Osmanlı Devleti`nde bir danışma organı olarak Meclis-i Meşveret (1774-1838)

Abstract

1776 Amerikan Devrimi, 1789 Fransız Devrimi ve XVIII. yüzyılda Batı'da ortaya çıkan Sanayi Devrimi insanlık tarihi için çok önemli dönüm noktalarıdır. Bu devrimler ekonomik ve sosyal alanlarda değişimler meydana getirdikleri gibi siyasal anlamda da imparatorluk sistemi yerine ulus-devlet rejiminin dünyaya yayılmasında öncü olmuşlardır. Bu bağlamda anayasa, parlamento, demokrasi, katılım, özgürlük, eşitlik ve adalet gibi insanların yönetime ortak oldukları modern devlet olgusunu oluşturan kavram ve pratiklerin, Osmanlı Devleti'nde nasıl etkilediği ele alınacaktır. Osmanlı Devlet yönetim geleneğinde kuruluştan itibaren kendisini gösteren meşveret uygulaması özellikle III. Selim dönemiyle birlikte bir kurum haline dönüşür. II. Mahmut dönemiyle birlikte sayıca artan meclis ve meşveret uygulamaları halk ile devlet yöneticileri arasında dolaylı bir etkileşimi sağlar. Daha sonra Avrupa siyasal sistemi tarzına daha yakın bir kabine sistemi ile var olan yapı daha ileriye taşınır. 1876 Anayasası, parlamento ve seçim gibi gelişmelerin temelinde geçmişten gelen tecrübelerin payı azımsanamaz. Hem doğulu hemde batılı devlet vasfına sahip Osmanlı Devleti'nde, Batı'ya has görülen demokrasi hareketlerinin tarihsel arka-planını ve seyrini Meclis-i Meşveret örneğinde incelenmeye çalışılacak.

There are some turning points for history of humanity such as Industrial Revolution, American and French Revolutions in the XVIIIth. century. These revolutions not only have caused great economic and social transformations, but also have led nation-state regime to encapsulate all over the world instead of empire system. Because of social and fiscal renovations, the modern nation-state have had some features for example constitution, democracy, equality, representation and freedom etc. We are looking for the effects of those modern ideals and practices that Ottoman State had met.In regard to early history of Ottoman State, the Council of Mesveret was carried out by the sultans to find solutions in military affairs or sultanate changings. This council started to institutionalize at the period of Selim the Third. Since the growing number and meetings of mesveret council provided close relationship for the state and people. Moreover, Ottoman State governers chose the cabinet system for the state affairs. These governmental developments have played important role on the Meclis-i Vâlâ, Constitution of 1876, parliament and voting. Therefore, we are planning to show some crucial examples of democratization in the modernization era of Ottoman State, which was not only an eastern but also western country.