Β-talasemi majör hastası çocuk ve adölesanlarda ağız-diş sağlığının ve kraniyo-fasiyal yapıların klinik, radyolojik ve mikrobiyolojik olarak değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: β-talasemi majör (TM) hastası çocuk ve adölesanlarda ağız-diş sağlığının ve kraniyo-fasiyal yapıların klinik, radyolojik ve mikrobiyolojik olarak değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Gereç ve yöntem: Bu çalışma, Akdeniz Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Pedodonti Anabilim Dalı'na çeşitli nedenlerle başvuran ve Akdeniz Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Pediatrik Hematoloji/Onkoloji Bilim Dalı tarafından, TM tanısıyla düzenli takiplerine ve tedavilerine devam edilen, 6-16 yaş arası 59 TM hastasında gerçekleştirilmiştir. Kontrol grubu olarak ise kliniğimize rutin diş tedavileri için başvuran sağlıklı 50 hasta ve lateral sefalometrik ölçümlerin değerlendirilmesi için 30 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışmaya dahil edilen tüm bireylerin detaylı ağız ve diş muayeneleri yapılmıştır. Çürük, eksik ve dolgulu dişler, DMFT/DMFS, dft/dfs indeksleri ile oral hijyen durumları ise plak indeksi ve oral hijyen indeksi ile değerlendirilmiştir. Tükürükteki Streptococcus mutans, Lactobacillus yoğunluğu ve tükürük tamponlama kapasitesi değerlendirilmiştir. Hastaların boğaz ve yanak mukozasından alınan sürüntü örneği ile candida ve tipleri incelenmiştir. Hastalardan ortodontik tedavi için alınan sefalometrik filmler üzerinden 11 açısal ve doğrusal ölçüm yapılmıştır. Bulgular: TM hastalarından elde edilen plak, oral hijyen, DMFT/DMFS indeksleri kontrol grubundan elde edilen veriler ile karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (p<0.05). Tükürük tamponlama kapasitesi, TM hastalarında kontrol grubuna göre biraz daha fazla olduğu tespit edilmesine karşın bu farklılık istatistiksel olarak anlamlı olmadığı saptanmıştır (p>0.05). TM hastalarından elde edilen Streptococcus mutans değerleri kontrol grubundan elde edilen veriler ile karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı derecede daha yüksek bulunmuştur (p=0.002). Lactobacillus değerlerinde çalışma ve kontrol grupları arasında anlamlı ilişki tespit edilmemiştir. Candida sonuçlarında, çalışma ve kontrol grupları arasında anlamlı ilişki saptanmamıştır (p>0.05). Kontrol grubu ile kıyaslandığında TM hastalarının üst ve alt keser dişlerinin protrüziv konumlandığı tespit edilmiştir (p<0.05). Sonuç: TM hastalarının teşhisi, tedavisi ve takibinde; Hematologlar ve Çocuk Diş Hekimleri koordineli olarak çalısarak, TM hastalarına ağız ve diş sağlığına yönelik oluşabilecek problemlerin önlenebilmesi adına, TM hastalarına gerekli ağız ve diş sağlığı eğitiminin verilmesi, çıkabilecek problemler hakkında hastaların bilgilendirilmesi gerekmektedir. Anahtar Kelimeler: Talasemi Major, DMFT/DMFS, Oral Hijyen, Streptococcus mutans, Lactobacillus, Candida albicans, Sefalometrik Analiz

Objective: The aim is determination of oral/dental health and facial structures in the form of clinical, radiological and microbiological in β-thalassemia major (TM) child and adolescents patients. Materials and methods: Our study was performed with TM patients at Akdeniz University Faculty of Dentistry, Department of Pediatric dentistry. There is 59 patients in the age range 6-16 with TM patients have regular blood transfusions at Akdeniz University Medical Faculty Pediatric Hematology–Oncologyand 50 healthy patients who come our clinic for routine dental treatment and 30 patients have been included in the study for lateral cephalometric measurements. Detailed oral and dental examinations of all individuals included in the study was performed. Caries, missing and filled teeth, oral hygiene status and the buffering capacity of saliva was evaluated. CRT Bacteria Refill-Ivoclar Vivadent-Liechtenstein kits were used to assess intensity of Streptococcus mutans and Lactobacillus in saliva. Throat and cheek mucosa sample was taken from the patients with swab to investigate Candida and types. Orthodontic treatment cephalometric films were taken from patients and 11 angular and linear measurement were performed. Results: Plaque, oral hygiene, DMFT/DMFS indices in TM patients were statistically significantly higher compared with control group (p<0.05). Saliva buffering capacity results was a little more in TM patients than the control group, although this difference was not statistically significant (p>0.05). Streptococcus mutans results was statistically significantly higher in TM patients compared with control group (p=0.002). Lactobacillus and Candida results wasn't statistically significantly between two groups (p>0.05). Upper and lower incisor teeth was statistically significantly protrusive in TM patients compared with control group (p<0.05). Conclusions: Pediatric Dentists should work together with Hematologist cooperatively to prevent problems that during diagnosis, treatment and follow up in patients with TM. Key Words: Thalassemia Major, DMFT/DMFS, Oral Hygiene, Streptococus mutans, Lactobacillus, Candida albicans, Cephalometric analysis