Farabi`de adalet kavramı

Abstract

Bu çalışmada `Fârâbî'de Adalet kavramını` incelemeye çalıştım. Araştırılan alan, kavram araştırması olduğundan adalet kavramını lügatlerden karşılıklarına bakarak onu araştırdık. Zira Fârâbî adaleti hangi değişik anlamlarda kullandığını önce değişik manaları bilmekle mümkün olacaktır. Bilinci bölümde Fârâbî 'nin etkilendiği kaynaklar üzerinde durduk. Acaba O, adalet fikrine bakarken hangi filozoflardan etkilenmiştir. İnsanın etkilenmemesi veya bazı görüşlere başvurmaması mümkün değildir. Fârâbî ilkçağda siyasetle ilgili olarak en önemli etkiyi Yunan filozoflarında Platon (Eflâtun) dan aldığını görürüz. Ancak Platonun fikirlerini yeni eflatuncu denilen Plotinci yorumuyla almıştır. Siyaset ve adalet alanında ikinci olarak Fârâbî, Aristo'dan adaletin dağıtım ve denkleştirici adalet olarak ayırmasını almıştır. İkinci bölümde. İslam dünyasında da adaleti ele alarak bu alanda adaletin Kur'an-ı Kerim. Hadis, Kelam ilmi.Tasavvuf Ahlak ilmi ve İslam felsefesinde işlenişini gördük. Farabi'nin Kuran ve hadislerden etkilendiğini görürüz. Üçüncü bölümde Fârâbî 'nin felsefesinde adaleti ele aldık. Burada önce Fârâbî 'nin- kısaca hayatı ve onun sisteminde adalet kavramı üzerinde durduk. Fârâbî adaleti çeşitli kısımlarda ele almaktadır: Mevcutlarda, insan bedeninde, adaletin sevgiyle irtibatı, sosyal ve hukuk alanında, faziletle ilişkisi içerisinde incelenmektedir. Ayrıca fiillerde orta hale ulaşmanın nasıl olacağını belirtmektedir. Daha soma devlet felsefesinde adaleti ele aldık. Fârâbî, de fazıl ve cahil olmak üzere devleti iki kısma ayrılmaktadır. Fazıl devlette adalet, faziletlerin bütününden ortaya çıkan sosyal bir erdem olduğunu belirttik. Cahil şehirde ise faziletlerden uzak tamamen başı bozuk bir yaşayış olup, zulümşehri olduğunu belirttik. Fârâbî'nin adalet görüşünün islam ve batı dünyasında etkisini açıklayarak çalışmamıza son verdik. Fârâbî'de adalet kavramı adlı bu çalışmamız İslam felsefesi alanında bir boşluğu dolduracağı kanaatindeyiz. Adalet gibi önemli bir kavram günümüz fert ve toplum hayatı için önem arzetmektedir.Farabi Türk ve müslüman bir özelliği ile birlikte felsefe alanında otoritedir. Burada onun adalet görüşünü ele alarak istifadelere sunduk.