinal doğumda sözkonusu parametrelerin fizyolojisini anlamak hem endokrin bozukluğun olduğu hem de sağlıklı gebelerde doğum öncesi, doğum süreci ve postpartum dönemde vücudun enerji gereksinimine yönelik daha doğru uygulamaların yapılmasına katkıda bulunacaktır. 47