Süt ve genç daimi dişlerde, Pulse Oksimetri ve Lazer Doppler Flowmetri`nin, vitalite test yöntemi olarak etkinliğinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma ile; (a) PO ve LDF'nin vitalite test yöntemi olarak sağlıklı ve canlılığını yitirmiş (kanal tedavisi yapılmış) dişler üzerinde güvenilirliklerinin belirlenmesi, (b) farklı kök gelişim seviyesindeki (KGS) genç daimi dişlerde PO ve LDF'nin etkinliğinin incelenmesi (c) PO ve LDF'nin çeşitli derecelerde fizyolojik kök rezorbsiyonu (FKR) bulunan süt azı dişlerindeki etkinliğinin araştırılması ve her bir yöntemden elde edilen sonuçların birbiriyle kıyaslanması amaçlanmıştır.Bu çalışma 3 bölümde gerçekleştirilmiştir. PO ve LDF ile PKA ölçümleri;Bölüm I; 51 çocuğun (ort. yaş: 14.6±1,7), sağlıklı ve kanal tedavisi yapılmış toplam 118 üst çene keser dişinde,Bölüm II; 45 çocuğun (ort. yaş: 9.7±1,1), farklı KGS'ye sahip toplam 138 sağlıklı üst çene keser dişinde,Bölüm III; 38 çocuğun (ort. yaş: 9.6±1,2), farklı FKR'ye sahip toplam 81 sağlıklı alt çene süt azı dişinde gerçekleştirilmiş ve dişlerin EPT'ye verdikleri cevaplar kaydedilmiştir.Çalışmamızın bulgularına göre;Bölüm I; EPT, PO ve LDF'nin duyarlılığı/seçiciliği sırasıyla 0.915/0.881 , 0.813/0.949 ve 1.0/1.0 olarak hesaplanmıştır. Sağlıklı ve kanal tedavisi yapılmış dişlerden elde edilen LDF değerleri birbirinden farklı olduğu saptanmıştır (p=0.0001).Bölüm II; LDF'den elde edilen değerler ile çocukların yaşları arasında anlamlı negatif korelasyon (r= -0.60, p=0.0001) ve kök ucu açıklığı (mm) arasında ise pozitif korelasyon (r= 0.85, p=0.0001) bulunduğu saptanırken, PO'den elde edilen değerler ile çocukların yaşı ve kök ucu açıklığı arasında herhangi anlamlı bir korelasyon tespit edilememiştir.Bölüm III; LDF'den elde edilen değerlerin FKR'ye göre oluşturulan gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farlılıklar gösterdiği (p=0.0001) ve LDF değerleri ile dişlerin FKR dereceleri arasında pozitif korelasyon (r=0.46, p=0.0001) bulunduğu saptanırken, PO'dan elde edilen değerler ile FKR grupları arasında herhangi anlamlı bir ilişki saptanamamıştır (p=0.116).Sonuç olarak; LDF metodu PKA'nın ve dişin vitalitesinin incelenmesinde PO ve EPT'ye göre daha güvenilir ve etkili bulunmuştur. Ancak, vitalite test metodu olarak LDF'nin rutin klinik kullanıma girebilmesi için geliştirilmesi gerekmektedir.

The aims of this study were to evaluate (a) the reliability of PO and LDF as a vitality test method in healthy and non-vital (root-canal treated) teeth, (b) the efficacy of PO and LDF in immature young permanent teeth which have different root formation level (RFL), (c) the efficacy of PO and LDF in primary molars that have different physiological root resorption levels (PRRL) and to compare the results which were achieved from each of the methods.This study was performed in 3 different sections. Recordings of PO and LDF and the responses of electrical pulp tests (EPT) were taken from;Section I; 118 healthy and non-vital (root canal treated) maxillary permanent incisors in totally 51 children (mean age 14.6±1.7).Section II; 138 healthy maxillary permanent incisors which have different RFL, in totally 45 children (mean age 9.7±1.1).Section III; 81 healthy mandibular primary molars which have different PRRL, in totally 38 children (mean age 9.6±1.2).In results;Section I; The calculated sensitivity/specificity of EPT, PO and LDF was 0.915/0.881, 0.813/0.949 and 1.0/1.0 respectively. There was a statistically difference between the LDF values of healthy and non-vital (root canal treated) incisors (p=0.0001).Section II; The LDF values demonstrated a negative correlation between children?s age (r= -0.60, p=0.0001) and a positive correlation between root apex distance (millimeter) of teeth (r= 0.85, p=0.0001) although PO didn?t demonstrated any significant correlation.Section III; The LDF values demonstrated significant difference (p=0.0001) between in PRRL groups although PO didn?t demonstrated any significant difference (p=0.116) and there was a significant positive correlation between LDF values and PRRL (r=0.46, p=0.0001).In conclusion; LDF was found to be a more reliable and effective method than PO and EPT in monitoring of PBF and vitality of the teeth. However, the improvement of LDF with further researches is indicated to become a routine vitality test method in practice of dentistry.