İslam Hukukunda küçüklerin evlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, İslam hukukunda küçüklerin evlendirilmesinin hukukî dayanak ve felsefesini ortaya koymaktır. Ayrıca problemin geçmiş ve günümüzdeki diğer hukuk sistemlerindeki yerine değinmek suretiyle, meselenin daha iyi anlaşılması hedeflenmiştir. Araştırmalarımız sonucunda, eski hukuk sistemlerinin çoğunda küçüklerin evlendirilmesi uygulamasının var olduğu görülmüştür. Buna bağlı olarak küçüklerin velileri tarafından evlendirilmesinin, İslam hukukuna özgü bir problem olmadığı söylenebilir.Küçüklerin evlendirilmesi konusu İslam hukukçuları arasında tartışılmış, sonuçta küçüklerin evlendirilmesini muteber kabul edenler ve etmeyenler şeklinde iki temel görüş ortaya çıkmıştır. İslam hukukçularının çoğunluğu, evliliğin muteberliğini buluğ şartına bağlamadıkları için, velileri tarafından evlendirilen küçüklerin nikâhlarını geçerli kabul etmişlerdir. Aksi görüştekiler ise küçüklerin nikâha ihtiyaçları olmadığı için, onların evlendirilmesinin muteber olmadığını ileri sürmüşlerdir. Her ne kadar İslam hukukçularının çoğunluğu, küçüklerin evlendirilmesini muteber kabul etmişse de İmam Şafiî'nin dul küçüğün, İbn Hazm'ın da küçük erkeğin ve dul küçüğün evlendirilmelerinde farklı görüşleri bulunmaktadır. Öte yandan İslam hukukçularının küçüklerin buluğa erişinceye ya da fizikî olgunluğa ulaşıncaya kadar fiilî evlilik hayatı yaşamalarını kabul etmemiş olmaları, onların nazarında küçüklerin evliliğinin, fiilî değil, hukukî evlilik olduğu anlayışının benimsendiğinin bir işaretidir.Hanefîler, çok geniş bir veli grubuna küçükleri evlendirme yetkisi vermiştir. Ancak bunun suiistimallere neden olabileceğini kabul etmiş olmalılar ki, küçükler için buluğdan sonra buluğ muhayyerliği hakkını kabul etmişlerdir. Baba ve dede dışındaki herhangi bir velinin evlendirmiş olduğu küçüklerin buluğa erdikten sonra evliliği kabul ya da reddedebilme hakkı olarak tanımlayabileceğimiz ?buluğ muhayyerliği hakkı? Hanefî doktrininde küçüklerin evlendirilmesi konusunda geniş tutulan veli grubunu daraltmış olmaktadır.Küçüklerin evlendirilebileceğine dair Kitap'ta açık bir nass bulunmamaktadır. Aksine Kitap'ta, evliliğin bir dönemi olduğundan bahseden ayet gereği evliliğin bir çağı bulunmaktadır. Bu da buluğ devresidir. Dolayısıyla kişiler ancak buluğa erdikten sonra evlenebilirler ya da evlendirilebilirler. Bu nedenle küçüklerin evlendirilmesini kabul etmek, bizce nassî açıdan isabetli bir görüş olarak görülmemektedir. Esas itibariyle, bu yöndeki uygulamalarda örf ve âdetin önemli ölçüde etkin olduğu söylenebilir.Anahtar Kelimeler: Evlilik, velayet, veli, evlenme ehliyeti, evlendirme velayeti, küçüklerin evlendirilmesi, buluğ muhayyerliği.

A central aim of this thesis is to expose the philosphical and legal basis of minors who were married by their guardians. Also we aim at a better understanding about the place of this problem under current and past legal systems. Our research shows that in most legal systems, the marriage of minors has existed. It can also be said that the posibility of the marriage of minors with the permission of their guardians or another responsible individual is not only problematic in islamic law, but other legal systems as well.The issue of the marriage of minors had been discussed among the islamic jurists and two main points of view have arisen. Some of them accepted this marriage as legally founded in law and some did not. However, a number of islamic jurist considered its legality was acceptable because their comprehension of marriage was not linked to child?s age and puberty. The other jurist who did not agree with this point rejected this thought because children do not need to be married because of their minorty status. Although there are those jurists who allowed the marriage of minors, there are different arguments over the marriage of a minor widow girl?s marriage by Imam Shafi and a the mariage of minor boy with minor widow girl by Ibn Hazm. On the other hand, islamic jurist?s refusings an actual marriage between the two child until they reach a physical maturity certainly showed their belief that this marriage is not a marriage in action but rather a marriage on paper.Hanefis allowed a range of guardians to marry their children. But also they probably thought that this situation might be misused by the guardians and they gave permission to the child after puberty a right of option. This right of option of puberty which is defined as a minor?s ?right to accept or to refuse? existed for any child who might be married by any guardian except by their fathers and grandfathers, has limited the numbers of the group of guardians who were allowed to marry off their children in the Hanefi doctrins.There is not a clear foundation and solution for this problem in the Koran. Contradictly there is a verse which talks about a period for marriage, so the marriage has a special time and it is puberty age. To sum up, people will only be able to get married or to be married off after they reach the age of puberty. In our opinion, the giving in marriage of minors by their guardians is not an acceptable point of view according to Koran. Actually it can be said that habit, manners and comman sense have already taken an important place in putting this marriage into practice.Keywords: Marriage, guardianship, guardian, marriage capacity, marriage guardianship, minors marriage, option of puberty.