SDÜ Tıp Fakültesi Acil Servisine başvuran kanser hastalarının sosyo-demografik özellikleri ve acil başvuruları arasındaki ilişkinin belirlenmesi

Abstract

ÖZETSüleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servisine Başvuran Kanser Hastalarının Sosyo -demografik Özellikleri ve Acile Başvuruları Arasındaki İlişkinin BelirlenmesiÇalışmaya 01.01.2011?30.6.2011 tarihleri arasında 6 aylık dönemde acile başvuran hastaların sosyo-kültürel düzeyleri, malignite tanılarını bilip bilmeme durumları ile acile başvurmaları arasındaki ilişkinin belirlenmesi için 18 yaş üstü kanser tanısı olan, anket formuna yanıt veren tüm yaş grupları alınmıştır. Çalışmaya alınan 120 hastanın 76`sı (%63,3) erkek, 44`ü (36,7) kadın idi. Çalışmaya katılan hastaların yaş ortalaması 59, 47±13,13 (18?90 yıl) olarak saptandı. En sık malign neoplastik hastalık görülen yaş grubu 61?70 yaş arasındaydı. Hastaların geliş şikayeti incelendiğinde en fazla gastrointestinal sistem (GİS), ağrı ve solunum sistemi (%59,2) ile acil servise başvurduğu görülmüştür. Acil servise malign neoplastik hastalık tanısı olan hastaların en fazla %50,8 ile 1?7 gün arası, %32,5`un ilk 24 saatte başvurduğu görüldü.Acile başvuran maligniteli hastalarının demografik özelliklerine bakıldığında, çoğunun yaşlı, erkek, evli ve ilkokul mezunu olduğu saptanmıştır. Çalışma grubumuzdaki hastalardan düzenli geliri bulunan, kanser hastalığı hakkında bilgi sahibi olan (tanısı mevcut malign hastalıklar), tedavi şeklinin faklılığına göre hastaların acile başvurma şikayetlerinde farklılık olduğu saptanmıştır.Türkiye için 2006 yılı kayıtlarına göre kanser insidansı sırasıyla meme, Tiroid, Kolorektal kanserlerden oluştuğu görülmektedir. Her iki cinste de mortalite de birinci sırada Akciğer Ca yer almaktadır.Çalışmamızda en sık Akciğer, Kolorektal, Genital, Hematolojik sistem malignitelerin olduğu; bu sonuçlarında Kanser Daire Başkanlığı 2006 yılı öncesi istatistik sonuçları ile aynı olduğu saptanmıştır. İstatistiklere bakıldığında 2004?2006 yılı sonuçlarında değişiklikler olduğu görülmüştür.Araştırma grubumuzdaki kanser hastalarının hastalığı hakkında bilgi sahibi olma durumunun yaş, cinsiyet, eğitim, medeni durum, eş eğitim, meslek, aylık hane gelir, gelir düzeyi algısı, sigara kullanma, hastalık süresi ile ilgili olmadığı saptanmıştır. Hastalığı ile ilgili bilgi sahibi olmanın düzenli gelir, sosyoekonomik sınıf, daha önce acile başvurma ile ilgili olduğu bulunmuştur. Değişen ekonomiye bağlı olarak tüketicinin de sosyoekonomik konumları değişti. Çalışmamızda acile başvuran gruplara bakıldığında Türkiye`nin sosyoekonomik statüsü oranlarına yakın değerler de olduğu görülmüştür.Araştırma grubumuzdaki kanser hastalarının acile başvurma şikayeti ile sosyoekonomik statü ile ilişkisine bakıldığında; hastalığı hakkında bilgi sahibi olmanın ve gelir düzeyinin hastaların acil servise başvurmasını arttırdığını saptadık. Bu sonuçlarda sosyoekonomik statü ile acile başvurma arasındaki doğru orantıyı göstermektedir. Onkolojik acil ve sosyo-demografik özellikler ile yapılan çalışmaların azlığı dolayısıyla yeni çalışmalara katkı sağlayacağı görüşündeyiz.Anahtar kelime: Kanser, sosyo-demografik özellik, acil

SUMMARYSociodemographic Attribute of Cancer Patients and The Relationship Assessment of Their Application Reasons in Emergency Service in Isparta Suleyman Demirel University HospitalBetween 01.01.2011-30.06.2011, patients older then 18 years old who applied to our emergency service and accepted to join to the survey were included to our study to assess the relationship between their sociodemographic attributes, awareness of their disease which is to be malignant and the reasons to apply to emergency service. Of 120 patients 76 were male (63.3%) and 44 (36.7%) were female. The mean age for the patients was found 59,47±13,13 (18-90 years). Malignant neoplastic diseases were seen in 61-70 years-old group the most. When we assessed the patient informations, The most common reasons to apply for the emergency service were gastrointestinal system (GIS) symptoms, pain and respiratory (59.2%) system symptoms. We found that, 50.8% of the patients who were diagnosed for malignant neoplastic diseases applied to the emergency service in 1-7 days after their symptoms occurred, while 32.5% of patients applied in the first 24 hours.Most of the malignant disease patients applied to emergency service were old, male, married and primary-school-graduates. It was found that, primarily-diagnosed malignancy (allready diagnosed malignancy patients) patients who had regular income had significantly different reasons to apply for the emergency service.Up to 2006 records, cancer incidence rates for Turkey were breast, thyroid, colorectal cancers, respectively. In both of the genders, lung cancer had the highest mortality rates.It was found that, awareness of their malignancy was not significantly related with age, gender, education levels, civil status, partners?-education levels, occupation, monthly income, subsistence-level perception, smoking status, duration of disease. The awareness of the malignant disease was significantly related with, sociodemographic status, primarily-application to the emergency service. With the economical status changes, comsumer socioeconomical have been changing. It was observed that in our study groups, the sociodemographic status of patients were close to the mean sociodemographic rates in Turkey.When we assessed the relationship between, regular treatment patients and sociodemographic Attributes, we found that, awareness of malignant diseases increased the ER application rates. As a result, these findings indicate that there is a direct proportion between sociodemographic status and application to emergency service. However, there are lack of studies that indicate the association between oncological emergencies and sociodemographic Attributes; we think this present study may present information for the further studies.Key words: Cancer, sociodemographis status, emergency