Raşid Divanı (edisyon-kritik ve tasavvufi unsurlar)

Abstract

u YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ RÂŞİD DÎVÂNI (EDİSYON KRİTİK VE TASAVVUFÎ UNSURLAR) Ayşe (TURAN) BALKAN Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Mayıs 2001 Danışmanı: Yard. Doç. Dr. Mehmet SARI XIX. yüzyılda dîvân tarzında şiir yazan şâirlerimizin sayısı oldukça kabarıktır. Birinci derece şâirlerimizle birlikte adı sam bilinmeyen sanatkârlarımız da vardır.Edebî zeminimizi de ikinci ve üçüncü derece şâirlerimiz oluştururlar. İşte bu şâirlerimizden biri de Afyonkarahisarlı Çizmeci-zâde Osman Râşid'dir. Dîvân şiirinin son temsilcilerinden biri olan Osman Râşid dönem şâirleri gibi tasavvuf cereyanından etkilenmiş bir şâirdir. Osman Râşid'in Mahallileşme cereyanının etkisi altında aruzla ve hece ile yazılan ve müretteb olmayan dîvânı tasavvuf! şiirlerden müteşekkildir. Çalışmamızda yazma iki nüshası bulunan Râşid dîvânını karşılaştırmalı olarak transkribe ettik. Ayrıca şiirlerdeki tasavvufî unsurlar üzerinde de durarak şâirin hayan ile birlikte edebî kişiliğini ortaya çıkardık. Böylece Dîvan Edebiyatı'nın XTX. yüzyıl şâirlerinden olan Osman Râşid'i ilim âlemine tanıttık.

m ABSTRACT We have a great number of poets who wrote in style of `Dîvan` in the XIX. century. Despite the well-known poets, there are poets who are not known well. Our literary background consists of these second and third level poets. Çizmeci-zâde Osman Râşid from Afyonkarahisar was one of them. Osman Râşid who was one of the last representatives of Dîvan poetry, was affected from Sûfi trends like the other poets of his era. Osman Râşid' s Dîvan, which was written with prosody and syllables by the effect of localization, consist of Sûfi poems. In our work we have comparatively transcribed Râşid' s Dîvan that has two written copies.Moreover by focusing on Sûfî elements in his poems we revealed his life and his literary character.Thus we have introduced one of the XDC. century's poets;Osman Râşid to the literature world.