Şefkat ve Tezkire-i Şu`arası

Abstract

ŞEFKAT VE TEZK RE- ŞU`ARASIMurat ÖNDERTürk Dili ve Edebiyatı Anabilim DalıAfyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü2006Danışman: Prof. Dr. Ali rfan AypayBu çalışmada 19. yy. tezkirelerinden biri olan Tezkire-i Şefkat-i Bağdâdûincelenmiştir. Tezkirenin yanı sıra tezkiredeki şiirleri seçen brahim Nâşid Bey ve tezkireninyazarı Şefkat Efendi de tanıtılmıştır. Tezkirenin kütüphane kataloglarındaki mevcut üçnüshası karşılaştırılarak tenkitli metin ortaya çıkarılmıştır. Metin transkripsiyon sistemineuygun olarak çevrilmiştir.Türk Edebiyatı'nda antoloji niteliğindeki ilk tezkire Kaf-zâde Fâizû'nin Zübdetü'l-eş`âr'ıdır. Bu tezkireye sırayla Yümnû, Âsım ve smail Belûğ zeyl yazmışlardır. smailBelûğ'in tezkiresine ise Silâhdâr-zâde Mehmed Emûn ve Şefkat Efendi zeyl yazmıştır.Antoloji niteliğindeki bu tezkirelerin son halkasını Tezkire-i Şefkat-i Bağdâdû teşkiletmektedir.Tezkire-i Şefkat'te, Sultan I. Mahmut (H. 1143/ M. 1730) devrinden başlayaraktezkirenin yazılış tarihine (H.1229/ M. 1814) kadar geçen 84 yıllık bir zaman dilimindeortaya çıkmış 125 şair ele alınmaktadır. Tezkiredeki şairler alfabetik sıraya göredüzenlenmiştir. Metnin transkribe edilmesiyle o dönemin şairlerinden seçilmiş şiir örnekleriortaya çıkarılmış, böylece dönemin şiir anlayışı ve edebiyat zevki ortaya konmuştur. AyrıcaŞefkat'in hayatı ve eserleri hakkında bilgiler verilerek, onun kültür ve edebiyat dünyamızakazandırılmasına çalışılmıştır.

ABSTRACTŞEFKAT AND H S TEZK RE- ŞU`ARÂMurat ÖNDERDepartment of Turkish Language and LiteratureAfyon Kocatepe University, The Institue of Social Sciences2006Advisor: Prof. Dr. Ali rfan AypayIn this study Tezkire-i Şefkat-i Bağdâdû,which is one of the 19th century tezkires, hasbeen examined. Besides tezkire, its writer Şefkat Efendi and brahim Nâşid Bey, who choosepoems of tezkire, have also been introduced. By comparing three copies of tezkire,which arein the library catalogue, the criticized text has been produced. Text has been translatedaccording to transcription system.First tezkire in turkish literature, a kind of anthology, is Kaf-zâde Fâizû?s tezkire calledZübdetü?l-eş`âr.Then Yümnû , Âsım ,and smail Belûğ wrote in this tezkire one after otherSilâhdâr-zâde Mehmed Emûn and Şefkat Efendi wrote in smail Beliğ?s tezkire, a kind ofAnthologhy, and the last chain of this tezkire is Tezkire-i Şefkat-i Bağdâdû.In Tezkire-i Şefkat 125 poets, who appeared from sultan Mahmut?time to the tezkire?swritten time which was 84 years? period of time,were studied.The poets in tezkire have beenwritten in alphabetic order.Transcription of text make known chosen examples poems ofpoets of that time, so that literature taste, poems style and uderstanding of that time have beenmade possıble to see. Moreover, ınformaion about Şefkat?s life and works has been given andalso it has been tried to introduce him to our literature world.