Kızılçamda genç odun kısmının belirlenmesinde termografinin uygulanabilirliği

Abstract

Bu tezde, pratik ve etkili bir teknik olan termografinin kızılçamda (Pinus brutia Ten.) genç odun kısmının belirlenmesinde uygulanabilirliği araştırılmıştır. Burdur ilinde 3 farklı yükselti (350 m, 800 m, 1100 m) ve yaş (50-70; 80-90; 95-110) grubundaki doğal meşcerelerden artım kalemleri alınmıştır. Genç odun kısmının belirlenmesinde literatürde genel olarak kullanılan, ölçümü zor ve zaman alıcı olan parametreler; yoğunluk, yaz odunu oranı, hücre çeper kalınlığı, direnç özellikleridir. Dikili ağaçta nem içeriği lif doygunluk noktasının üzerindedir ve ağacın nem içeriği, genç ve olgun odun gibi farklı kısımlara bağlı olarak özden kabuğa doğru farklılık göstermektedir. Temel varsayım, nemdeki herhangi bir farklılığın yüzey sıcaklıklarının farklılaşmasına neden olması ve bu farklılıkların genç odun kısmını ayırmada pratik bir yol olarak kullanılabilmesidir. Dikili ağaçtan artım kalemi alındıktan sonra, örnekler plastik tüpler içerisine yerleştirilip, örneklerin rutubetini değiştirmeyen soğutucu kaplarda en az 1 saat süreyle muhafaza edilmiştir. Daha sonra artım kalemlerinin FLIR I7 termal kamera kullanılarak arazide görüntüleri alınmıştır. Termal görüntüler, görüntü analiz sistemi ve FLIR yazılımı ile değerlendirilmiştir. Genç odundan olgun oduna geçiş kısmı bazı anatomik (yaz odunu oranı, hücre çeper kalınlığı), fiziksel (yoğunluk) ve direnç (basınç direnci) özelliklerinin farklılaşması ile belirlenmiştir. Literatürde kullanılan özelliklere göre belirlenen genç odun kısmı özden itibaren 11-12. yıllık halkalara kadar olan kısım olduğu belirlenmiştir. IR görüntülerinin değerlendirilmesi sonucunda ise, genç odun periyodunun özden itibaren 12-13. yıllık halkalara kadar olduğu görülmüştür. Sonuçlar, termografinin, araştırılan türün genç odun kısmının belirlemesinde çok umut verici ve pratik bir teknik olarak uygulanabileceğini göstermiştir. Bu tekniği sadece laboratuvar koşullarında değil, aynı zamanda arazide taşınabilir bir IR kamera ile uygulamak mümkündür. Bu çalışmanın sonuçları, pratikte bu yöntemin uygulanabilirliği ile ilgili temel bilgileri oluşturmuştur.Anahtar Kelimeler: Pinus brutia, termografi, genç odun

In this thesis, the applicability of thermography, as an efficient and a practical technique, for the determination of juvenile wood part in Turkish red pine (Pinus brutia Ten.) was investigated. Increment cores were taken from natural stands of 3 different elevations (350 m, 800 m and 1100 m) and age (50-70; 80-90; 95-110) groups in Burdur province. In the literature the generally used parameters for the separation of juvenile wood zone are; density, late-wood percentage, cell wall thickness, strength properties of which are difficult and time consuming in measurements. In a standing tree moisture content is higher than fiber saturation point and the moisture content of wood varies with location from pith to bark depending on different wood parts such as juvenile and mature wood. The main assumption was that any difference in moisture should cause differentiation of surface temperatures and these differences may be used as a practical way to separate juvenile wood zones. After removing increment cores from living trees, they were placed into plastic tubes and stored in cooler bag for at least one hour. Then increment cores surfaces was monitored using FLIR I7 thermal camera at field. Thermal images were evaluated via image analysis system and FLIR quick report software. The rings of the transition from juvenile to mature wood were determined by differentiation of some anatomical (late wood percentage, cell wall thickness), physical (density) and strength (compression strength) properties. The juvenile wood determined for 11-12 rings from pith. The juvenile wood period, which was separated according to the well-known parameters, were parallel to the findings (12-13 rings from pith) of IR images. Results showed that thermography can be applied as a very promising and practical technique to separate juvenile period of investigated species. It is possible to apply this technique not only laboratory condition but also in the field with a portable IR camera. The results of this study have constituted basic information regarding the transferability of the method to practice.Keywords: Pinus brutia, thermography, juvenile wood