Başağrılarında sosyodemografik ve klinik özellikler

Abstract

ÖZET Başağnlannda Klinik ve Sosyodemografik Özellikler Bu çalışmada Nöroloji polikliniğimize Temmuz 1994 - Aralık 1996 tarihleri arasında başağrısı yakınması ile başvuran 1316 kadın ve 181 erkek hastanın dosyası retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Primer başağrılarından migren ve GTBA'nın klinik ve sosyodemografik özellikleri karşılaştırılmıştır. Kadınların polikliniğe başvurma oranı erkeklerden daha yüksekti. Ayrıca migreni ilerde kadın oranı GTBA'lılardan daha fazlaydı (p:0,0032). Migrenlilerin yaş ortalaması GTBA'lılardan daha düşüktü (p< 0,0001). Her iki grupta da en çok ev hanımları, memur, öğretmen ve öğrencilerde başağrısı görülmekle birlikte, istatistiksel açıdan anlamlı değildi. (p:0,9434). Migrenlilerde ve GTBA'lılarda ağrı yerleşim bölgelerinin farklı olduğu görüldü (p<0,0001). Migrenlilerde yarım başağrısı, GTBA'lılarda bütün başağrısı daha sıktı. Şiddetli başağrısı migrenlilerde daha sıktı ( p<0,0001). Başağrısı migrenlilerin %99,10'unda, GTBA'lıların ise %10,43'ünde zonklayıcı özellikteydi. Migrenli ve GTBA'lılarda başağrılannın başlama zamanlarının gün içinde dağılımı farklıydı (p<0,0001). Başağrısı GTBA'lılarda sabah, akşam ve gece; migrenlilerde sabah, gece ve öğleden sonra daha sıktı. Migrenlilerde prodrom belirtilerinin daha fazla ve GTBA'lılardan farklıydı (p<0,0001). Başağrısını arttıran sebepler de her iki grupta farklıydı ( p <0,0001). Menstrüasyon, açlık, yiyecek, ışık, gürültü migrende daha fazlayken, ruhsal sebepler migren ve GTBA'nda hemen hemen eşitti. Başağrısına eşlik eden semptomlar da migren ve GTBA'nda farklıydı ( p<0,0001). Migrende kusma, bulantı, fonofobi, görsel bulgular, baş dönmesi daha fazlaydı. Migrenlilerde uyku, karanlık, kusma, dinlenme ve sessizlik başağrısını azaltmada daha yüksek oranda etkiliydi (p<0,0001). Her iki grupta da başağrısını azaltan en önemli etken ağrı kesici kullanımıydı. GTBA'lılarda ruhsal belirtilerin migrenlilere göre daha yüksek oranlarda olduğu görüldü (p=0,0023). Sonuç olarak migren ve GTBA'nın klinik ve sosyodemografik özeliklerinin farklı olduğu gözlenmiştir. Ayırıcı tanıda bu özelliklerin dikkate alınması gerektiği düşünülmüştür. Anahtar Sözcükler: Başağrısı, Gerilim tipi başağrısı, Klinik özellikler, Migren, Sosyodemografik özellikler 71

SUMMARY Sociodemographic and clinical characteristics of headache In this study, 1316 female and 18? male patients, admitting to hospital between July 1994 - December 1996 were evaluated retrospectively. Clinical and sociodemographic characteristics of migraine and tension-type headache were compared. Headache was more common in females than it was in males. The number of female migraineurs were also higher than the number of female tension-type headache sufferers (p:0,0032). The mean age of migraineurs was lower than tension-type headache sufferers ( p< 0,0001). In both group, the mostly seen occupations were housewives, white-collars, teachers and students, but there was no significant difference between groups (p:0,9434). Pain localisation was different between groups, migraineurs having more hemicrania and tension-type headache sufferers having more diffuse headache (p<0,0001). Migraineurs had more severe headache attacks. Throbbing pain was seen in %99,10 % of migraineurs and only in 10,43 % of tension-type headache sufferers. Onset time and daily distribution of pain were different between groups (p<0,0001). Tension-type headache was more common in mornings, evenings and at nights, however migraine was more common in mornings, at afternoons and nights. Premonitory symptoms were much more common and different in migraineurs than those in tension-type headache sufferers (p<0,0001, p<0,0001). Precipitating factors were also differenty between groups (p <0,0001). Menstruation, hunger, certain foods, light and noise were seen mostly in migraineurs, but psychological factors were seen almost equally. Symptoms accompanying to headache were different between migraineurs and tension-type headache sufferers (p <0,0001). Vomiting, nausea, phonophobia, visual symptoms and vertigo were much more common in migraineurs. The effect of sleep, darkness, vomiting, resting and relaxation, and quietness in relieving pain were remarkable in migraineurs (p <0,0001 ). The most effective factor in pain relief was analgesic use in both groups. Emotional findings were much more common in tension-type headache sufferers (p =0,0023). In conclusion, migraine and tension-type headache have different clinical and sociodemographic characteristics. One should take care of these differences in differential diagnosis. Key words: clinical features, headache, migraine, sociodemographic feature, tension-type headache 72