İzole koroner arter ektazi hastalarında endotelyal nitrik oksit sentaz gen polimorfizminin (T-786 C) araştırılması

Abstract

Koroner arter ektazisi (KAE), koroner arterlerin anormal dilatasyonu ile karekterize olan ve koroner arter hastalığı (KAH) varyantı olarak kabul edilen bir hastalıktır. KAE etyopatogenezinden büyük oranda ateroskleroz sorumlu tutulmaktadır. Aterosklerotik koroner arterlerde özellikle plak kümelenmesinin olduğu erken evrede plak rüptürü ve plak yükünde artmaya bağlı olarak damarda genişleyici şekilde yeniden şekillenme olduğu bilinmektedir. KAE henüz tam bir kesinlik kazanmamakla birlikte ateroskleroza farklı şekilde gelişen genişleyici bir yeniden şekillenme yanıtı olarak değerlendirilmektedir. KAE patogenezinde temel nokta media tabakasının müskuloelastik elementlerinin destrüksiyonu, kollajen ve elastin birikimi ve sonuçta damar duvarının incelmesidir.Endotelyal nitrik oksit sentaz (eNOS) ezimini damar duvarı düz kas hücre tonusunun ve damar çapının düzenlenmesinde önemli görevleri olup damar duvarında yapısal, morfolojik ve fonksiyonel önemli rol oynamaktadır. eNOS T-786 C gen polimorfizmi gen ve buna bağlı ürünlerinde önemli fonksiyonel değişikliklerle ilişkili olabilmektedir. Deneysel ve klinik çalışmalarda eNOS yokluğunda endotelyal fonsiyonlarda ve lüminal remodelligin bozulduğu, damar duvarı kalınlıgında artma, ateroskerozda hızlanma ve komplike hale geldiği gösterilmiştir. Bu araştırmada göller bölgesinde izole KAE hastalarında eNOS T-786 C gen polimorfizmi araştırıldı.Çalışmaya 65 izole KAE hastası, 51 koroner arter hastalığı ve kontrol grubu olarakta normal koronerlerden oluşan 65 birey dahil edildi. eNOS T-786 C gene polimorfizmi polimeraz zincir reaksiyonu ve restriksiyon parça uzunluk polimorfizmi yöntemi ile tespit edildi. KAE için risk faktörleri multivariyet lojistik regresyon analizine tabi tutuldu. Grublar arasında Genotipik ve alelik dağılım açısıdan grublar arasında anlamlı farklılık tespit edildi. Genotip dağılımda; TC genotip sıklığı KAE grubunda anlamlı derecede yüksek olarak tespit edildi. (Üç grub arasında; p:0,013, TC genotip sıklığı KAE ile kontrol grubu arasında; p: 0,008). KAE hastalarında en az bir C aleli taşıyan (TC+CC, C dominant model) genotipi TT homozigot normal genotipe göre anlamlı derecede yüksek olarak tespit edildi. (Üç grup arasında p: 0.001, KAE ile kontrol grubu arasında p:0,001). Alel dağılımda da C aleli sıklığı KAE grubunda anlamlı derecede yüksek olarak tespit edildi (Üç grub arasında; p:0,001, KAE ile kontrol grubu arasında; p: 0,001). Multivariyet lojistik regresyon analizinde C dominant bireylerde KAE 3,3 kat daha yüksek olarak tespit edildi. (odds oranı: 3,3, 95% güven aralığı: 1,57-6,93; p: 0,002).Sonuç olarak çalışmamızın bulguları; eNOS gen T-786 C mutasyonunun göller bölgesinde KAE varlığı için bir risk faktörü olarak değerlendirilebileceği yönündedir.Anahtar kelimeler: Alel, koroner ektazi/genetik, DNA/analiz, nitrik oksit/genetik,polimorfizim

Coronary artery ectasia (CAE) is defined as local or generalized aneurysmal dilatation of the coronary arteries. Although the etiology of CAE has not been identified completely, the most frequent cause is coronary atherosclerosis. It is known that an expansive remodelling occurs in atherosclerotic coronary arteries due to plague rupture and increased plague burden particularly in early stages. Enzymatic degradation of the extracellular matrix of the media, accumulation of collagen and elastine and eventually slimming of the vessel wall are the basic points of underlying pathophysiologic process that leads to ectasia.Endothelial nitric oxide synthase (eNOS) has important role in modulating smooth muscle tonus and vessel diameter. T-786 C polymorphism of the eNOS gene has been associated with altered function of this gene and its products. Experimental and clinical data suggesting that; in the absence of eNOS, endothelial functions and luminal remodeling is impaired, the vessel wall thickness is increased, atherosclerosis accelerated and got complicated. In this study, we investigated the eNOS gene polymorphism (T-786 C) in patients with CAE who live in the lakes district.65 patients with isolated CAE, 51 patients with CAD and 65 controls were included in the study. eNOS T-786 C gene polymorphisms were analysed by polymerase chain reaction and restriction fragment length polymorphism (RFLP). Risk factors for CAE were analyzed by a multivariate logistic regression analysis.Genotypical and allelic distribution significantly differed among the groups. With respect to genotypical distribution (TT, TC, vs CC), the frequency of the TC genotype was higher in CAE and CAD groups (TC genotype frequency among three groups; p: 0,013, between CAE and contol group; p: 0,008). Compared with TT homozygotes, the number of patients carrying at least one C allele (TC+CC, C dominant model) was significantly higher in CAE and CAD patients (Among the three groups p: 0.001, between CAE and control gruop; p: 0,001). With respect to allelic distribution (T vs C, additive model), the frequency of the C (cytosine) allele was higher in CAE and CAD patients ( C allel frequency among the three groups; p: 0,001, between CAE and control gruops; p: 0,001). Multivariate logistic regression showed that C-dominant individuals had a 3,3-fold likelihood of CAE (odds ratio 3,3, 95% confidence interval 1,57-6,93; p: 0,002).In conclusion; our data suggest that the T-786 C polymorphism of the eNOS gene may be assassed as a risk factor in the occurance of CAE in people living in the lakes district.Key words: Alleles; coronary ectasia/genetics; DNA/analysis; genetic predispositionto disease; nitric oxide synthase/genetics; polymorphism.