Lider-üye etkileşimi ile bireysel ve örgütsel sonuçlar arasındaki ilişki: Ampirik bir inceleme

Abstract

Liderlik üzerine yap lan ilk ara t rmalarda genellikle liderin bütün izleyicileriyle ilgiliolarak benzer bir alg ya sahip oldu u kabul edilmekteydi. Oysa ki Lider-Üye Etkile imteorisine göre, lider ile kendisine ba l her bir ast aras nda farkl nitelikte kar l kl etkile imgeli mektedir.Bu çal mada Lider-Üye Etkile im (LÜE) ili kisi; etki, katk , ba l l k ve profesyonelsayg 'y da içeren çok boyutlu yakla mla ele al narak, LÜE kalitesinin bireysel ve örgütselsonuçlar üzerindeki etkisi incelenmi tir. Çal mada ba ml de i kenler olarak; i tatmini,örgüte ba l l k, i ten ayr lma niyeti ve i performans ele al nm t r. Ba ms z de i ken olarakise lider-üye etkile iminin kalite düzeyi dikkate al nm t r.Çal mada ara t rma birimi olarak Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi T p Fakültesiseçilmi tir. Çal ma, 2006 y l Nisan-Eylül aylar nda yürütülmü ve ara t rma kapsam nda budönemde T p Fakültesinde görevli olan 189 ö retim eleman yer alm t r. Ara t rma içingerekli olan veriler anket formu ve mülakat yolu ile elde edilmi tir. Ara t rmada LÜE'ninkalite düzeyi ile bireysel ve örgütsel sonuçlar aras ndaki ili kinin incelenmesi ve bu ili kininö retim elemanlar n n demografik özelliklerine ve çal t klar birime göre farkl l k gösteripgöstermedi inin belirlenmesi hedeflenmi tir.Anket uygulamas sonucu elde edilen veriler SPSS 10.0 paket program kullan larakanaliz edilmi tir. 8statistiksel analizde verilerin niteli ine göre gerekli görülen yerlerdepearson korelasyon, s ral lojistik regresyon analizi, varyans analizi ve TUKEY-HSD testlerikullan lm t r.Ara t rma sonucunda T p Fakültesinde lider-üye etkile iminin kalite düzeyi ileö retim elemanlar n n i tatmini, örgüte ba l l ve i performans aras nda istatistiksel olarakanlaml ve pozitif yönde, buna kar n i ten ayr lma niyeti ile negatif yönde bir ili ki oldu ugörülmü tür. LÜE'nin alt boyutlar olan etki, ba l l k, katk ve profesyonel sayg ile bireyselve örgütsel sonuçlar aras nda da genel olarak istatistiksel anlaml ili ki bulunmu , ancakba l l k boyutu ile i performans aras nda anlaml ili ki saptanamam t r. Erkek ö retimelemanlar n n LÜE kalitesi puanlar n n bayanlar n puanlar ndan biraz daha yüksek oldu u,ayr ca kurumda çal ma süresi ile i performans alg s aras nda da pozitif bir ili ki bulundu ugörülmü tür.Sonuç olarak Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi T p Fakültesindeki lider-üyeetkile iminin kalite düzeyinin bireysel ve örgütsel sonuçlar üzerinde önemli bir etkiye sahipoldu u anla lm t r.

Earlier studies on leadership, it was generally assumed that the leader has a similarperception of all followers. Howewer, according to leader-member exchange (LMX) theory,different kinds of interactions are developed between the leader and each subordinate.This study, examines effect, contribution, commitment and professional respectaspects and effects of LMX quality on individual and organizational results in amultidimensional approach. The dependent variables are job satisfaction, organizationalcommitment, turnover intent and quality level, while the independent variable is the qualitylevel of leader-member relation.The study is conducted in Afyonkarahisar Kocatepe University, Faculty of Medicinebetween April-September 2006, and 189 faculty members were interviewed. The necessarydata for the study are gathered through survey and investigation. The relationship between thequality level of LMX and individual and organizational results are examined and it is aimed tofind out if there is a difference in relations according to the demographic characteristics offaculty members and their work units.The data gathered through survey study are analyzed by using SPSS 10.0 packageprogram. For the statistical analysis, pearson correlation, ordered logistic regression analysis,variance analysis and TUKEY-HSD tests are used.This study finds, a statistically meaningful and positive relation between the quality ofLMX relation and job satisfaction, organizational commitment and job performance. Contraryto these findings a statistically meaningful but negative relation is found between the qualityof LMX and turnover intent of the members of Medical Faculty. A statistically meaningfulrelation is also found between individual and organizational results and sub dimensions ofLMX: effect, commitment, contribution and professional respect, but insignificant relation isidentified between commitment level and job performance. LMX quality levels of malefaculty members are found higher than that of female faculty members, and a positive relationbetween working period and job performance perception is also observed.As a conclusion, it is understood that quality level of LMX relation at AfyonkarahisarKocatepe University Faculty of Medicine has an important effect on individual andorganizational results.