Sağlık personelinde lateks allerjisi prevalansının araştırılması

Abstract

Günlük yaşantımızda yaygın olarak kullanılan kauçuk ürünlerin hammaddesi kauçuk ağacımn özsuyu olarak bilinen doğal latekstir. Doğal latekse bağlı erken ve gecikmiş tip aşın duyarlılık reaksiyonlarının geliştiği bildirilmiştir. Çalışmamızda lateks ürünleri ile mesleksel teması olan sağlık personelinde lateks allerjisinin prevelansının saptanarak duyarlı kişilerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma grubu olarak belirlenen Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi, İsparta Devlet Hastanesi, İsparta Asker Hastanesi, Kurtuluş ve Yedişehitler Sağlık Ocağı'nda görevli 192 personel için lateks allerjisi sorgulama formu doldurularak bütün katılımcılara lateks deri prick testi uygulandı. Çalışma grubundan randomizasyon yöntemi ile seçilen 96 hastada ELISA yöntemi ile serum lateks spesifik IgE ölçümleri yapıldı. Lateks deri prick testi ve/veya serum lateks spesifik IgE pozitif asemptomatik hastalara ve lateks eldiven kullanımına bağlı el ekzeması tanımlayan hastalara lateks eldiven kullanım testi uygulandı. Lateks eldiven kullanımına bağlı kontakt dermatit tanımlayan hastalara thiuram-miks, merkapto-miks ve merkaptobenzotiazol ile deri yama testi uygulandı. Lateks deri prick testi ve/veya serum lateks spesifik IgE negatif olan ve lateks eldiven kullanımına bağlı kontakt ürtiker tanımlayan hastalara lateks eldiven kullanım testi uygulandı. Lateks deri prick testi uygulanan 192 kişiden 6'smda (%3.1) pozitif yanıt alındı. Serum lateks spesifik IgE, ölçüm yapılan 96 kişinin 20'sinde (%20.8) RAST sımf I, l'inde (%1.0) RAST sımf II ve l'inde (%1.0) RAST sınıf III olarak bulundu. Lateks deri prick testi ve/veya serum lateks spesifik IgE pozitifliği ile atopi öyküsü 65öyküsü arasında anlamlılık saptanmadı. Eldiven ile günlük temas süresi, eldiven kullanımına bağlı yakınmalar tanımlayan sağlık personelinde anlamlı olarak yüksekti (p<0.001). Ameliyathanede ve cerrahi birimlerde çalışan personelde lateks eldiven kullanımına bağlı olarak geliştiği tanımlanan kutanöz semptomların daha sık görüldüğü belirlendi ve diğer birimlerde çalışan personel ile karşılaştırıldığında aralarındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0.05). Ameliyathane personelinde lateks allerjisinin prevelansı %15.3 olarak belirlendi. Lateks allerjisi ve lateks eldiven kullanımına bağlı yakınmalar ameliyathanede ve cerrahi birimlerde görevli sağlık personelinde daha sık görülmektedir. Lateks allerj isini saptamak allerj enlerin çok sayıda olması nedeniyle zordur, ancak duyarlı kişileri belirlemede deri prick testi ve/veya lateks spesifik IgE ölçümü güvenilir yöntemler olarak kabul edilebilir. Günümüzde lateks eldiven kullanımının giderek artmasına bağlı olarak lateks allerj isine daha sık rastlanmaktadır. Bu konuda risk gruplarının bilgilendirilmesi, testlerde standardizasyonun sağlanması ve allerjen içeriği az eldiven üretiminin geliştirilmesi gereklidir. Anahtar Sözcükler: Lateks allerjisi, sağlık personeli 66

Natural latex which is the milky sap of rubber tree is the raw material of daily used common rubber products. Immediate and delayed type hypersensitivity reactions to natural latex have been reported. The present study is aimed to determine the latex sensitized personnel and the prevalence of latex allergy in health care workers. A questionnaire-based history was taken from the study population consisting of 192 health care workers in Süleyman Demirel University Faculty of Medicine, İsparta State Hospital, İsparta Military Hospital, Kurtuluş and Yedişehitler Medical Centre and latex skin prick tests were performed. Ninetysix patients were randomised for the measurement of anti-latex IgE antibodies and ELISA tecnique was used for detecting latex specific IgE in serum samples. Glove Use tests were performed in clinically asemptomatic patients or patients reporting occupationally related hand eczema who had positive latex skin prick tests and/or specific IgE values and in patients complaining of contact urticaria due to the use of latex gloves who had negative latex skin prick tests and/or specific IgE values. Patch tests were done with thiuram mix, mercapto mix and mercaptobenzothiazole in patients who had occupationally related hand eczema. Six (%3.1) of the 192 patients who were interviewed and tested had positive latex skin prick tests. Of 96 patients tested for latex specific IgE 20 (%20.8) had RAST class I, one (%1.0) RAST class II and one (%1.0) RAST class III test results. History of atopy was not statistically significant between patients who had positive and negative latex skin prick tests and/or specific IgE values. Duration of daily latex exposure was higher in patients who had cutaneous symptoms related to latex glove 67use (p<0.001). Cutaneous symptoms related to latex glove use were frequently reported by surgical and operating room personnel and when it was compared with the other groups the difference was statistically significant (p<0.05). The prevalence of latex allergy in operating room personnel was detected as % 15.3. Latex allergy and symptoms related to latex glove exposure are more common in surgical and operating room personnel. Although multiple and variable latex allergens make the diagnosis of latex allergy difficult available latex skin prick tests and/or specific IgE methods are accepted as reliable diagnostic procedures. The frequent and intense use of latex gloves increase the incidence of latex allergy. Therefore education of high risk groups, standardization of diagnostic tests and enhancing the production of less allergenic gloves are mandatory. Keywords: Latex allergy, healthcare workers 68