Nevşehir`de farklı su kaynaklarıyla sulanan sebzelerde ağır metal (Cd, Cr, Cu, Fe, Ni, Pb, Zn) birikimi

Abstract

Bu araştırmada, Nevşehir bölgesinde farklı su kaynakları ile sulanan arazilerden toplanan toprak, su ve sebzelerdeki ağır metal birikiminin tespiti ve çevresel kirliliğin belirlenmesi amacıyla bir çalışma yürütülmüştür. Bölgede tarımsal olarak yetiştirilen 4 farklı bitki türünden; Lycopersicon esculentum (domates), Capsicum annuum (biber), Allium cepa (soğan), Phaseolus vulgaris (fasulye) ve bitkilerin yetiştikleri topraklardan, çalışma alanında mevcut sulardan (kuyu, ırmak, kanal, dere) 2012-2013 güz dönemlerinde düzenli olarak örnekler toplanmıştır. Bu örneklerde Cu, Zn, Fe, Cr, Cd, Pb, Ni düzeyleri ICP-OES cihazı kullanılarak saptanmıştır.Çalışmadan elde edilen verilere göre; Sulusaray lokasyonundan toplanan domates yaprağında 5.3583 μg g–1 Nikel tespit edilmiştir. Avanos lokasyonundan toplanan Soğan'ın kökünde ve Avanos toprak örneğinde sırasıyla 4.0840 μg g–1 ve 4.7427 μg g–1 Çinko tespit edilmiştir. Avonos Biber kök örneğinde 0.0287 μg g–1 ve Nar lokasyonu atıksu girişinden alınan Soğan yaprağında örnekte 0.0297 μg g–1 Kadmiyum belirlenmiştir. Fe açısından, Dünya Sağlık Örgütü (WHO)'nün verilerine göre bazı sebzelerde sınır değerlerin aşıldığı, en fazla akümülasyonun ise kök > gövde > yaprak > meyve şeklinde olduğu saptanmıştır.Çalışma sonucunda; Kızılırmak suyu ile sulanan Avanos istasyonunda genel olarak en yüksek ağır metal değerleri tespit edilirken, en düşük ağır metal miktarlarının ise kontrol noktası olan kuyu suyu ile sulanan Kavak istasyonundaki örneklerde olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Ağır metal, Nevşehir, Toksik etki, Sebze

This research was carried out to determine environmental pollution and detection of heavy metal accumulation in vegetables and soil, collected from land, irrigated with different water sources, in Nevsehir.Four different plant species grown in agricultural regions; Lycopersicon esculentum (tomato), Capsicum annuum (pepper), Allium cepa (onion), Phaseolus vulgaris (beans), the soil growing this plants and the available waters in the study area (wells, rivers, canals, streams) regularly collected in 2012-2013 fall term. In this example, Cu, Zn, Fe, Cr, Cd, Pb, Ni levels were determined using ICP-OES device.According to the data obtained from the study; Collected from Sulusaray locations, leaf of the Lycopersicon esculentum 5.3583 μgg-1 Nickel was determined. Collected from Avanos locations, root of the Allium cepa and Avanos soil sample 4.0840 and 4.7427 μgg μgg-1 Zinc was determined, respectively. Pepper samples collected from Avonos locations and wastewater samples collected from Nar locations 0.0287 μgg-1 and 0.0297 μgg-1 Cadmium was determined, respectively. Some vegetables for according to the records of the World Health Organization (WHO) were found to exceed the limit values for Fe.In conclusion; In generally, the highest heavy metal concentrations were determined from Avanos station, watered with water of Kızılırmak, as the lowest amount of heavy metal have been identified, irrigated with well water from the control point that Kavak station. Key words: Heavy metal, Nevşehir, Toxic effect, Vegetables