Bahrü`l-Hakayık (transkripsiyonlu metin - dil incelemesi - sözlük)

Abstract

Bu çalışmada Hatiboğlu'nun Bahrü'l-Hakâyık adlı eseri üzerinde dil araştırması yapılmıştır. Eser 15. yüzyılda Eski Anadolu Türkçsiyle yazılmıştır. Eserin yazılış tarihi 1410'dur. Biri Manisa Muradiye Kütüphanesi 'nde, diğeri Konya İzzet Koyunoğlu Kütüphanesi 'nde olmak üzere iki nüshası bulunmaktadır. Hacı Bektaş'ın Makâlât adlı eserinin manzum çevirisidir. 1356 beyitten oluşmaktadır. Aruz vezniyle yazılmıştır; kalıbı Mefâîlün mefâîlün faulün (mefâil)dür. Çalışmada eserin fonetik, morfolojik, kelime grupları ve imlâ özellikleri ele alınmıştır. İmlâ: Eserin imlâ özellikleri ortaya kondu. Fonetik: Eski Anadolu Türkçesindeki ses değişmeleri incelendi. Metin, Eski Anadolu Türkçesinin ses yapısını yansıtmaktadır. Morfoloji: Bu dönemdeki isim çekim ekleri ve fiil çekim ekleri incelendi; fonksiyonları ortaya çıkarıldı. Kelime grupları: İsim, edat, zamir, zarf ve sıfatların oluşturduğu kelime grupları incelendi. Sonuç: Eser, Eski Anadolu Türkçesi'nin dil yapısını örneklemektedir.

In this study, language research has been done on named remains Bahru'l- Hakâyık of Hatiboğlu. The remains written first time at 1410. It has two copies at library of Manisa Muradiye and library of İzzet Koyunoğlu in Konya. We examined copies at library of Manisa Muradiye. Bahrü'l-Hakâyık is a remains which had been writed with Old Anatolian Turkish at 15. century. İt is translation of Makâlât of Hacı Bektaş. It is rhyme; it has been written with aruz metre. İt is formed 1356 beyt. It is form: Mefâîlün Mefâîlün Faulün (Mefâil) At this study has been accepted phonetics, morphplogic, group of words and ortographic peculiariy of remains. Ortography: Ortography charecteristic of remains has been forward Phonetic: Phonetic chances at Old Anatolian Turkish has been examined. The text reflect phonetic structure of Old Anatolian Turkish. Morphologie: Flection of names and flection of verbs suffix at this period has been examined; appeared function of suffix. Group of word: Group of words which create examined noun, pronoun, adverb, adjective and postpositions. The conclusion: The remains is sampling language structure of Old Anatolian Turkish.