Yeni Tasvir-i Efkâr gazetesi üzerine bir inceleme (Yıl:1914-1915 / Sayı: 1080-1503)

Abstract

Bu tez çalışmasında Tasvir-i Efkâr gazetesinin 1914-1915 yıllarına ait 1080-1503. sayıları incelenmiştir.1914-1915 tarihleri, dünya tarihinde önemli bir yere sahiptir. Zira bu tarih, Balkanlardaki karışıklıklarla birlikte Cihan Harbi'nin de başladığı bir dönemdir. İlgili tarihlerdeki tüm basın yayın organları gibi Yeni Tasvir-i Efkâr gazetesinin sayfalarını da genellikle savaşla ilgili haberler şekillendirmektedir. Bu bakımdan savaş Harb-i Umumî, Osmanlı-İtilaf-ı Müselles, Yeni Harp vb. başlıklar altında okuyucuya sunulurken, yine savaş ve Balkanlardaki durumlar Yunus Nadi'nin başmakaleleriyle irdelenmektedir. Ayrıca bu dönemde, savaş sebebiyle gazetedeki edebî faaliyetler yok denecek kadar azdır ve Ahmet Rasim, Cenap Şehabeddin gibi isimlerin yazıları da genellikle savaşla ilgilidir. Biz, bu bilgiler için gazeteyi çeşitli başlıklar altında üç bölümde inceledik.Çalışmamız giriş yazısı dışında üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde, gazete hakkında genel değerlendirmelere yer verdik. Birinci bölümde, incelediğimiz sayılara ait şekil ve muhteva özellikleri verildi. Hemen ardından yine aynı bölümde içindekiler tablosu oluşturduk. Bu tabloda her yazının numara, sayfa sayıları, yazar, yazı adı ve tür bilgilerine yer verdik. İkinci bölümde tüm yazıları Tahlilî Fihrist başlığı altında yazar adına, konularına ve türlerine göre tasnif ettikten sonra, reklam ve ilanları Reklam ve İlan, fotoğraf, harita ve karikatür gibi görsel malzemeyi Görsel Malzemeler başlığı altında yer verdik. Üçüncü bölüm ise Seçilmiş Metinler başlığını taşımaktadır. Bu bölümde gazeteden aktarılan ve edebî değeri olduğu düşünülen manzum ve mensur eserlerden örnekler verdik. Bu çalışmamızda Yeni Tasvir-i Efkâr'ın I. Dünya Savaşı'nın ilk yıllarına (1914-1915) ışık tutması bakımından bilim dünyasına katkı sağlayacağı açıktır. Ayrıca aynı dönemdeki edebiyat ortamının da durgunluğunu gözler önüne sermesi bakımından faydalı olacağı kanaatindeyiz.

In this study, we have tried to analyse the issues 1080-1503 published in 1914-1915 of Tasvir-i Efkâr (Taswir al-Afkar). This is the time when the World War I broke out.1914-1915 have an important place in the world history. This is a period when the World War I broke out with the confusion in the Balkans. Like all media of the relevant dates, the pages of Yeni Tasvir-i Efkâr have often been shaped by war reports. From this point of view, warfare has been presented to the readers as World War, Ottoman - Triple Entente, New War while the war and the situations in the Balkans have been discussed by Yunus Nadi's leading articles. In this period, the literary activities in the newspaper has been little if any due to the war and the articles written by the authors like Ahmet Rasim and Cenap Şehabeddin have been usually related to the war. We have analysed the newspaper in three sections under various headings.Our study consists of three parts except introduction. In the introduction, we have made a general evaluation of the newspaper. In the first section, we have developed a table covering all the contents of the analysed issues. In the table, we have stated the number, date, main titles in newspapers and genres of the writings in the relevant issues. The second part, in which the articles have been categorized, is called as Analytical Index. The names of the authors in the analysed issues have been classified in alphabetical order and the writings have been categorised according to author name, subject and genre. In addition to this, we have created an index of advertisements and notices under the title of Advertisements and Notices. The third part is Visual Materials. This section is composed of photographs, maps and cartoons. The fourth part, Selected Texts, is composed of texts which we deem suitable for transliteration and especially literary. It is clear that Yeni Tasvir-i Efkâr will contribute to the world of science as it sheds light on the early years of the World War I (1914-1915). We also believe that it will be useful to reveal the stagnation of the literary atmosphere in the same period.