Batılılaşma döneminde ders program değişimi

Abstract

ii YÜKSEK LİSANS TEZ QZETI BATILILAŞMA DÖNEMİNDE DERS PROGRAM DEĞİŞİMİ Süleyman KARATAŞ İlköğretim Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Haziran 2002 Danışman: Prof. Dr. Mustafa ERGÜN Türkiye'de Batılılaşma dönemi eğitim tarihi ile ilgili, özellikle de o dönemdeki müfredat programlarının değerlendirilmesi yeterli şekilde yapılmamıştır ve bu alanda çalışanlar da çok sınırlı kalmıştır. Bu araştırmanın amacı, Osmanlı devletinin son dönemleri ile Cumhuriyete geçiş arasında eğitim programlarında hangi değişmelerin olduğunun müfredat programı açısından değerlendirilmesidir. Batılılaşma dönemleri dediğimiz Tanzimat, I. Meşrutiyet, İL Meşrutiyet ve Cumhuriyet dönemlerinde programlardaki değişikler incelenmiştir. Bu araştırma her şeyden önce tarihi bir araştırmadır ve tarihi araştırma yöntem ve terminolojisi ile yapılmıştır. Ayrıca bu araştırma bilimsel araştırma yöntemlerinden nitel araştırma modeliyle yapılmıştır. Bu nedenle önce literatür ve belge taramaları ve analizleri yapılmış, daha sonra bunlar betimsel analiz modeline uygun olarak raporlaştınlmıştır. Birinci bölümde, genel olarak Osmanlı tarihinde Tanzimat, I. Meşrutiyet, Ü.Meşrutiyet ve Cumhuriyet dönemi batılılaşma irdelenmiştir. İkinci bölümde, klasik Osmanlı medreselerinin, Osmanlı askeri okullarının ve Osmanlı sivil okullarının ders programlan değerlendirilmiştir.iii Üçüncü bölümde de, tespit edilen bu okul programlarının bir değerlendirmesi yapılmıştır. İlerde bu alanda özellikle müfredat program değerlendirme çalışmalarının daha detaylı yapılması günümüz müfredat programlarına ışık tutacak şekilde değerlendirilmesi gerekmektedir. Tezin anahtar kelimeleri: program, müfredat programları,askeri okullar, sivil okullar, Osmanlı medrese programlan.

IV ABSTRACT THE CHANGE OF CURRICULUM IN THE PERIOD OF WESTERNIZATION IN TURKEY Süleyman KARATAŞ Compulsory Education, Primary School Education Department Afyon Kocatepe University, The Institute of Social Sciences June 2002 Advisor: Prof. Dr. Mustafa ERGÜN The studies on the history of education in Turkey related with westernization, especially those related with the assessment of the curriculum have not done adequately and those who studied in this field have been few in number, so far. The aim of this study is to assess what changes occured in the education programs in the periods between the last terms of the Ottoman Empire and the early years of Turkish Republic in terms of curriculum in Turkey. The changes in the education programs in westernization periods called Turkish Reorganization, I Constitutional Government, II Constitutional Government and Turkish Republic. This study is an historical study and was done via historical research methods and terminology. Besides, in this study scientific research model methods were used, as well. Thus, a survey of literature and documents and their analysis were done and then those were reported in accodance with a survey analysis model. In the first part of the study Turkish Reorganization, I Constitutional Government, II Constitutional Government and Turkish Republic periods were scrutinized generally. In the second part of the study the curriculums of Ottoman Muslim Theological Schools, Military Schools and Public Schools were scrutinized. In the third part of the study an assessment of those scrutinized school curriculums were done. It is recommended that a detailed assessment of curriculum especially in this field should be done to enligthen the development of the present curriculum in Turkey.Key Words: History of Education, Program, curriculum, military schools, public schools, Ottoman muslim theological school, Reorganization, I Constitutional Government, II Constitutional Government,