Gliklazid ve insülin tedavisinin streptozotosinle diabet oluşturulmuş rat hipokampus NMDA reseptör subtip konsantrasyonlarına etkisi

Abstract

54 ÖZET Diabetes mellitus, bozulmuş insulin sekresyonu veya insülin etkisine direnç veya her iki durumun bir arada bulunması sonucu hiperglisemiyle karakterize bir metabolik hastalıklar grubudur. Diabetes mellitus prevalansı 20-44 yaş arası vakalarda % 2, 65-74 yaş arası vakalarda % 18 ve 85 ve daha yaşlı vakalarda % 20 den yukarı olarak sıralanmaktadır Streptozotosin-diabetik rat modelinin avantajı, her yaşta verilebilmesi nedeni ile diabetes mellitus ile yaşlanmanın etkileşim çalışmalarına uygun oluşudur. Böylece Streptozotosin-diabetik rat modeli, kronik hiperglisemi etkilerinin çalışılmasında kullanışlıdır. Bu modelin endokrinolojik özellikleri ne tip l'i ne de tip H'yi yansıtmaktadır Diabetes mellitus metabolik ve vasküler bozuklukların (akut ve kronik süreçte) her ikisinin etkisiyle santral sinir sisteminde end-organ haşarıyla ilişkili kliniğe yol açar Polinöropatinin sebebi araştırmacılar arasında hala tartışılmaktadır. Bu çabalar, dört ana konu üzerinde yoğunlaşmaktadır. Bunlardan birincisi, Schwann hücreleri ve sinir gövdesi içindeki aksonların çevresinde fazla miktarda şeker alkollerinin birikmesi noktasında odaklanan metabolik hipotezdir. İkincisi, erken sinir gövdesi iskemisi, hipoksi ve oksidatrf stresin rolüünü vurgulamaktadır. Üçüncüsü, polinöropatinin gelişmesinde, nöroflamentler gibi önemli yapısal sinir proteinlerinin non spesifik glikozilasyonunun rolü üzerinde yoğunlaşmaktadır. Dördüncüsü.diabetik polinöropatinin bir yada daha fazla nörotropin veya nörotropin olmayan büyüme faktörlerinin spesifik yetersizliği sebebiyle gelişebileceği üzerinde yoğunlaşmaktadır. Diabetik ratlarda hipokampaf sinaptik plastisttede oluşan karışıklığın; NMDA reseptörlerinin dağılımının etkilenip dolayısıyla spesifik subtiplerin ekspresyonunun değişme ve NMDA reseptör spesifik subtiplerinin fosforilasyonundaki değişmeyle ilişkili olduğu gösterilmiştir.55 Oiabetle ilişkili endotelyal disfonksiyon, gliklazid tedavisiyle tersine dönmekte ve gliklazidin bu etkisi metabolik etkileriyle ilişkili olmayıp, antioksidan özellikleriyle ilişkilidir. Gliklazid, etkisini süperoksid radikali ve nitrik oksid temizleyicisi olarak göstermiş olabilir. Sonuç olarak antioksidan sistemi destekleyerek serbest radikal hasarrnr krsmen azaltmıştır Kontrol, diabet, insülin ve gliklazid gruplarında oksidan-antioksidan sistem parametrelerini ve hipokampus NMDA subtip ifadesini inceledik. Çalışmamızda NMDA reseptör subtip ifadesinin insülin ve gliklazid tedavisiyle düzeldiğini bulduk.

56 ABSTRACT Diabetes mellitus is a group of metabolic diseases characterized by hyperglycaemia resuftig from defective insulin secretion or resistance to insulin action, or both. The prevalence of diabetes ranges from about 2% in subjects aged 20-44 years to 18% in subjects aged 65-74 years, and over 20% in subjects of 85 and older. Advantages of the streptozotocin-diabetic rat model are that it is well characterized and that diabetes can be induced at any given age, thus allowing studies of the interaction of diabetes and ageing. Although the model has proven very useful for studying the effects of chronic hyperglycaemia, its endocrinological features do not adequately reflect either type 1 or type 2 diabetes. Diabetes also leads to clinically relevant end-organ damage in the CNS as a result of both acute and chronic metabolic and vascular disturbances. The cause of polyneuropathy continues to be debated among investigators. These efforts have evolved along four main themes. The first of these addresses a metabolic hypotesis centered around excessive flux of sugar alcohols (polyols) in Schwann ceiis and axons within the nerve trunk. The second emphasizes the roles of early nerve trunk ishemia, hypoxia and oxidative stress. A third major line of investigation addresses the role of nonspesific glycosylation of important structural nerve proteins, such as neurofilaments, in the development of polyneuropathy. Finally, the fourth theme addresses the possibility that diabetic polyneuropathy may develope because of spesific deficiencies of one or more neurotrophins or non- neurotrophin growth factors. It has been shown that the disturbances in hippocampal synaptic plasticity in diabetic rats associated with i) a changed composition of NMDA receptors, thus implying changed expression of spesific subunits and ii) changes in and phosphorylation of specific subunits of NMDA receptor.57 Gliclazide appears to reverse the endothelial dysfunction associated with diabetes. This effect is not related to the metabolic actions of the drug but seems to be associated with its antioxidant properties. Gliclazide might have been shown its effect as superoxide radical and NO scavenger. As a result it has been reduced free radical damage by enhancing the antioxidant system. In control, diabetic, insulin treated and gliclazide treated groups, we investigated oxidant-antioxidant system parameters and also hippocampal NMDA subtypes expression. In our study we have shown that insulin and gliclazide treatment restored NMDA receptor subunit expression in streptozotocin-induced diabetic rats.