Determination of selenium in diet by radiochemical neutron activation analysis

Abstract

ÖZET Radyokimyasal Nötron Aktivasyon Analizi ile insan Yiyeceklerinde Selenyum Tayini EL-HALLAQ, YASSER HASSAN Yüksek Lisans Tezi, Kimya Bölümü Tez Yöneticisi Doç. Dr. inci GÖKMEN Ocak 1983 Yiyecek Örneklerinde selenyum düzeylerini belirlemek için radyokimyasal ayırma yöntemi geliştirildi. Kullanılan yöntem asit özümlemesi, seçici distilleme ve çöktürme basamaklarını içerir. Yöntemin doğruluğu IAEA nm H9 Human Diet ve NBSin SRM 1571 Orchard Leaves referans maddeleri analiz edilerek kontrol edildi ve sonuçta bu örnekler için önerilen değerlerle iyi bir uyum sağlandığı görüldü. Radyokimyasal ayırma yöntemi ile analiz edilen 12 örneğin ortalama kimyasal verimi % 71±3 olarak bulundu. Analiz ettiğimiz örneklerdeki selenyum derisimleri LALAHAN örnekleri için 0.14+0.04 mg/kg, ODTÜ örnekleri için 0.07±0.02 mg/kg olarak bulundu. Türkiye'deki değişik topluluklarda günlük yiyeceklerle alman selenyum düzeyleri de hesaplandı ve kırsal kesim (LALAHAN) için 23 ± 11 Hg/gün, kentsel kesim (ODTÜ) için 81 ± 41 (ig/gün değerleri bulundu. Bu gruplardan ilk grubun günlük yiyeceklerle aldığı selenyum düzeyinin 50 - 200 ng/gün düzeyinde önerilen seviyenin altında olduğu görüldü. ODTÜ grubunun gıdalarla aldığı selenyumun önerilen seviyeler arasında olduğu görüldü. Anahtar sözcükler: Selenyum, insan diyeti, Radiokimyasal Nötron Aktivasyon - iv -

ABSTRACT Determination of Selenium in Human Diet by Radiochemical Neutron Activation Analysis EL-HALLAQ, YASSER HASSAN M. Sc. in Chemistry Supervisor: Assoc. Prof. Dr. inci GÖKMEN.January 1938 A radiochemical separation technique was developed for determining selenium levels in diet, samples. The technique consist of acid digestion, selective distillation and precipitation steps. The accuracy of the method has been tested by analysing various standard materials like IAEA's, H-9 Mixed Human Diet and NBS's, SRM-1571, Orchard Leaves and a good agreement, with recommended and certified values were obtained. For the twelve samples analysed using RNAA resulted in average of 71 i 3 % chemical yield. An average concentrations of 0.14 ± 0.04 mg/kg and 0.07 ± 0.02 mg/kg were obtained for METU and LALAHAN subjects, respectively. Then daily dietary selenium intakes for two different, population groups in Turkey has been estimated and found as 23±11 jig/day for rural population group (LALAHAN) and 81±41 ng/day for urban population group (MET0). Of these the first group has selenium intakes lower than the recommended value of 50-200 f-tg/day. While for METU subjects, the average selenium intakes are within recommended levels. Keywords: Selenium, human diet, radiochemical neutron activation - iii -