Konya içme suyu şebekesinde su kayıplarının tespiti ve değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada, 2015, 2016 ve 2017 yılları için Konya içme suyu şebeke sistemine verilen su miktarı ve tahakkuk ettirilen miktarlar, KOSKİ'den temin edilen veriler neticesinde derlenerek kayıp su miktarı hesaplanmıştır. Ardından su kayıplarını oluşturan bedelsiz kullanımlar, yasal olmayan yollardan kaçak su kullanımları, fiziksel kayıpları oluşturan etmenler gibi. bileşenler tespit edilmeye çalışılarak elde edilen sonuçlar değerlendirilmiş ve standart su dengesi formu oluşturulmuştur. Çalışma kapsamında, Konya ilinin mevcut su kaynaklarından; kullanıcılara sunulan içme ve kullanma suyu dağıtım sisteminde oluşan toplam su kayıpları 2015, 2016 ve 2017 yılları için yaklaşık %27 olarak belirlenmiştir. Su kaybının yaklaşık olarak %0,04'lük kısmı izinsiz tüketimlerden, geriye kalan % 27,25'lik kısmı ise sayaçlardaki hatalar, temin ve dağıtım hatları ile servis bağlantısı arasındaki kaçaklardan, depolarda meydana gelen taşmalar ve kaçaklardan, tespit edilemeyen kaçak kullanımı gibi nedenlerden oluşmaktadır. İdari kayıplar %6,04, fiziki kayıplar %21,24 ve gelir getirmeyen su miktarı %28,14 olarak belirlenmiştir. Su kayıpları ile ilgili analizler yapılarak kayıp oranı %25'e gerilediğindeki mali kazanç 2015 yılı için 6.711.588,63₺ 2016 yılı için 7.323.691,38₺ 2017 yılı için 9.656.527,12₺ olarak hesaplanmıştır. Sayaçların Konya genelindeki tüm abonelerde yeni sistem sayaçlarla değiştirildiğinde 510581 abone için 97.010.390,00₺ maliyet çıkmakta olup, kayıp kaçak oranının %6 dan %2 seviyeleri gerilemesi beklenildiğinden kayıp oranındaki azalıştan ötürü kazanç tutarı 13.363.164,50₺ olmaktadır. Sonuç olarak kayıp suyun İçme Suyu Temin ve Dağıtım Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Yönetmeliği gereği, en fazla %25 mertebesine düşürülmesi için; Kayıp kaçak konusunda idare yeni politikalar üretmeli ve uygulamaya koymalıdır. Fiziki kayıp arama çalışmaları sadece ihbar ve tespitle değil program dahilinde düzenlenmelidir. Basınç yönetim programlarına bir an önce geçilmeli ve ilk etap çalışmalarında kalmış olan basınç bölge ayırma çalışmalarına hız verilmelidir. Sayaçlarla ilgili yeni bir düzenlemeye gidilmeli, eski ve hassas olmayan sayaçlar değiştirilerek düşük debilerde daha hassas okuma yapabilen sayaçlar tercih edilmelidir. SCADA sistemiyle ilgili çalışmalar tüm şehir geneli için yapılmalıdır. Kayıp kaçakla ilgili tek bir birim kurulmalı ve bu birimde çalışanların teknik donanımına sahip olması sağlanmalıdır. Bu çalışmalar sonucunda, su kayıp ve kaçak miktarlarının azaltılması ile israfın önüne geçilmiş olacak ve gelecek nesillere suyun aktarımı sağlanacaktır.

In this study, in the first half of 2015, 2016 and 2017, the lost water amount were calculated with obtained from KOSKİ the amount of water given to the Konya drinking network system and the accured amounts. Components such as the free use of water losses, the illegal use of water, and the factors that cause physical losses try to determine and obtained results are evaluated and a standard water balance form is established. In this study, from Konya's existing water resources; the total water losses were determined as 27% for the years 2015, 2016 and 2017 in the drinking and use water distribution system provided to the users. Approximately 0.04% of water loss was from unauthorized consumption, the remaining 27.25% was due to faults in meters, escapes between supply and distribution lines and service connection, floods in escalators and escapes, unidentified illegal use it consists. Administrative losses were 6.04%, physical losses were 21.24% and non-revenue water was 28.14%. When the loss rate declines to 25% result of analyses about water loss, the financial gain was estimated to be 6.711.588,63₺ for the year 2015, 7.323.691,38₺ for the year 2016, 9.656.527,12₺ for the year 2017. When all of the counters in the subscriber of Konya were changed with the new system counters, the cost of 510581 subscribers was 97.010.390,00₺ and since the loss ratio was expected to decrease from 6% to 2% levels, the gain amount was 13.363.164,50₺ due to the decrease in loss ratio. As a result, in order to reduce the loss of water required by the Regulation on the Control of Water Losses in Drinking Water Supply and Distribution Systems, the administration must produce new policies and put them into practice. Physical loss search work should be organized within the program. Pressure management programs should be passed as soon as possible and the pressure zone separation studies be accelerated. A new arrangement for the counters should be made, and old and non-sensitive counters should be changed and counters which can read more precisely at low flow rates should be preferred. Work on the SCADA system should be done for the whole city general. A single unit for lost must be established and employees have the technical equipment. As a result of these studies, water loss and leakage amounts will be reduced and wastes will be prevented and water will be transferred to future generations.