Romatoid artrit hastalarında sağlık ile ilgili yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı RA hastalarının klinik semptomlarının, hastalıkaktivitelerinin, laboratuvar değerlerinin, radyolojik hasarlarının, fonksiyoneldurumlarının, fiziksel aktivite düzeylerinin, psikolojik fonksiyonlarının vealgıladıkları sosyal desteğin sağlık ile ilgili yaşam kalitesi üzerine etkilerinisaptamaktır.Çalışmaya 60 RA hastası ile 60 sağlıklı kontrol alındı. Tüm bireylerindemografik özellikleri ve VKİ (kg/m²) kaydedildi, sağlık ile ilgili yaşam kalitesi SF-36 skalası ile değerlendirildi. RA hastalarının ağrı ve yorgunluk düzeylerinibelirlemek için VAS, hastalık aktivasyonunu belirlemek için DAS28 skorukullanıldı, hastalık süreleri kaydedildi. Radyolojik hasar Larsen radyolojikskorlaması ile yapıldı. Hastaların fonksiyonel kapasitesi HAQ, depresyonsemptomları BDE, fiziksel aktivite düzeyi UFAA ve algılanan sosyal destek MSPSSskalaları ile değerlendirildi.Kontrollere göre SF-36 tüm alt parametreleri RA hastalarında düşüktü(p<0.001). RA hastalarında SF-36 alt parametrelerini etkileyen faktörler lineerregresyon analizi ile değerlendirildiğinde fiziksel fonksiyonu etkileyen değişkenlerinyaş, VKİ, VAS ağrı, VAS yorgunluk ve HAQ-DI; sosyal fonksiyonu etkileyendeğişken BDE, MSPSS skoru; emosyonel rolü etkileyen değişkenin BDE skoru;vücut ağrısı etkileyen parametrenin VAS ağrı skoru; genel sağlığı etkileyendeğişkenin BDE skoru; vitaliteyi etkileyen değişkenin VAS yorgunluk; mentalsağlığı etkileyen değişkenin BDE skoru olduğu saptandı. Hastalık aktivitesi, süresi,anti CCP ve RF seviyeleri, fiziksel aktivite düzeyleri ve radyolojik hasar ile sağlık ileilgili yaşam kalitesi arasında ilişki saptanmadı.RA, hastaların sağlık ile yaşam kalitesi etkilemektedir. RA tedavisinde anaamaçlardan biri yaşam kalitesini arttırmak olduğu için ağrı, yorgunluk ve psikososyaldeğişkenler düzenli sıklıkla değerlendirilmeli ve tedavi bu semptomları azaltıcıyönde düzenlenmelidir.

The purpose of this study is to determine the effects of clinical symptoms,disease activities, laboratory values, radiological damages, functional conditions,physical activity levels, psychological functions and perceived social support of RApatients on their health-related quality of life.60 RA patients and 60 healthy controls were taken to the study. Demographicfeatures and BMI (kg/m²) of all individuals were recorded, health-related quality oflife was evaluated with SF-36 scale. VAS score was used to detect RA patients? painand fatigue levels, DAS28 score was used to detect disease activation, disease periodwas recorded. Radiological damage was carried out with Larsen radiological scoring.To evaluate patients? functional capacity HAQ scale, depression symptoms BDEscale, physical activity level UFAA scale and perceived social support MSPSS scalewas used.According to the controls all sub-parameters of SF-36 were low in RApatients (p<0.001). When the factors that affect SF-36 sub-parameters of RA patientswere evaluated with linear regression analysis, it was observed that the variables thataffect physical function were age, BMI, VAS pain, VAS fatigue and HAQ-DI;variable that affects social function was BDE, MSPSS score; variable that affectsemotional role was BDE score; parameter that affects body pain was VAS painscore; variable that affects general health was BDE score; variable that affectsvitality was VAS fatigue; variable that affects mental health was BDE score. It wasobserved that health-related life quality is not associated with disease activity andperiod, levels of anti-CCP and RF, physical activity levels and radiological damage.RA affects patients? health-related quality of life. One of the main purposes inRA treatment is increasing life quality. Therefore, pain, fatigue and psychosocialvariables should regularly be evaluated and the treatment should be arrenged in orderto decrease these symptoms.