Sağlıklı kadınlarda postmenopozal hormon replasman tedavisinde hs-CRP düzeyi ile sigara kullanımı arasındaki ilişkinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmada sağlıklı menopozal kadınlarda hormon tedavisi sırasında inflamasyonun önemli bir markeri olan hs-CRP düzeylerinde meydana gelen değişiklikleri ve bunların sigara kullanımı ile etkileşiminin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmaya 2003-2004 yıllan arasında takip edilen cerrahi veya doğal yol ile menapozda olan ve hormon tedavisi alan toplam 80 kadın alınmıştır. Bu hastalardan sigara içme ve içmeme durumuna göre 40 kişilik iki çalışma grubu oluşturulmuştur(Sigara içen Grup, Sigara içmeyen Grup). Çalışma başlangıcında ölçülen bazal hs CRP düzeyleri sigara içen grupta ortalama 0.33±0.22 mg/dl, içmeyen grupta ise 0.26±0.19 mg/dl olarak ölçülürken 12 hafta sonra sigara içen grupta 0.43±0.26 mg/dl, içmeyen grupta ise 0.39±0.28 mg/dl olarak ölçülmüştür. Hem bazal hem de 12 hafta sonraki ortalama hs CRP düzeyleri gruplar arasında istatistiksel anlamlı farklılık göstermemiştir(p=0.162, 0.289). Ancak her iki hasta grubunda da 12 hafta sonraki CRP düzeyleri bazal düzeyine göre anlamlı artış göstermiştir; sigara içen ve içmeyen grupta ortalama fark sırasıyla 0.104, 0.121 mg/dl olmuştur(p=0.001). Hormon tedavisi alan hastaların tümü (sigara içme durumu gözetmeksizin) birlikte ele alındığında(80 vaka) başlangıçta 0.3011 mg/dl olan CRP düzeyi hormon tedavisi sonrasında 12. haftada 0.4137 mg/dl olduğu görülmüştür ve fark istatistiksel anlamlılık göstermektedir(p<0.001); yine vücut kitle indeksi 27'nin üstünde olan hastaların hem başlangıç hem de 12. haftadaki CRP düzeyleri 27'nin altında olanlara göre daha yüksek bulunmuştur. Ancak vücut kitle indeksi 27'nin altında ve üstünde olan hastalar arasında bazal ve 12. haftadaki hs CRP ölçümleri bakımından istatistiksel önemlilik arzeden bir fark görülmemiştir(p=0.162, 0.289). Fakat obez ve obez olmayan iki grupta da 12 hafta sonra hs CRP ortalamalarında başlangıca göre anlamlı yükseliş görülmüştür(p=0.001). Bir inflamasyon göstergesi ve olası kardiyovasküler olaylarda prediktif değeri olan CRP'nin düzeylerindeki 49artışı etkileyen multifaktöryel olaylar olduğu gerçeği unutulmamalıdır. Her bir faktörün patofizyolojik önemleri ve artış nedenleri gözönünde bulundurulmalıdır. Benzer şekilde hormon tedavisinde gözlemlenen vasküler inflamasyon markerlerindeki değişmeler, yalnız hormonlar ile değil postmenopozal kadın vücudundaki diğer faktörler ve çevresel etmenler de hesaba katılarak değerlendirilmelidir. 50

It was aimed to investigate the changes in hs-CRP levels, which is an important marker for inflammation, and the effect of smoking on it during the hormone replacement therapy (HRT) in postmenopausal women. Eighty patients were enrolled into the study during the years 2003- 2004. Patients were divided into two groups as smokers or non-smokers. Basal mean hs-CRP levels were 0.33±0.22 mg/dl in smokers and 0.26±0.19 mg/dl. in non-smokers. After 12 weeks hs-CRP levels were 0.43±0.26 mg/dl in smokers and 0.39±0.28 mg/dl in non-smokers. There were no statistically significant differences between groups not only in basal value but also after 12 weeks (p=0.162, 0.289). Mean differences between basal and 12 weeks later were statistically significant in both groups. Mean difference in smokers and non-smokers between basal and 12 weeks later were 0.104, 0.121 mg/dl respectively (p=0.001). In the entire group, mean CRP level was 0.3011 mg/dl at the beginning and 0.4137 mg/dl after 12 weeks. The difference was statistically significant (p<0.001); In the patients who have body mass index (BMI) more than 27, CRP levels were found to be grater than the patients who have BMI less than 27 both at the beginning and 12 weeks later (p=0.001). but in two groups there were no statistically significant difference for CRP levels between basal and 12 weeks later(p=0.162, 0.289). It must be kept in mind that many factors may effect the CRP levels. Pathophisiological importance and the reasons that increase the CRP levels have to be considered. Similarly, the changes in vascular inflammation markers during HRT are related not only with therapy but also the changes in the body of postmenopausal women and environmental factors. 51