Genel popülasyonda su dengesi ölçeği`nin Türkçe`ye uyarlanması geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Amaç: Bu çalışmada Su Dengesi Ölçeği'ni Türk toplumuna uyarlamak, validasyonu ve tekrar elde edilebilirliğini, popülasyonun su dengesini saptamak ve bazı değişkenler açısından değerlendirmek amaçlanmıştır.Gereç ve yöntem: Çalışmaya 301 sağlıklı yetişkin birey katılmıştır. İlk aşamada ölçeğin dil eşdeğerliği sağlanmış, uzman görüşleri alınıp, pilot uygulama ile ölçeğin Türk toplumuna uyarlaması yapılmıştır. Validasyan aşamasında yirmi dört saatlik geriye dönük besin tüketim kaydı yöntemi, idrar pH'ı ve idrar özgül ağırlığı kullanılmıştır. Güvenirliği değerlendirmek için ölçek örnekleme 2 hafta ara ile ikinci kez uygulanmıştır.Bulgular: Örneklemin %68,1'i kadın, yaş ve BKİ ortalaması sırasıyla 36,7±12,1 yıl, 25,6±4,1 kg/m2'dir. Ölçek ile yirmi dört saatlik geriye dönük besin tüketim kaydı arasında güçlü düzeyde (r=0,771; p<0,001), idrar özgül ağırlığı ile negatif yönde, güçlü düzeyde (r=-0,630; p<0,001), idrar pH'sı ile pozitif yönde, güçlü düzeyde (r=0,604; p<0,001) anlamlı ilişki olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin Test-tekrar test korelasyonu 0,98 olarak bulunmuştur. Su dengesinin BKİ, cinsiyet, yaş, medeni durum, çalışma durumuna göre farklılaşmadığı (p>0,05); eğitim durumuna göre farklılaştığı belirlenmiştir (p<0,05). İdrar pH'ının cinsiyete göre farklılaşmadığı (p>0,05), BKİ'ye göre farklılık gösterdiği saptanmıştır (p<0,05). Erkeklerin %67,7'sinin, kadınların %95,6'sının, EFSA'nın su alımı önerilerini karşıladığı belirlenmiştir.Sonuç: Türk toplumuna uyarlanmış Su Dengesi Ölçeği, genel popülasyon için geçerli ve güvenilir bir ölçektir. Su Dengesi Ölçeği'nin bireylerin su dengesini, su alımını, su kaybını ve sıvı tüketim alışkanlıklarını değerlendirmede kullanılabileceği ve ileride yapılacak çalışmalar için etkili bir araştırma aracı olabileceği düşünülmüştür.

Objective: The aim is to adapt the Water Balance Questionnaire, to Turkish society, assess its validation and reproducibility, determine water balance of the population and evaluate it in terms of certain variables.Material and methods: 301 healthy adult individuals were included in the study. First, linguistic equivalence was ensured, and expert opinions were obtained before piloting. For validation, 24-hour dietary recall, urine pH and urine specific gravity were used. To assess reliability, it was administered twice with a two-week interval.Results: 68,1% of the sample were female, and mean age and BMI were 36,7±12,1 year and 25,6±4,1 kg/m2, respectively. The questionnaire had strong and significant correlation with 24-hour dietary recall (r=0,771; p<0,001), and strong, negative, and significant correlation with urine specific gravity (r=-0,630; p<0,001), and strong, positive and significant correlation with urine pH (r=0,604; p<0,001). The test-retest correlation was 0,98. Water balance didn't differ by BMI, gender, age, marital status, and employment status (p>0,05), but differed by educational status (p<0,05). Urine pH value didn't change by gender (p>0,05), but changed by BMI (p<0,05). It was determined that 67,7% of men and 95,6% of women satisfied EFSA's water consumption recommendations.Conclusion: The Water Balance Questionnaire, adapted to Turkish society, is a valid and reliable scale for general population. It can be used to assess hydration, water intake, dehydration and liquid consumption habits of individuals and will make important contributions to future studies.