II. Abdülhamid döneminde Balıkesirli mülki görevliler hakkında bir inceleme (sicill-i ahval kayıtlarına göre 1879 -1909)

Abstract

YÜKSEK L SANS TEZ ÖZETII. ABDÜLHAM D DÖNEM NDE BALIKES RL MÜLK GÖREVL LERHAKKINDA B R NCELEME(S C LL- AHVAL KAYITLARINA GÖRE 1879 -1909)SERAP SUNAYTAR H ANAB L M DALIAfyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler EnstitüsüMayıs 2007Danışman: Prof. Dr. Adnan Ş ŞMANII. Mahmud ve onu izleyen Tanzimat dönemi, idarû, siyasû, sosyal, kültürel,ekonomik alanlarda son derece büyük değişimlerin ve gelişimlerin yaşandığı birsüreçtir. II. Abdülhamid devri de, bürokratik teşkilatlanmadaki reformlar dolayısıylaTanzimat reformlarının gelişerek devam ettiği bir dönem olmuştur. Bu açıdan bir bütünoluşturan XIX. Yüzyıl reformları, ülke genelinde askerû, mülkû, idarenin bütünalanlarında merkeziyetçi bir zihniyet ve beraberinde bu türden düzenlemeler getirmiştir.Merkezileşme, devlet teşkilatında meydana gelen değişim ve büyümeye bağlı olarakbürokratik kadrolar da her geçen gün biraz daha genişlemiştir. XVIII. Yüzyıl sonlarındamerkez ve taşra teşkilatının toplamı yaklaşık 2.000 kişi olarak tahmin edilen Osmanlıresmû hizmet kadrosunun sayısı II. Abdülhamid döneminde 35.000 kişiye ulaşmıştır.Osmanlı Devlet idaresinde müesseseleşmenin daha da arttığı, bürokrasininuzmanlaştığı ve gittikçe daha fazla merkeziyetçi bir görünüm kazandığı II. Abdülhamiddevrinde, personel istihdamı hususunda köklü bir takım değişiklikler yapılmıştır. Budeğişimlerin neticesinde, Müslim ve gayrimüslim Osmanlı uyruklarını kapsayan sonderece karmaşık ve kozmopolit bir bürokrasi ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada Sicill-iAhvâl kayıtlarına dayanarak, taşra bürokrasisi ve özellikle Hamidiye bürokrasisindekiçok uluslu memur yapısıyla, hacimce gittikçe artan resmi personel kadrosunun birkesiti olan Balıkesir doğumlu memurlar incelenmiştir.Bu yeni politikaların anlaşılmasının önemli bir boyutunu teşkil eden Sicill-iAhvâl Defterleri, birkaç memur kuşağını kapsamaktadır. Ancak, bazıları daha II.Abdülhamid tahta çıkmadan memuriyete başlayan Balıkesir´li memurların tümü SultanAbdülhamid devrinde hizmet etmişlerdir. Bunlardan baba-oğul sicillerde kayıtlarıolanlar mevcuttur. Hatta bazıları, halef selef ilişkisi içerisinde aynı dairede görevyapmışlardır.lk kez II. Abdülhamid döneminde düzenli olarak tutulmaya başlanan bupersonel kayıtları incelendiğinde, Hamidiye bürokrasisinin oldukça renkli bir yapıyasahip olduğu görülür. Müslim gayrimüslim farkı gözetilmeksizin, sadece büyükmemurlar değil, daha küçük rütbeli Balıkesir´li memurlar bile rotasyon düzeniyleOsmanlı Devleti´nin Doğu´dan Batı´ya her köşesine tayin edilerek gezdirilmişlerdir. Bumemurlar arasındaki büyük maaş farklılıkları da Osmanlı ücret politikasınındengesizliğinin bir ifadesidir.

ABSTRACTA Research About The Functionaries Of Balıkesir n The Period Of Abdülhamid II.(According To The Registrations Of Sicill-i Ahval 1879- 1909)SERAP SUNAYHistory BranchSocial Science Instıtute Of Afyonkarahisar Kocatepe Univeristy.May 2007Advisor: Proffesor Adnan Ş ŞMANII. Mahmut and following Tanzimat era is a process in which severaladministrative, political, cultural and economical changes took place. And also II.Abdulhamit era became an era in which the Tanzimat Reforms went on because of thereforms in bureaucratic organization. from this wiev complete 19 th century reformsbrought a centralist thought in the country in military, in civilian, and all parts ofadministration. Due to centralazation, changes in state organization and development,bureaucratic staff enlarged day by day. At the end of 18 th century the staff was 2000people but it reached 35000 people in II. Abdulhamid era.In II. Abdulhamid era in which institutionalization in strate enlarged,bureaucracy became specialist and became centralist day by day, someessential changes took place in employing. As a result of these changes acosmopolit including muslims and not muslims bureaucracy arised. In thisstudy according to Sicill-i Ahvâl records, as a part of cosmopolit staff, civil cevantsfrom Balıkesir were researched.Sicill-i Ahvâl records, which are very important for understanding of thisnewe poicy, contains a few civil servant generation. But the civil cervats;some of them started to work before II. Abdulhamit became Sultan, workedduring II. Abdulhamid era. There are some who worked father and son records.And also some of them worked together.When these records that was recorded regularly in II. Abdulhamit Era firstresearched it is seen easily that Ottoman bureaucracy has a colorfulconstruction. Not considering muslim or not muslim not only the importantCivil Cervants but also small Cervants from Balıkesir sat all parets of thecountry due to rotation. The big payment differences among these cervants arethe proofs of Ottoman Payment imbalance.