Türkiye`de büyükşehir belediyelerinin mali yapısı ve sorunları: Ankara Büyükşehir Belediyesi uygulaması

Abstract

ÖZET Bu çalışma günümüzün en önemli problemlerinden biri olan şehirleşmenin mali yönünü incelemek için hazırlanmıştır. Türkiye'de bölgeler arasındaki sosyal, ekonomik ve nüfus ile ilgili dengesizlik metropol sorununu çözümsüz bir duruma sokmuştur. Mali tevzinin tam anlamıyla uygulanmasından vazgeçilmesinin sonucunda Türkiye'nin metropol şehirleri yeterli finansal kaynak bulmakta sıkıntı çekmektedirler. Türkiye'nin başkenti ve ikinci büyük kenti olan Ankara Büyükşehir Belediyesi aynı problemle karşı karşıyadır. Mali kaynak açısından merkezi yönetime olan bağımlılık, vergi oranlarının merkezi yönetim tarafından sabitlenmesi, maktu oranlara sahip vergiler ve şehirleşmenin getirdiği ekonomik aktivitelerden kaynaklanan vergilerin belediye bütçesinde çok küçük bir paya sahip olması Ankara Büyükşehir Belediyesi' ni mali bir darboğaza sürüklemiştir. Ankara Büyükşehir Belediyesi bu problemi çözmek için borçlanmak zorunda kalmıştır. Bu çözüm sonucunda, Ankara Büyükşehir Belediyesi altyapı projelerini finanse etmek için uluslararası tahvil piyasalarında tahvil ihraç etmiştir. Demokratik katılımın artırılması ve belediye hizmetlerinin iyileştirilmesi için yerel yönetimlere tahsis edilen kaynakların artırılması önerilmektedir. Bu öneri, Türkiye nüfusunun yarısının yaşadığı metropolitan alanlar için bir zorunluluktur.

ABSTRACT This study is prepared for the evaluation of the financial aspect of urbanization which is today's one of the most important problem. In Turkey, economic, social and demographic unbalance among the regions release the problem öf the metropolitan areas being deadlocked. As a result of the departure from the application of the fiscal federalism completely, the metropolitan city of Turkey have been suffered from lack of satisfactory financial resources. Ankara Büyükşehir Municipality which is the capital and one of the biggest city of Turkey is also subject to the same problem. The dependance to the central administration m respect to financial resources, the fixation of the rate of tax by central government, the taxes which are pertained to fixed rate and the presence of taxes which are stemmed from the economic activities of urban settlement take a small part of the municipal budget have forced Ankara Büyükşehir Municipality to the fiscal resource bottle-neck. Ankara Büyükşehir Municipality is obliged to became indebted in order to remove this fiscal problem. As a result of this solution, Ankara Büyükşehir Municipality issued- bonds m international capital markets to finance important infrastructure project. İt might be suggested that in order to secure democratic participation and to improve the quality of municipal services the resources which are allocated to the local government must be increased. This suggestion has been a necessity for the metropolitan areas in which half of the total populations of Turkey reside.