Mega spor olaylarına ev sahipliği yapan ve yapmayan ülkelerin uluslararası turizm gelirlerinin kişi başı gayri safi yurt içi hasıla üzerindeki etkisinin incelenmesi

Abstract

Mega spor olayları arasında yer alan olimpiyat oyunlarına ev sahipliği yapmış ülkelerde kişi başına düşen gayri safi yurt içi hasıla ile uluslararası turizm gelirleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olup olmadığını ve bu ilişkinin yönünün ve derecesinin belirlenmesini amaçlayan bu araştırmada, 1998-2015 yılları arasında yaz ve kış olimpiyat oyunlarına ev sahipliği yapmış 9 ülke ile aynı yıllar arasında herhangi bir olimpiyat oyununa ev sahipliği yapmamış toplam 86 ülkenin yıllık verileri, panel veri analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Olimpiyat oyunlarına ev sahipliği yapmış ve yapmamış toplam 95 ülkenin 1998-2015 yılları arasındaki verileri Dünya Bankası veri tabanından elde edilmiştir. Çalışmada, bağımlı değişken olarak kişi başına düşen gayri safi yurt içi hasıla, bağımsız değişken olarak ise uluslararası turizm gelirleri kullanılmıştır. Yapılan panel veri analizi sonucunda, Olimpiyat oyunlarına ev sahipliği yapmış ülkelerde kişi başı GSYİH'nın uluslararası turizm gelirleri ile pozitif ve istatistiki olarak anlamlı ilişkisinin olduğu tespit edilmiş olup dışlama etkisi ile bazı turistlerin çeşitli nedenlerle (düşük maliyetli barınmanın ortadan kalkması, konaklama ve ulaşım araçlarının yetersiz olması, vandalizm, trafik sıkışıklığı vb.) mega spor olaylarına ev sahipliği yapan ülkelerden kaçındığı gerçeğine rağmen, uluslararası turizm gelirlerindeki %1 oranındaki artışın, kişi başı GSYİH'da yaklaşık %0,37 oranında artışa neden olduğu ortaya konulmuştur. Dolayısıyla mega spor olayları arasında yer alan olimpiyat oyunlarına ev sahipliği yapılmasının kişi başı GSYİH üzerinde olumlu etkisi olduğu tespit edilmiştir.

The aim of this study is to determine whether there is a statistically meaningful relationship between gross domestic product per capita and international tourism revenues in the countries hosted by the Olympic Games which are among mega sport events and to determine the direction and level of this relationship. The annual data of the 9 countries which hosted the summer and winter olympic games between 1998 and 2015, and annual data of the 86 countries that did not host any olympic games between the same years were analyzed using the panel data analysis method. Data of a total of 95 countries obtained from the World Bank database for 1998-2015. In the study, gross domestic product per capita as dependent variable and international tourism revenues as independent variable were used. As a result of the panel data analysis, it was determined that the GDP per capita was positively and statistically related to the international tourism incomes in the countries hosting the Olympic Games. Despite the fact that crowding out and the fact that some tourists are avoiding countries hosting mega sport events for a variety of reasons (such as increase in hotel prices, inadequate accommodation and transport facilities, vandalism, traffic congestion etc.), the 1% increase in international tourism revenues, causing an increase of about 0,37% GDP per capita. Therefore, it has been determined that the hosting of the Olympic Games, which are among the mega sports events, has a positive effect on GDP per capita.