Şanlıurfa tarihinde din ve müzik olgusu karşılaştırmalı analiz

Abstract

Ill YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETt ŞANLIURFA TARİHÎNDE DİN VE MÜZİK OLGUSU KARŞILAŞTIRMALI ANALİZ Osman ÖKSÜZOĞLU Müzik Anabilim Dalı Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü OCAK 2004 Danışman: Prof. Dr. Sevda ASKEROVA Çalışmada Şanlıurfa tarihinde din ve müzik olgusu incelenerek, Tarihsel süreçte Şanlıurfa'da dinsel inanışlar ve bu inanışlarda müziğin rolü ele alınmıştır. Politeist dönemde tanrılara yapılan müzikli ayinlere değinilip, bu ayinlere hangi müzik aletleriyle iştirak edildiği ve o dönemdeki müziğin ifade ediliş şekli ortaya çıkarılmıştır. Monoteist dönemde yapılan ibadetlerde müziğe bakış açısı; döneminin ünlü akademilerinde müziğin ilk defa ders olarak okutulması ve putperest inançlarım yıkmak için müziğin bir araç olarak kullanılması konularına değinilmiştir. Şanlıurfa'da tarihsel süreç içerisinde yaşamış toplumlarda müziğin yeri ve Şanlıurfa'da müziğin kültürel dokuya etkisi incelenerek, sıra gecesi kültürü neticesinde oluşan `Urfa makam geleneği` ve bu makam geleneği içersinde okunan gazeller ve hoyratların tasnifi yapılmıştır.

ABSTRACT COMPARATIVE ANALYSIS OF THE CONCEPT OF RELIGION AND MUSIC IN THE HISTORY OF ŞANLIURFA Osman ÖKSÜZO?LU Department of Management Afyon Kocatepe University, The Institute of Social Sciences January 2004 Advisor: Prof. Dr. Sevda ASKEROVA In chronological period, by studying the concept of music and religion, religious beliefs and the role of music in these beliefs have been handled. The musical religious ceremonies referring to Gods in the polytheist period have been told about, which musical instruments took part in them and the expressions of the music in that period have been found out. The reaction to music included in the worship of the monotheist period; music, beging studied as a lesson for the first time in the famous academies of the period; and music used as a means to terminate idolatry have been studied. `Urfa reciting tone tradition` as a result of the culture of `Sıra gecesi`1 and the Lyric poems` and `Hoyrat`111 sung in the tradition of this reciting toneT have been classified by studying the place of music to the cultural concept. 1 Sıra Gecesi: İs a special night which cultural activities are done. a Lyric poem of a certain pattern (comprising 4-15 couplets, with the first couplet rhyming and all the second hemish tichs rhyming with the hemistich of the first couplet) (or mus.) extemporaneous vocal. m İs a traditional Turkish music kind w Makam: a concept of melodic creation which determines tonal relations, reciting tone.