Endüstri ilişkilerinin sosyolojik boyutu (Isparta uygulaması)

Abstract

ÖZET Bu çalışma endüstri ilişkilerinin sosyolojik özelliklerini ortaya koymak amacıyla Isparta ilinde yapılmıştır. Endüstri ilişkileri sisteminin aktörlerini oluşturan işçiler, işverenler ve devlet organlarının özelliklerini tespit etmek nihai hedeftir. Çalışmamız iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm teorik niteliktedir. Bu bölümde çalışma sosyolojisinin alanı ile endüstri ilişkileri sisteminin özellikleri ortaya konulmuş, konu ile ilgili kavramlar tanımlanmıştır. Daha sonra endüstri ilişkilerini oluşturan unsurlar ve bu unsurlarda meydana gelen değişmeler tarihi süreç içerisinde değerlendirilmiştir. Yine bu bölümde endüstri ilişkileri ile ilgili teorik modeller ele alınmış ve günümüz endüstri ilişkileri sisteminin genel görünümü üzerinde durulmuştur. Endüstri ilişkilerinin en önemli kurumu olan sendikalar ve sendikal faaliyetin kurumsal araçları olan toplu pazarlık ve grev konuları ele alınarak birinci bölüm tamamlanmıştır. İkinci bölüm ise ampirik niteliktedir. Bu bölümde çalışmamız ile ilgili hazırlayıp, uyguladığımız iki ayrı anket formunun sonuçları doğrultusunda örnek grubun; yaş, cinsiyet, eğitim, doğum yeri, medeni hali ve meslek durumları değerlendirilmiş, aile yapıları, çalışma davranışları, boş zamanların değerlendirme biçimleri, kendileri ve sosyal çevre ile ilgili görüşleri ve kurumsal ilişkilere bakış açıları tespit edilmeye çalışılmıştır. Benzer sorular işveren veya işveren vekillerine yöneltilerek karşılaştırmalar yapılmaya çalışılmıştır. Bilgisayar ortamında değerlendirilen anket sorularının bazıları düz tablo, bazıları da çapraz tablolar halinde yorumlanmıştır.

ABSTRACT This study aims at providing the features of the system of the industrial relationship in Isparta. As have been stated at the hypothesis of this research the industrial relations do not indicate an institutional quality. The system of industrial relations that points out an institutional relations; reflects general characteristic of the society. The actors involved in the system are in a constant interraction and the basic parameters of the social structure and the out side factors are the determiners of the system. Unionism and collective bargaining which indicates the institutional qualities of the work place lacks modern standards. The lack of sufficent capital investment by private sector, push the crowds to search for governmental job opportunities at government run factories. Since, the social security institutions are not well developed, workers develop reactions to the process of privatization. The low level of education of the workers, with rural backgrounds hinders the establishment and growth of the unions. Therefore, these workers could not purticipate in the socialization of the masses during the industrial growth. Consequently, the government acts both as an employer and as a protector of the individual. Therefore, this dual character determines the present structure of the industrial relations in Isparta.