Türkiye`de gelir ile sağlık arasındaki ilişki

Abstract

Bu çalışma, Türkiye'de bireyin gelirinin sağlığına etkisini analiz etmeyi amaçlamaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu'nun panel anket yöntemiyle elde ettiği ve yıllık olarak yayınladığı Gelir Yaşam Koşulları Araştırması'nın 2012-2015 dönemini kapsayan 4 yıllık mikro verilerinden faydalanmıştır. Araştırma verilerine göre bireyin sağlığına etki eden en önemli faktörlerden biri bireyin geliridir. Araştırmada kullanılan modeller ekonometrik açıdan rassal ve sabit etkiler varsayımına dayanarak birbirinden ayrı şekilde kurgulanmıştır. Rassal etkiler varsayımında gelirin sağlığa etki olasılığı, sıralı probit model ile analiz edilirken zaman faktörü göz ardı edilmiştir. Bunun yanı sıra istenilen sonuca ulaşmak için sabit etkiler sıralı probit modeli ile zamanla değişen değişkenlerin etkisini kontrol edilerek çıkan sonuçlar analize dahil edilmiştir. Buradaki amaç anlık gelir değişmelerinin oluşturduğu etkiyi ve 4 yıllık gelir ortalamasının oluşturduğu etkiyi ayrı ayrı analiz etmektir.Bu çalışmanın sonucunda bireysel gelirin, sağlığı etkileyen en önemli belirleyicilerden biri olduğu saptanmıştır. Bunun yanı sıra, hanehalkı gelirinin ve ücretli çalışma durumun sağlıkla doğru orantılı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Genel olarak elde edilen ampirik bulgular ve teorik araştırmalar sonucunda, bireyin ve toplumun sağlık çıktılarını yükseltmek için gelir arttırıcı ve gelir dağılımı adaleti sağlayıcı politikalar üretilmesi gerektiğini söylemek mümkündür.

The study mainly aims to analyze the impact of the individual's income statute to its health statute in Turkey. In order to investigate this, the study used a Cross Sectional Income and Living Conditions Survey which is composed of four year micro data over the years of 2012-2015 that obtained by panel survey method that is conducted by Turkish Statistical Institute (TURKSTAT). The most important factor affecting the individual's health statute is accepted as the main variable of income. The models used in the research were designed separately based on the assumption of random and fixed effects in econometric terms. In the assumption of random effects, the probability of income impact on health is analyzed with the ordered probit model and the time factor is ignored. In addition, in order to achieve the desired result, the fixed effects were controlled by the ordered probit model and the effect of time-varying variables was included in the analysis. The aim is to analyze the impact of instant income changes and the impact of the 4-year average income separately.According to conducted study, the results are the main determinants of health statute. And also, there was a positive relationship between household income and paid work status.As a result of empirical findings and theoretical researches, income-raising and income distribution-fair policies should be produced in order to raise both the society and the individual's health statute.