Reel döviz kurları-dış ticaret hadleri ilişkisi Türkiye üzerine bir uygulama

Abstract

iiiYÜKSEK L SANS TEZ ÖZETREEL DÖV Z KURLARI-DIŞ T CARET HADLER L ŞK STÜRK YE ÜZER NE B R UYGULAMAHuriye Gonca D LERktisat Anabilim DalıAfyonkarahisar Kocatepe ÜniversitesiHaziran 2006Danışman: Doç. Dr. smail AYDOĞUŞÇalışmada reel döviz kurları ve dış ticaret hadleri arasındaki ilişkiincelenmiştir. Öncelikle reel döviz kurları çeşitleri itibariyle ele alınmış, reel dövizkurlarının hesaplama yöntemleri ve reel döviz kuru değişimlerini inceleyen teorileranlatılmış, dış ticaret hadleri ve türleri ile döviz kuru dış ticaret hadleri arasındakiilişkinin teorik açıdan incelemesi yapılmıştır. Daha sonra 1984-2004 yıllarınıkapsayan, Türkiye ekonomisinde önemli yeri olan dört dönem oluşturularak reel dövizkurları ve dış ticaret hadleri verileri kullanılarak nedensellik analiziyle reel döviz kurlarıile dış ticaret hadleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Analiz sonucunda 1989:01-1994:03döneminde genel dış ticaret hadlerinden reel döviz kurlarına ve imalat dış ticarethadlerinden reel döviz kurlarına doğru bir nedenselliğin, 1994:05-2000:10 dönemindereel döviz kurlarından genel dış ticaret hadlerine ve reel döviz kurlarından imalat dışticaret hadlerine doğru bir nedenselliğin, 2001:03-2004:12 döneminde ise reel dövizkurlarından genel dış ticaret hadlerine doğru bir nedenselliğin olduğu sonucu ortayaçıkmıştır.

ivABSTRACTTHE RELATIONSHIP BETWEEN REAL EXCHANGE RATES AND TERMSOF TRADE : AN APPLICATION AT TURKISHHuriye Gonca D LERDepartment of EconomyAfyonkarahisar Kocatepe University, The Institute of Social SciencesJune 2006Advisor: Doç. Dr. smail AYDOĞUŞIn this study, the relationship between real exchange rates and terms of trade isexamined. Firstly, the relationship between real exchange rates and terms of trade isexamined from a theoretical view with a particular focus on variety of reel exchangerates, theories for reel exchange rates calculation methods and reel exchange rates?changes, and terms of trade and its? varieties. Secondly, the given relationship isexamined via the causality analysis depending on the data on real exchange rates andterms of trade related to 4 terms important in the Turkish economy during the period1984-2004. Finally, the results are discussed as follows: In the term of 1989:01-1994:03, there is a causal relationship from general terms of trade to real exchange ratesas well as from manufacturing terms of trade to real exchange rates. In the terms of1994:05-2000:10, a causal relationship is found from real exchange rates to generalterms of trade as well as from real exchange rates to manufacturing terms of trade. Interm of 2001:03-2004:12, there is a causal relationship from real exchange rates togeneral terms of trade.