Seyyid Nakib-zâde Ni`metî hayatı edebî şahsiyeti eserleri ve dîvânı

Abstract

Seyyid Nakib-zâde Ni'metû 17. yüzyılda Bursa'da yaşamış önemli bir şair veömrünü ilme vakfetmiş bir şahsiyettir. Asıl adı Nimetullah'tır. 1020 (1610) tarihindedoğmuştur. Yaklaşık kırk yıl yaşamış ve 1060 (1650) tarihinde vefat etmiştir. Babasınınve dedesinin nakibü'l-eşraf olması dolayısıyla Nakib-zâde olarak tanınmıştır. BursaMedresesi'nde müderrislik ve Bursa Mahkemesi'nde baş kÄtiplik yapmıştır.Şiirde usta olan Nakib-zâde, güzel yazısıyla da nam yapmıştır. Muamma ve tarihkonusunda ayrı bir şöhrete sahiptir. TasavvÅ«fį şiirleriyle FuzÅ«lį'ye benzeme gayretindeolan şairin sosyal konulara yaklaşımında belirgin bir RÅ«hį etkisi vardır. Aşk ve tabiatkonularında ise BÄkį etkisiyle şiir yazmıştır.Ni'metû, çok uzun yaşamamış olmasına rağmen iki önemli esere imza atmıştır.Şairin asıl önemli eseri DįvÄn'dır. Ni'metû DįvÄnı'nın tek nüshası bulunmaktadır.Eserde kaside, mektÅ«b-ı manzum, şikÄyet-nÄme, terkib-i bend, tesdis, müseddes,tahmis, gazel gibi nazım şekillerine yer verilmiştir. Aruzu ustaca kullanan şair,sanatlarla da şiirini süslemiştir. Arapça ve Farsçanın inceliklerine vÄkıf olan şÄir,şiirlerinde bu vukufundan faydalanmıştır; fakat şiiri hiçbir zaman anlaşılmaz halegetirmemiştir. Yer yer halk söyleyişine yakın şiirler yazan şair, deyim ve atasözlerini desıkça kullanmıştır. Ni'metû'nin diğer önemli eseri de ŞÄhidį'ye nazįre olarak yazdığınısöylediği Tuhfe-i Ni'metû'dir. Bu eser bir lugat olup manzum olarak yazılmıştır. Her ikieserin de müstensihi şairin kardeşi olan Şeyhį Çelebidir.

Seyyid Nakib-zâde Ni?metû is a significont poet, who has lived in 17. century and he isa person who has devoted his life to science. His real name is Nimetullah, He was born in1020(1610) He has lived approvimately for forty years and he died in 1060 (1650). Becauseof his father?s and grandfather?s being respansible of seyyid (Nakibü?l-eşraf) he is known asNakib-zâde. He has been teacher in Bursa Medresseh and has been head clerk in Bursa Court.Nakib-zâde, who is skilled in poetry, has also become famous with his beautifulwriting. He has a different fame at mystery and history. In approaching to social matters ofthe poet, who tries to resemble to Fuzûlû withhis sûfû poems, there is a certain influence ofRûhû. He has written as for, in love and nature subjects with Bâkû?s influenceAlthough Ni?metû has not lived for lang years, he has achieved two important work isDıvan. There is one copy of ?Ni?metû?s Dıvan?. The figures of verse such as kasida, elegy,gazel, and history have been included in the work the poet, using the prosody (aruz) skillfully,has also adorned his poety with artistic qualities the poet who has been cognizant of Arabicand Persian?s subtlety, has made good use of it ;but he has never made the poemsincomprehensible writing sometimes slmilar poems to folk speech, the poet has aften usedidioms and proverbs, Ni?metû?s anatter important work which he has said he has writtenŞâhidû asan imitation is ?Tuhfe-i Ni?metû?, this work is a dictionary that is composed of verseand prose parts , the writer of both two Works is the poets brother Şeyhi Çelebi.