Pulmoner tromboemboli tanısında 128 kesit BT anjiyografi ve teknik optimizasyonu

Abstract

Pulmoner tromboemboli genellikle bacak derin venlerindeki trombüslerden kopan parçaların pulmoner arter dallarını tıkaması sonucu oluşan, tekrarlama olasılığı, mortalite ve morbiditesi yüksek bir hastalıktır. Son zamanlarda akut pulmoner tromboemboli tanısında en sık kullanılan yöntem çok kesitli bilgisayarlı tomografi pulmoner anjiyografi tetkikidir. Ancak bu yöntemin yaygın olarak kullanılmaya başlamasıyla beraber, farklı merkezlerde farklı çekim protokolleri uygulanmakta olup ortak bir konsensus bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı, çok kesitli bilgisayarlı tomografi pulmoner anjiyografi uygulamalarında optimal kilovolt değeri belirlenerek minimal radyasyon maruziyeti ile tetkikin uygun görüntü kalitesinde yapılabilirliğini araştırmaktır.Bu çalışmada pulmoner tromboemboli ön tanısı ile başvuran toplam 90 olgudan oluşan 3 gruba 120, 100 ve 80 gibi üç farklı kilovolt değeri kullanılarak çekim yapıldı. Bilgisayarlı tomografi çekimleri 128 kesit bilgisayarlı tomografi cihazı (Definition AS, Siemens Medical Solutions, Forchheim, Germany) ile gerçekleştirildi. Tüm gruplardaki olgular; maruz kaldıkları ortalama radyasyon dozu, pulmoner arter atenüasyon değerleri ve opasifikasyonu, görüntü kalitesi ve hareket artefaktları açısından karşılaştırıldı.Maruz kalınan radyasyon dozu açısından üç grup arasında anlamlı farklılık saptanmış (p < 0,001) olup en düşük radyasyon maruziyeti 80 kilovolt ile çekim yapılan grupta bulundu. Pulmoner arter atenüasyon değerleri açısından 120 ve 100 ile 80 kilovolt kullanılan gruplar arasında anlamlı farklılık saptandı (p < 0,05) ve 80 kilovolt ile yapılan çekimlerde belirgin daha yüksek değerler elde edildi. Görüntü kalitesi, 80 kilovolt uygulanan çekimlerde diğer protokollere göre belirgin düşük bulundu (p < 0,001). Pulmoner arter opasifikasyonu ve hareket artefaktları açısından ise gruplar arasında anlamlı farklılık saptanmadı.Sonuç olarak; 120 ile 100 kilovolt kullanılarak gerçekleştirilen tetkiklerde görüntü kalitesi açısından anlamlı fark bulunmamakla birlikte maruz kalınan radyasyon dozu açısından iki grup arasında belirgin farklılık tespit edildi. Bu nedenle pulmoner tromboemboli ön tanılı olgularda çok kesitli bilgisayarlı tomografi pulmoner anjiyografi çekimlerinde düşük kilovolt değeri olarak 100 kilovolt kullanılması pulmoner arterlerin opasifikasyonunda artış sağlayıp, maruz kalınan radyasyon dozunu da azaltacaktır.

Pulmonary thromboembolism usually occur due to pieces of thrombus which are belongs to deep veined thrombosis. Risk of recurrency, mortality and morbiddity rates of pulmonary thromboembolism are high. Multislice computed tomography angiography is the most used method for diagnosis of acute pulmonary thromboembolism at the present time. After this method became widespread, most of centres have used different protocols. There is no consensus about the protocol. Purpose of this study is identification optimal kilovoltage value to get acceptable image quality with minimal radiation dose in multislice computed tomography angiography.In this study, 90 cases whose had initial diagnosis of pulmonary thromboembolism were divided into three groups by using 120, 100 and 80 kilovoltage values. Multislice computed tomography angiography was performed with these kilovoltage values seperately. Patient studies were obtained on 128 slice computed tomography (Definition AS, Siemens Medical Solutions, Forchheim, Germany). Radiation exposure, attenuation values and contrast enhancement of pulmonary arteries, quality of images and movement artifact were compared.Radiation exposure differed between three groups (p < 0,001). Minimum radiation exposure values were achieved by using 80 kilovoltage. There was a significantly difference between groups with 80 and 100 kilovoltage and group with 80 kilovoltage for attenuation values of pulmonary arteries (p < 0,05). Significant higher attenuation values were achieved by using 80 kilovoltage. Image quality of 80 kV group was significant lower than other groups (p < 0,001). There was no significantly difference between groups about contrast enhancement of pulmonary arteries and movement artifact.Group of 120 and 100 kilovoltage result in similar image quality; but radiation exposure was significantly different. According to our study, attenuation value of pulmonary arteries can be increased and radiation exposure can be lowered by using multislice computed tomography angiography at 100 kilovoltage.