Benzimidazol ve imidazol grubu ilaçların bazı fizikokimyasal parametrelerinin ters faz sıvı kromatografi yöntemiyle belirlenmesi

Abstract

Bileşiklerin oral absorpsiyonunun değerlendirilmesinde, hesaplanmış ve deneysel olarak ölçülen fizikokimyasal parametreleri içeren çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. İyonlaşma/protonasyon sabiti (pKa), çözünürlük ve lipofilisite (l〖ogP〗_(o/w)) iyi oral absorpsiyona sahip ilaçları tanımlayan en önemli fizikokimyasal parametreler arasındadır. Bu parametreler ilaç adayı moleküllerin absorpsiyon, dağılım, metabolize edilme ve atılım (ADME) davranışının tahminine de izin vermektedir.Bu tez çalışmasında benzimidazol ve imidazol fonksiyonel grubu içeren anthelmintik ve antifungal özellik taşıyan (albendazol, astemizol, mebendazol, tiyabendazol, klotrimazol, metimazol (tiyamazol) ve metronidazol) ilaç moleküllerinin ters faz sıvı kromatografik yöntemle alıkonma davranışı incelenmiştir. Kullanılan bu yöntemde altı bileşik için Kinetex Core-Shell C8 (Phenomenex, 150mm×2,6 µm, 4,6 mm) kolon; metimazol için Kinetex Core-Shell EVO C18 (Phenomenex, 250mm × 4,6 mm, 5 µm) kolon ile 25°C'de 0,8 mL/dakika akış hızında, analizler gerçekleştirilmiştir. Bu kromatografik analizlerden elde edilen veriler kullanılarak bileşiklerin farklı asetonitril-su derişimlerinde pKa değerleri deneysel olarak belirlenmiştir.Diğer iki fizikokimyasal özellik olan çözünürlük ve lipofilisite değerleri Abraham çözünen tanımlayıcıları kullanılarak hesaplanmıştır. Bu tanımlayıcılar kullanılarak ilaç moleküllerinin kan beyin bariyerinden geçişi de hesaplanmıştır.Geliştirilen kromatografik metotta bileşiklerin mümkün olan en kısa sürede analizini gerçekleştirmek ve bileşiklerin simetrik piklerini elde etmek amaçlanmıştır. Bunun için optimum ayırma koşulları belirlenmiştir. Geliştirilen RPLC metodunun geçerliliğinin kanıtlanması amacıyla metot validasyonu gerçekleştirilmiş ve Uluslararası Uyum Konferansı (International Conference on Harmonization, ICH) tarafından önerilen parametreler test edilerek metodun performansı ve güvenilirliği değerlendirilmiştir.

In the evaluation of oral absorption of compounds, there is a need for studies including calculated and experimentally measured physicochemical parameters. Ionization/protonation constant (pKa), solubility and lipophilicity (l〖ogP〗_(o/w)) are among the most important physicochemical parameters that define drugs with good oral absorption. These parameters also define prediction of ADME behaviour of drug candidates.In this thesis, retention behaviour of benzimidazole and imidazole functional group carrying anthelmintic and antifungal drug molecules (albendazole, astemizole, mebendazole, thiabendazole, clotrimazole, methimazole (thiamazole) and metronidazole) was investigated with reversed phase liquid chromatographic method. Analyses were carried out with Kinetex Core-Shell C8 (Phenomenex, 150mm×2,6 µm, 4,6 mm) column for six compounds and Kinetex Core-Shell EVO C18 (Phenomenex, 250mm × 4,6 mm, 5 µm) column for methimazole with 0,8 mL/minute flow rate at 25 °C. By using the data obtained from these chromatographic analyses, pKa values of the compounds were determined experimentally at different acetonitrile-water concentrations.Two other physicochemical properties, the solubility and lipophilicity values, were calculated using Abraham solute descriptors. Using these solute descriptors, the transport of of drug molecules through the blood brain barrier was also calculated.In the developed chromatographic method, it is aimed to perform the analysis of the compounds as soon as possible and to obtain symmetrical peaks of the compounds. For this purpose, optimum separation condition was determined. Method validation has been performed to prove the validity of the developed RPLC method and the parameters proposed by ICH were tested and the performance and reliability of the method were evaluated.